Vahdeti kusud By: armi Date: 05 Nisan 2010, 12:25:01
VAHDET-Ý KUSUD
Tasavvufta insanýn istek ve iradesini Allah´ýn istek ve iradesi ile birleþtirmesi. Tevhidin bir yorum biçimidir. Ýslâm ilke ve kurallarý ile çakýþan bir tevdid ve vahdet anlayýþýný belirtir. Vahdet-i þuhud ve vahdet-i vücud anlayýþýný benimseyen mutasavvýflar târafýndan halka ait bir vahdet anlayýþý olarak kabul edilir.
Mutasavvýflara göre vahdet-i kusud, kalbte Allah´ýn ilahlýðýný yerleþtirmek, Allah dýþýndaki varlýklarýn (masiva) tanrýlýðýný reddetmektir. Bu vahdet, Allah´a kulluk ile Allah dýþýndaki varlýklara kulluktan, Allah´a duyulan sevgi ile O´nun dýþýndaki varlýklara sevgiden, Allah´tan korku ile diðer varlýklardan korkudan, Allah´tan istemek ve yardým beklemekle Allah dýþýndaki varlýklardan istemek ve beklemekten, Allah´a tevekkül ve baðlanmakla diðer varlýklara tevekkül ve baðlanmaktan geçmek; kýsaca, isteyerek, özgür iradeyle Allah dýþýndaki varlýklardan yüz çevirmektir. Bu vahdet anlayýþý "la maksude illallah" (Allah´tan baþka maksut yoktur) cümlesiyle özetlenir:
Vahdet-i kusudun yetkinliði, kalbte Allah´tan baþka hiçbir þeyin kalmamasý ile anlaþýlýr. Bu da sevgi ile baðlantýlýdýr. Allah sevgisi, kalbteki masiva sevgisini yakarak yok eder. Kalbteki Allah sevgisi arttýkça, insanýn masiva sevgisi azalýr; insanýn Allah´a kulluk ve baðlýlýðý, diðer varlýklara karþý da baðýmsýzlýk ve özgürlüðü artar.
Vahdetin bu anlayýþ biçiminde bir irade birliði söz konusudur. Yoksa irade sahiplerinin (Allah ile insanýn) birliði düþünülemez. Ýnsan, iradesini Allah´ýn iradesinde yok etmiþtir. Ama kendisinden geçme durumunda deðildir, uyanýktýr ve her þeyi kendi gerçekliði içinde deðerlendirir.
radyobeyan