Umre By: armi Date: 03 Nisan 2010, 19:02:57
UMRE
Hac* gibi belirli bir zamana baðlý olmaksýzýn yapýlan Kâbe ziyareti anlamýnda bir terim. Umre, Hanefî ve Malikî mezheplerine göre sünnet-i müekkede, Þâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre farzdýr.
Hac sadece hac mevsiminde yapýldýðý halde, umre her zaman yapýlabilir. Ancak kurban bayramýnýn arefe günü ile, bu bayramýn dört gününde yapýlmasý mekruhtur. Ramazanda yapýlmasý ise daha çok sevaba vesîledir (Elmalýlý H. Yazýr, Halk Dini Kur´ân Dili, II, 709).
Umre esas itibariyle, Kâbe´yi tavaf (etrafýnda yedi defa dönmek) ve Safa ile Merve tepeleri arasýnda yedi defa sa´y (koþmak) dýr. Hacda olduðu gibi; Müzdelife´ye gitmek, Arafat´ta vakfe yapmak, Mina´da þeytan taþlamak umrede yoktur.
Tavafýn dört þavtý (Kabe´nin etrafýnda dört kere dönmek) umrenin rüknüdür. Vakit müstesna, hac için þart olan her þey, umre için de þarttýr. Tavafýn geri kalan üç þavtý, Safa ile Merve arasýndaki sa´y ve bunun bitiminde týraþ olmak ya da saçlarý kýsaltmak da umrenin vacipleridir. Haccýn sünnetlerinden Safa ile Merve arasýndaki sa´ye kadar olanlarýn tümü umre için de sünnettir (bk. "Hac" mad). Sa´y bitince umre ibadeti sona erdiði için, hacdaki; Müzdelife, Arafat ve Mina ile ilgili sünnetler umrede söz konusu deðildir.
Umrenin yapýlýþý: Mekke dýþýndan olup da umre yapmak isteyen bir Müslüman mikat * yerinde, Mekkeli ise Harem* dýþýnda ihrama* girer. "Allahým! Ben umre yapmak istiyorum, onu bana kolaylaþtýr ve benden kabul et" diyerek dua ve niyet eder, telbiye* de bulunur. Harem-i Þerif´e gelince Kâbe´nin etrafýna yedi defa dolaþarak tavaf eder. Ýlk üç dolanýþta biraz çalýmlý yürür. Her dolanýþta Hacerü´l-Esved* adýndaki kutsal taþý selamlar. Tavaf bittikten sonra iki rek´at namaz kýlar ve Safa tepesine gider. Oradan baþlayarak, Safa ile Merve arasýnda yedi kere gider gelir. Buna; sa´y denilir. Daha sonra týraþ olarak veya saçlarýný kýsaltarak ihramdan çýkar. Böylece sona ermiþ olur (el-Mevsýlî, el-Ýhtiyar fi Ta´lili´l-Muhtar, 157; Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Ýslâm Ýlmihali, 483, 508).
Hac için ihrama giren kiþinin, ihramda iken yapmasý yasak olan þeyler, umre için ihrama giren kiþi için de yasaktýr. Ýhramda iken bu yasaklardan birisini yapan kimseye, hac için ihramda iken ayný yasaðý iþleyen kimse için gerekli olan ceza gerekir.
Umrenin tek rüknü olan tavafýn ilk dört þavtýný tamamlamadan karýsýyla cinsî temasta bulunan kiþinin umresi fasit olmuþtur. Ancak bu duruma düþen kimse umreyi býrakmaz devam eder. Ceza olarak bir koyun kurban eder ve tekrar umre yapar. Tavâfýn dört þavtýný tamamladýktan sonra ayný yasaðý iþleyenin umresi ise fasit deðildir, fakat onun da bir koyun kurban etmesi gerekir (Ömer Nasuhi Bilmen, a.g.e., 85/9).
Þamil ÝA
radyobeyan