Kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri...
Anormal hücrelerin kontrolsüz çoðalmasý ve yayýlmasý olarak tanýmlanan kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri...
Ülkemizde 1970’li yýllarda sebebi bilinen ölümler arasýnda 4. sýrada yer alan kanser, son yýllarda Kalp ve damar hastalýklarýnýn ardýndan 2. sýraya yükseldi.
Kanserin sebebi nedir?
Çevresel ve içsel nedenler olarak ikiye ayrýlabilir. Çevresel nedenler (kimyasal, radyasyon, viruslar gibi) ve içsel nedenler (hormonal, baðýþýklýk bozukluklarý, kalýtsal mutasyonlar ve diðer genetik nedenler gibi) birlikte veya ardýþýk olarak hücreleri etkileyerek uzun yýllar içinde kansere yol açabilirler.
Hangi organlarda kanser olur?
Kanser tek bir hastalýk olmayýp, vücuttaki tüm doku ve organlarda kanser geliþebilir.
Ýyi huylu ve kötü huylu tümör ne demektir?
Ýyi huylu tümörler kanser deðildir. Baþka bölgelere yayýlmazlar. Tamamen çýkartýldýðý zaman genellikle tekrarlamazlar. Kötü huylu tümörler ya da kanser ise komþu organ ve dokulara yayýldýðý gibi, lenf ve kan yoluyla uzak organlara da yayýlýr. Uzak organlardaki yayýlýmýna metastaz (yayýlma) denir.
Kanser ne sýklýkla görülen bir hastalýktýr?
Dünya genelinde her yýl 12 milyon kanser vakasý görülürken, 2010'da bu sayýnýn yüzde 41,6 artarak 17 milyon ulaþmasý bekleniyor.
Kanserden korunmak mümkün mü?
Sigara ve alkol kullanýmý ile geliþen kanserlerin önlenmesi mümkün. Bu maddelerin kullanýlmamasý ile tam koruma mümkün olur. Ayrýca güneþ ýþýnlarýndan korunma ile deri kanserinden çok yüksek oranlarda korunmam mümkün. Kanserden korunmada beslenmenin de rolü büyük.
Kanserden nasýl korunabilirsiniz?
Sigara içmeyerek, beslenme alýþkanlýklarýna ve yaþam tarzýna dikkat ederek, güneþ ýþýnlarýndan korunarak kanserden korunmak mümkün.
Sigara ve tütün kullanýmýndan kaçýnmak:
Sigara ve tütün ürünlerinin akciðer kanseri, aðýz, yutak (farinks), soluk borusu (larinks), yemek borusu, pankreas, rahim aðzý (serviks), böbrek ve idrar torbasý (mesane) kanserlerine yol açtýðý kesin olarak biliniyor. Bu nedenle sigarayý içmeyerek bu kanserlerden korunabilirsiniz.
Sadece sigara içenler deðil, pasif sigara içicileri de bu hastalýklara karþý risk altýnda bulunur.
Beslenme ve diyet:
Bitkisel kaynaklý besinlerin fazla tüketilmesi, özellikle hayvansal kaynaklý yüksek yaðlý gýdalarýn sýnýrlandýrýlmasý, bitkisel yaðlarýn tercih edilmesi, fiziksel olarak aktif olup, egzersiz yapýlmasý ve ideal aðýrlýðýn korunmasý, alkol tüketiminin sýnýrlandýrýlmasý kanserden korunmada etkin rol oynuyor.
Güneþ ýþýnlarýndan korunma:
Bazal ve skuamöz hücreli deri kanserleri güneþ ýþýnlarýna maruz kalma sonucunda ortaya çýkýyor. Bu nedenle güneþ ýþýnýndan korunulmasý ile bu kanserlerin geliþimi engellenebilir.
Erken taný iþe yarar mý?
Kiþilerin kendi kendini muayenesi, kontrol muayeneleri ve taramalar ile erken taný mümkün. Böylece hastalýðý daha erken taný konulabildiðinden tedavi þansý da yükseliyor. Buradan hareketli hiç þikayeti olmayanlar bile düzenli doktor kontrolleri yaptýrmalarý öneriliyor.
Erken taný için bazý öneriler:
Meme kanseri:
40 yaþ ve üzerindeki kadýnlar her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalý, yýlda bir kez doktor muayenesi ve mamografi yaptýrmalý. 20-39 yaþýndaki bayanlar ise her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalý, 3 yýlda bir de mamografi yaptýrmalý.
Kalýn Baðýrsak Kanserleri:
50 yaþýndan sonra dýþkýda gizli kan testi, belirli aralýklarla sigmoidoskopi, kolonoskopi ve baðýrsak filmi çekilebilir. (Ayrýntý için doktorunuza danýþýnýz.)
Rahim kanserleri:
Cinsel olarak aktif olanlar ve 18 yaþýn üzerinde olanlar yýlda bir kez PAP testi ve pelvik muayene yaptýrmalý. Ardýþýk üç muayene normalse daha seyrek yapýlabilir.
Prostat kanseri:
50 yaþ ve üzerindeki erkekler yýlda bir kez doktor muayenesi ve PSA (prostat spesifik antijen testi) yaptýrmalý.
Kanserin baþlýca belirti ve bulgularý nelerdir?
Kanserin belirti ve bulgularý köken aldýðý doku ve organlara göre deðiþir. Hatta bazen hiç belirti ve bulgu vermeden kontrol muayenelerinde kanser tanýsý konulabilir.
Aþaðýdaki belirtilere dikkat edin:
* Dýþkýlama ve idrar alýþkanlýklarýnda deðiþiklikler
* Uzun süren, iyileþmeyen yaralar
* Beklenmeyen kanama ve akýntýlar
* Meme veya baþka organlarda elle hissedilen þiþlikler
* Yutma güçlüðü veya hazýmsýzlýk
* Siðil ve benlerde belirgin deðiþiklik
* Uzun süren ses kýsýklýðý ve öksürük
Bu bulgular her zaman kanser demek deðildir. Ancak nedenlerinin belirlenmesi için mutlaka bir doktora baþvurulmasý gerekir. Kanser bulaþýcý bir hastalýk olmayýp, erken tanýsý ve tedavisi mümkün bir hastalýk grubudur.
Kanser nasýl tedavi edilir?
Cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hormonoterapi, immünoterapi baþlýca tedavi yöntemleridir.
Kanserden kurtulmak ne oranda mümkündür?
Tüm kanser türleri birlikte deðerlendirildiðinde eriþkin kanserlerinde % 60, çocuk kanserlerinde ise % 77 oranýnda iyileþme mümkündür. Ancak hastalýðýn cinsi, yaygýnlýðý, uygulanan tedavi gibi bazý faktörler tedavi þansýný doðrudan etkiler.
Haber Türk
Ynt: Kanser nedir? By: Çiçekler Date: 02 Nisan 2010, 12:49:36
Allah kimseye böyle hastalýklar vermesin olanlara da sabýr,iyilik,þifa versin.