Taziye By: armi Date: 31 Mart 2010, 12:13:47
TAZÝYE
Musibetle karþýlasan kiþiyi teselli etme, sabra teþvik etme. "Azâ" fiilinden "tef´îl" babýnda bir mastar. Türkçe´de; bir yakýný vefat eden kimseye baþ saðlýðý dilemek, geçmiþ olsun dileklerini bildirmek anlamýnda kullanýlýr.
Bir yakýný vefat eden mümine taziyede bulunmak Ýslâm ahlâkýndandýr. Ancak cenaze sahiplerinin acýsýný yenilememek için üç günden fazla taziyede bulunmak mekruh sayýlmýþtýr. Diðer yandan cenazenin defninde bulunamayan uzaktaki kimseler üç günden sonra da taziyede bulunabilirler.
Hz. Peygamber (s.a.s) üç güne kadar yas tutmaya izin vermiþ ve þöyle buyurmuþtur: "Allah´a ve Ahiret gününe iman eden kadýna ölü için üç günden fazla yas tutmak helâl deðildir. Ancak kocasý için iddet süresi olan dört ay on gün yas tutmasý müstesnadýr" (eþ-Þevkânî, Neylü´l-Evtâr, VI, 292).
Definden ön? veya sonra ölüye aðlamak ittifakla caizdir. Ancak sesi yükseltmemek, çirkin sözler söylememek ve aðýt yakmamak gerekir. Çünkü oðlu Ýbrahim ölünce Hz. Peygamber (s.a.s) de aðlamýþ, yine kýzýnýn oðlu can çekiþmekte iken kendisine arzedilince gözlerinden yaþlar boþanmýþtýr. Sebebi sorulunca da þöyle cevap vermiþtir: "Bu, Allah´ýn rahmetidir, onu kullarýnýn kalplerine koymuþtur. Allah ancak merhametli olan kullarýna merhamet eder" (bk. Buharî, Cenâiz, 44; Tevhîd, 25; Müslim, Cenâiz, 12, 106; Ebu Dâvud, Cenâiz, 77; Ýbn Abidîn, Reddü´l-Muhtâr, Mýsýr t.y., 1, 841; eþ-Þirbînî, Muðnîl-Muhtac, Mýsýr t.y., 1, 355 vd.; eþ-,Þîrâzî, el-Mühezzeb, Mýsýr t.y., I, 139).
Sonuç olarak müminin diðer müminlere karþý görevlerinden biri de onu son yolculuðunda uðurlamasý ve definden sonra da onun yakýnlarýna bas saðlýðý dileðinde bulunmasýdýr. Bir musibete, felâkete uðrayan kimselere sabýr tavsiyesinde bulunmak, meydana gelen musibetle kaderin tecelli ettiðini ve bunu geri çevirmenin artýk mümkün olmadýðýný, bu nedenle kadere teslim olmanýn kiþiyi ruhî rahatlýða erdireceðini telkin etmek gerekir.
radyobeyan