Semi By: armi Date: 20 Mart 2010, 18:04:19
SEMÝ´
Cenab-ý Allah´ýn sýfatlarýndan biri. Ýster gizlensin ister açýkça söylensin, gizliyi, fýsýltýyý bile iþiten anlamýna gelen es-Semi´ ismi âyet-i kerimelerde tek baþýna bulunmayýp es-Sebe´, 34/50; ed-Duhan, 44/6; el-Hucurat, 49/1; el-Ýsra,17/I âyetlerinde görüldüðü gibi daha çok Karîb, Basîr ve Alîm isimleriyle birlikte getirilmiþtir.
Semi´, bazen dualarýn kabulü manasýna "Semiu´d-dua" (duayý tam anlamýyla duyan, iþiten) anlamýna gelir. Meselâ; Ýbrahim,14/39 ve Alu Ýmran, 3/38; âyetlerde Hz. Ýbrahim ve Hz. Zekeriyya peygamberlerin dualarýnda gördüðümüz "dualarý çok iþiten, yani çok kabul eden" manasýndaki "semiu´d-dua" bunu göstermektedir (Metin Yurdagür, Allah´ýn sýfatlarý, Ýstanbul 1984, s. 86).
Semi´, Cenab-ý Allah´ýn sýfat-ý subütiye veya sýfat-ý meani ve sýfat-ý zâtiyye de denen sýfatlarýndan biri olup, O´nun zâtýnýn gereði, ezelden muttasýf olduðu ve O´ndan hiç ayrýlmayacak olan sýfatlarýndandýr. Bu sýfat, ezelî ve ebedî olarak Allah ile kaim, nasslarla sabit, ancak O´nun ne ayný ne de gayrý diye kabul edilen hakiki sýfatlarýndan olup; selbi sýfatlar, yani, Allah´ta bir eksikliðin bulunmadýðýný ifade eden sýfatlar gibi O´nu noksanlýklardan tenzih eden itibâri bir mefhum deðildir (Ýsmail Hakký Ýzmirli, Yeni Ýlmi Kelam, II, Ýstanbul 1339-1343, s. 104, 111-112).
Semi´ sýfatýnýn ifade ettiði Cenab-ý Allah´ýn iþitmesi, O´nun yarattýklarýnda olduðu gibi iþitmek için bir organý, yani kulaðý veya onun kýsýmlarýndan birini gerektirmez. Çünkü Allah bir cisim olmaktan münezzehtir. Allah´ýn gizli-açýk herþeyi iþittiði, Kur´an-ý Kerim´in âyetleriyle sabit olduðu gibi; Hz. Peygamberin hadislerinde de ifade buyurulmuþtur. Nitekim bir hadiste; "Kendinize hakim ve sahip olun. Siz, saðýr ve gâib olana deðil; iþiten, gören ve çok yakýnda olan Allah´a dua ediyorsunuz" buyurulmuþtur (Buhari, el-Camiu´s-Sahih, Ýstanbul 1315, VIII, 168).
Allah Teâlâ´nýn gizli-açýk her þeyi iþitmesini ifade eden semi´ (iþitme) sýfatý, mahiyeti ve iþleyiþi bakýmýndan insanlýk tecrübesinin dýþýnda bulunur. Çünkü, Allah´ýn zatýný ve mahiyetini kavramak bakýmýndan da biz insanlarýn durumu aynýdýr. Bu konuda kullara ve bir insanlara düþen görev, Kur´an-ý Kerim´de çeþitli münasebetlerle pek çok yerde zikredilmiþ bulunan ve semi´ kelimesiyle ifade edilmiþ olan bir sýfatý olarak Allahu Teâlâ´nýn her þeyi iþittiðine inanmaktýr. Bu sebeple, bu sýfat Ýslam din bilginlerince Allah´a sübûtu zarûrî bulunmuþ ve isbatý için akýldan delil getirmeye bile gerek görülmemiþtir (Seyyid Þerif Cürcânî, Þerhul Mevâkýf, II, s. 359, Fahreddin er-Razî, Kelâma Giriþ (el-Muhassal), Terc., Hüseyin Atay, Ankara 1978, s: 165).
Allah´ýn semi´ sýfatýna sahip olduðu her ne kadar âyet ve hadislerle ispatlanýyor ve baþka delile gerek duyulmuyorsa da, Kelam kitaplarýnda akýldan da deliller getirilmiþtir. Nitekim, yarattýklarýnda bile iþitmenin, iþitmemeye göre bir kemal ve üstünlük taþýdýðý bilinirken; en yüce kemal sahibi olan Allah Teâlâ için bu sýfatý kabul etmek gerektiði ortadadýr. Baþka yönden ilim bir kemâl sýfatýdýr. Ýþitme ise ilmin þartý ve üstünlüðünü açýkça ortaya koyar.
radyobeyan