Revatib By: armi Date: 16 Mart 2010, 15:36:26
REVÂTÝB
Devamlý yapýlan iþ ve amel; ücret, maaþ; farz namazlarla berâber kýlýnan sünnetler. Ratib kelimesinin çoðuludur.
Namazlar farz, vacib ve nâfile olmak üzere üçe ayrýlýr. Sabah iki, öðle dört, ikindi dört, akþam üç ve yatsý dört rek´at olmak üzere toplam on yedi rek´at farz namaz vardýr. Bunlar farz-ý ayndýr. Yani her yükümlü müslümanýn bizzat yerine getirmesi gereken farzlardýr (bkz. Namaz). Haftada iki rek´at cum´a namazý farzdýr (el-Cum´a, 62/9-11). Cenâze namazý ise farz-ý kifâyedir (et-Tevbe, 9/84). Yatsý namazýndan sonra kýlýnan üç rek´at vitr namazý vâcibtir (Kâf, 50/40; Buhârî, Deavât, 69; Müslim, Zikr, 5, 6; Ebû Dâvud, Vitr,I). Ýkiþer rek´at Ramazan ve Kurban bayramý namazlarý vâcibtir (el-Kevser, 108/2).
Farz ve vâcib dýþýnda fazla olarak kýlýnan namazlara nâfile denir. Çoðulu nevâfil´dir. Kulun kendiliðinden Allah rýzasý için kýlmasý nedeniyle bunlara tatavvu´ namazý da denir. Sünnet namazlar nâfile kapsamýna girer. Ancak her nâfile, sünnet deðildir. Sünnet Hz. Peygamberin kýldýðý ve ümmetini de kýlmaya teþvik ettiði nâfile namazlardýr. Nâfile namazlar da kendi arasýnda revâtib ve regâib diye ikiye ayrýlýr. Farzlardan önce ve sonra kýlýnan sünnetler revâtib; kuþluk ve teheccüd namazlarý gibi nâfile namazlar ise regâib adýný alýr. Bu duruma göre, revâtib namazlar müekked ve gayri müekked sünnetleri içine alýr. Bunlar; sabah namazýndan önce iki; öðle namazýndan önce dört, sonra iki; ikindiden önce dört; akþamýn farzýndan sonra iki; yatsýnýn farzýndan önce dört, sonra iki olmak üzere günde yirmi rek´attýr. Bunlardan on iki rek´atý müekked sünnet olup, Hz. Peygamber´in devamlý kýldýðý ve ümmetini teþvik buyurduðu namazlardýr. Hadiste þöyle buyurulur: "Kim gece ve gündüzde on iki rek´at namaz kýlmaya devam ederse, Allah onun için cennette bir köþk bina eder. Bunlar; sabah namazýndan önce iki; öðleden önce dört, sonra iki; akþam namazýndan sonra iki ve yatsý namazýndan sonra iki rek´at? (Tirmizî, Salât,189; Nesâî, Kýyâmül-Leyl, 66; Ýbn Mâce, Ýkâme, 100).
Gayri müekked sünnetler ise Hz. Peygamberin kimi zaman terk ettiði sünnetlerdir. Bunlara mendub sünnetler de denir. Mendub, müstehab, mergübun fih ve hasen gibi kelimeler, birbirine yakýn eþ anlamlý kelimelerdir. Yapýlmasý güzel ve iyi olan þeyler demektir. Ýkindiden önce dört, yatsýdan önce dört rek´at namazlar gayri müekked revâtib sünnetlerdir. Klâsik Ýslâm hukuku kaynaklarýnda revâtib namazlar, daha çok "nâfile namaz" baþlýðý altýnda yer alýr (el-Mevsýlî, el-Ýhtiyâr, I, 65).
radyobeyan