Coðrafya Dünyasý
Pages: 1
Arktik Okyanusu’nda saatli bomba By: armi Date: 08 Mart 2010, 18:49:23
Kuzey Denizi kýyýsýndaki donmuþ sahanlýktan atmosfere muazzam miktarlarda metan gazý sýzýyor.

Kuzey Buz Denizi olarak da tanýdýðýmýz Arktik Okyanus’un geniþ bir bölgesinin donmuþ tabanýnda delikler oluþtuðu ve deniz tabanýnda hapsolmuþ metanýn ürkütücü miktarlarda atmosfere sýzmaya baþladýðý açýklandý. Uzmanlar, Doðu Sibirya Arktik Sahanlýðý diye adlandýrýlan sýð taban bölgesi altýndaki metan konsantrasyonunun çok küçük bir oranýnýn bile atmosfere karýþmasýnýn, ani bir iklim deðiþimini tetikleyebileceði uyarýsýný yapýyorlar.


Jeolog ve iklimbilimcilerin korkusu iki nedene dayanýyor. Birincisi bölgede sürekli don halinde bulunan deniz tabanýna gömülü metan rezervlerinin büyüklüðü. Ýkincisiyse, metanýn yaþadýðýmýz küresel ýsýnmadan sorumlu tuttuðumuz karbondiyoksitten 30 kat daha etkili bir sera gazý olmasý.

Çalýþmalarýný Alaska Fairbanks Üniversitesi’nde sürdüren Rus bilimciler Natalia Shakhova ve Ýgor Semilotov, Doðu Sibirya Arktik Sahanlýðý’ndan sýzan metanýn, Dünyanýn tüm okyanuslarýndan çýkan metan miktarýna eþ olduðu uyarýsýnda bulundular.

Dünyanýn jeolojik geçmiþindeki soðuk dönemlerde atmosferdeki metan içeriðinin milyonda 0,3 – 0,4, sýcak dönemlerdeyse milyonda 0.6 – 0.7 olduðunu kaydeden araþtýrmacýlar, bugünse Arktik bölgedeki metan konsantrasyonunun milyonda 1.85 deðerine vardýðýna dikkat çekiyorlar.

Shakhova ve Semilotov, bölgedeki sýð metan hidrat yataklarýnda hapsolmuþ olduðu düþünülen metan gazýnýn yalnýzca yüzde 1’inin bile salýnmasý halinde Dünya atmosferindeki metan miktarýnýn 3-4 kat artacaðýný vurguluyorlar. Bu da yavaþ seyreden küresel ýsýnmanýn hýzla bir iklim deðiþimine dönüþmesi anlamýna geliyor.

Araþtýrmacýlarýn Science dergisinde yayýmladýklarý bulgulara göre bölgedeki kýta sahanlýðýnýn bazý bölgelerinde metan çýkýþý yazýn ortalamanýn 400, kýþýnsa 1400 kat üzerine çýkýyor.

Doðu Sibirya Arktik Sahanlýðý, 50 metre ya da daha sýð derinliklerde sürekli don (permafrost) durumda toplam 2 milyon kilometrekare bir alaný kaplýyor. Çalýþmalarda donmuþ tabanýn çözülmeye baþladýðý ve 100’den fazla deliðin oluþtuðu görülmüþ. Dar bir þerit halinde uzanan kýta sahanlýðýnýn sýðlýðý, tehlikenin artmasýna neden oluyor. Çünkü derinlerdeki deniz tabanýnda ortaya çýkan metan gazý, yüzeye çýkýncaya kadar oksitlenerek karbondioksite dönüþüyor. Sýð yerlerden çýkan metansa, oksitlenmeye vakit bulamadan atmosfere karýþýyor. Araþtýrmacýlar, oluþan metan bacalarýndan çýkan metanýn suda erimekle kalmayýp baloncuklar halinde yüzeye yükselerek doðrudan atmosfere çýktýðýný belirtiyorlar.

Ynt: Arktik Okyanusu’nda saatli bomba By: tarantula901 Date: 30 Eylül 2014, 19:00:49
Daha neler göreceðiz Allah c.c. bilir sonumuzu hayr etsin

radyobeyan