Kalt keffareti By: armi Date: 26 Þubat 2010, 20:26:35
KATL KEFFÂRETÝ
Ýslâm´da keffâret, bazý günahlara karþý konan ve ibadetlerle yerine getirilen bir ceza türü. Keffâret dört çeþittir: Hatalý öldürme, zýhâr, ramazan orucunu kasten bozma ve yemin keffâreti Zýhâr ve oruç bozmanýn keffâreti köle azadý, buna gücü yetmezse iki ay arka arkaya oruç tutmak, buna da güç yetmezse altmýþ yoksulu doyurmaktýr. Yemin keffâreti ise, on yoksulu doyurmak veya giydirmek yahut mü´min bir köle azat etmek. Bunlara güç yetmezse ara vermeden üç gün oruç tutmaktýr.
Hatalý öldürmede kýsas gerekmediði konusunda, Ýslâm hukukçularýnýn görüþ birliði vardýr. Bunun cezasý; âkile üzerine diyet, keffâret ve hatalý öldürdüðü miras býrakandan miras ve vasiyet edileni alamamadýr. Kur´ân-ý Kerîm´de þöyle buyurulur: "Hata dýþýnda bir mü´min diðer mü´mini öldürmez. Kim bir mü´mini hata ile öldürürse, bir mü´min köle azat etmesi, bir de ölünün ailesine diyet teslim etmesi gerekir. Ancak, ölünün ailesinin baðýþlamasý müstesnadýr. Bunu bulamayan kimsenin arka arkaya iki ay oruç tutmasý gerekir" (en-Nisâ, 4/92).
Bu uygulamada toplum yararý ve nefis terbiyesi vardýr. Kur´ân, diyetle; ölenin ailesinin bir köle azadý ile de toplumun yararýný gözetmiþtir. Çünkü bir insaný öldürmek toplumun bir ferdini eksiltmektir. Bu eksiklik köle azadý ile giderilmiþ olur, Çünkü köle, bir bakýma ölü mesabesinde olup hürriyete kavuþunca sanki dirilmektedir. Bu duruma göre esirlik ve kölelik sanki bir ölüm, hürriyet ise hayattýr. Günümüzde köle statüsü kalmadýðý için keffâret, sadece iki ay aralýksýz oruçla yerine getirilebilir. Bu da kiþinin mânevi eðitim ve terbiyesinde etkili olan bir ibadettir.
Ýslâm hukukçularýnýn çoðunluðuna göre zimmî´nin hatalý öldürülmesinde de keffâret gerekir. Ýmam Mâlik aksi görüþtedir. Hanefîler kasta benzer öldürmede keffâreti gerekli görürken, Þafiîler bu hükmü kýyas yoluyla kasten adam öldüreni de bu kapsam da kabul ederler (es-Serahsî, el Mebsût, VIII, 147 vd.; el-Kâsânî, Bedâyiu´s-Sanâyi´, V, 97, VII, 252; Ýbnü´l-Hümâm, Fethu´l-Kadîr, IV, 18, 20 vd.; Ýbn Kudâme, el-Muðnî, VII, 771, VIII, 92; ez-Zühaylî, el-Fýkhu´l-Ýslâmî ve Edilletüh, III, 488, VI, 328, 330; Ýbn Âbidîn, Reddü´lMuhtâr, V, 277; Ebû Zehrâ, Usûlü´l-Fýkh, Trc. Abdülkâdir Þener, Ankara 1973, s. 102, 144; Süleyman Akdemir, Ceza Hukukunda Maðdurun Korunmasý, Ýzmir 1988, s. 63, 64).
radyobeyan