Hz Havva By: armi Date: 20 Þubat 2010, 14:35:46
Hz. HAVVA
Ýlk insan ve ilk peygamber Âdem (a.s)´in eþi, beþeriyetin anasý ve ilk kadýn.
Hz. Havva´nýn ne zaman ve nasýl yaratýldýðý hakkýnda muhtelif rivayetler bulunmakla birlikte, bu konuda tam anlamýyla net ve kesin bir bilgiye sahip deðiliz. Þu kadar var ki, Hz. Âdem (a.s)´den (veya Adem ile ayný maddeden) yaratýlmýþ olduðunu, Kur´ân´ýn "Sizi bir tek nefisten yaratan ve gönlünün huzura kavuþacaðý eþini de ondan vareden Allah´týr" (el-A´raf, 7/189) ve "Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan, ondan eþini vareden ve her ikisinden pek çok erkek ve kadýn titreten Rabbinize karþý gelmekten sakýnýn " (en-Nisâ, 4/1) ayetlerinden öðreniyoruz.
Âyetlerden açýkça anlaþýlan, Hz. Havva´nýn, Hz. Âdem ile ayný madde (nefis)den yaratýlmýþ olduðu ve önce Hz. Adem (a.s)´in bilahare Hz.
Havva´nýn varedildiðidir. Bazý âlimler; "... ve eþini de ondan vareden Allah´týr" lafana dayanarak, Havva´nýn Âdem´den, Âdem´in vücudunun bir uzvundan yaratýldýðýný ileri sürmektedirler.
Dikkat edilirse Kur´ân-ý Kerîm;
"Sizi bir tek nefisten yaratan O´dur" ifadesiyle, bütün insanlarýn bir tek nefisten yaratýldýðýný, Hz. Havva´nýn da "ondan" yani o nefisten yaratýldýðýný kasdetmekte olduðu anlaþýlacaktýr. Âyetteki "ondan" maksat, Âdem (a.s) olabileceði gibi, Âdem´in yaratýlmýþ olduðu asýl madde de olabilir. Doðrusunu en iyi bilen hiç þüphesiz Allah´týr.
Havva´nýn malum "bir tek nefis´ten yaratýldýðý kesin olmakla birlikte, yaratýlýþ keyfiyeti hakkýnda, Kur´ân-ý Kerîm´de daha fazla bir açýklama bulamýyoruz. Ancak bazý tefsirlerle birtakým zayýf hadislerde, Tevrat´ýn ifadelerine benzer nakiller görmekteyiz ki, muhtemelen bu rivayetler Ýsrâiliyattan alýnmadýr. Bu konuda Ýbn-i Kesîr´in tefsirine aldýðý rivayet aþaðý yukarý þu mealdedir:
Ýblis (malum suçundan dolayý) Cennet´ ten çýkarýldýktan sonra, Âdem (a.s) Cennete yerleþtirilir. Kendisiyle teselli olacaðý bir eþi olmaksýzýn, yalnýz baþýna bir müddet orada dolaþýr. Bir ara uykuya dalýp uyanýnca baþucunda, Allah´ýn, kaburga kemiðinden yarattýðý bir kadýn görür. "Sen nesin?" diye sorar. Kadýn: "bir kadýn" diye cevap verir. Daha sonra kadýna niçin yaratýldýðýný sorar. Kadýn, "benimle teselli olman için" diye cevap verir. Bu arada melekler onlarý görür ve Âdem´in bilgisini ölçmek için kadýnýn kim olduðunu sorarlar. Âdem (a.s), onun Havva olduðunu söyler. Neden O´na bu ismi verdiðini sorduklarýnda; "çünkü o, canlý bir þeyden yaratýldý" diye cevap verir (Ýbn-u Kesîr, "Tefsîru´l-Kur´âni´l-Azîm", I, 112).
Buhârî´nin nakline göre ise, Peygamber (s.a.s); " Kadýnlara iyilikle muamele edin, zira kadýn kaburga kemiðinden yaratýlmýþtýr", (baþka bir rivayette "kaburga kemiði gibidir" kaburga kemiðinin en eðri kýsmý üst tarafýdýr. Onu düzeltmeye çalýþýrsan kýrýlýr, kendi haline terkedersen, devamlý eðri kalýr. O halde kadýnlara karþý iyi davranýn" (Buhârî, Enbiyâ, 1). tavsiyesinde bulunmuþtur. Müslim´in rivayetinde ".... onu düzeltmeye çalýþýrsan kýrýlýr, onun kýrýlmasý talakýdýr" ibaresi vardýr.
Gerek Ýbn Kesîr´in tefsirine aldýðý, gerekse Buhârî´nin Sahih´inde geçen her iki rivayet de Ýslâm Âlimlerinin bir kýsmý tarafýndan tenkide uðramýþtýr.
Daha önce de geçtiði gibi, Kur´ân bu hususta sustuðu için, bizim bazý zayýf rivayetlere dayanarak iler geri konuþmamýz doðru olmayacaktýr. Hele hele bazý kimselerin yaptýðý gibi Hz. Havva´nýn Hz. Âdem ile nikahlarýnýn kýyýlmasý esnasýnda Cebrâil´in ve diðer bazý meleklerin þahid olduðu, Cennet´ten kovulduktan sonra Âdem´in, dünyanýn filanca yerine, Havva´nýn da falanca yerine indirildikleri, seneler sonra Mekke´de buluþtuklarý, Âdem´in" ayaðým yere vurmakla Zemzemin fýþkýrdýðý, Havva´nýn bu su ile ilk hayzýndan temizlendiði, Hz. Âdem´den iki yýl sonra vefat edip ayný yere defnedildiði rivayetlerine itibar edilmez, uydurma bilgilerdir.
Hz. Âdem ile Havva´nýn, Cennet´ten niçin çýkarýldýklarý Kur´ân´da zikredilmektedir.
Kur´ân´da açýkça ifade edildiði gibi Cenâb-ý Allah, Hz. Âdem ile Havva´ya Cennette istedikleri meyvelerden istedikleri kadar yiyebileceklerini, ancak bir tek aðaca yaklaþmamalarýný emrettiði halde þeytan onlarý kandýrýp aðaca yaklaþmalarýna vesile olmuþ, neticede her ikisi de Cennetten çýkarýlmýþlardýr.
"Þeytan, oradan ikisinin de ayaðýný kaydýrttý, onlarý bulunduklarý yerden çýkardý..." (el-Bakara, 2/36) ayetinden ilk önce iðva edilenin Havva olduðunu asla ifade etmez; aksine her ikisinin de birlikte aldatýldýklarýný ifade eder.
"Þeytan, ayýp yerlerini kendilerine göstermek için onlara fýsýldadý: Rabbýnýzýn sizi bu aðaçtan alýkoymasý melek olmanýz veya burada temelli kalmanýzý önlemek içindir" (el-A´raf, 7/20) âyeti ise buna daha açýk bir delildir. Hatta: "Þeytan, O´na vesvese vererek ey Âdem! Sana ebedîlik aðacýný göstereyim mi?´ ; "Bunun üzerine ikisi de o aðacýn meyvesinden yedi, ayýp yerleri görünüverdi..." (Tâha, 20/120, 121) âyetlerinin zahirine bakarak, þeytanýn Hz. Âdem´i öncelikle kandýrdýðý sonucunu çýkarmak mümkündür.
Ýsrailî rivayetlere itibar ettiðimiz takdirde, kadýnýn toplumda hukuk ve ahlâk yönünden düþük bir konuma girdiðini de kabul etmiþ oluyoruz. Halbuki Ýslâm hiçbir din ve ideolojinin kendinden üstünlüðünü kabul etmediði gibi, kadýna gerçek deðeri kendisinin verdiðini her vesileyle ispat etmiþtir.
Tahrifata uðramýþ dinlerin ve putperestliðin kadýný aþaðýlýk bir varlýk kabul edip, insanlýðýn baþýna gelen belâlarýn temel etkeni saydýðý ve bu yüzden sakýnýlmasý gereken aldatýcý bir tuzak ve pislik kaynaðý, erkeðin yanýnda sözü bile edilemeyecek bir mahluk þeklinde telakki ettiði bir dönemde Ýslâm, kadýnýn gerçek yerini belirlemiþ, ona gereken deðeri vermiþtir. Kur´ân, kadýnýn Hz. Âdem´le ayný nefisten yaratýldýðýný vurgulayarak; gerek yaratýlýþ, gerek hukuk ve gerekse toplum açýsýndan ayný deðerde olduklarýný, yaratýlýþ bakýmýndan iki cins arasýnda bulunan bazý farklýlýklarýn biri diðerini tamamlayan iki parça arasýndaki farktan öteye gitmediðini beyan eder.
radyobeyan