Monetaristler By: ecenur Date: 20 Þubat 2010, 01:21:05
Monetaristler
1950lerde baþlayan ve 1960lý yýllarda Milton Friedmanýn öncülüðündeki Chicago Okulu tarafýndan geliþtirilen akým, kaynaðýný Klasik Miktar Kuramý´ndan alan anti-Keynesçi bir tepkidir.
Klasik görüþün yeni bir ifadesini oluþturur ve paraya, kiþilerin mal varlýklarý içinde diðer varlýklar gibi yer verir. Parasal varlýklar ile diðer menkul ve gayrimenkul varlýklar arasýnda kurulmuþ olan dengenin sürdürülmesi için çaba harcandýðýný varsayan Monetaristlere göre, eðer bu denge bozulursa, yani ekonomik birimlerin portföyleri içinde yer alan para miktarý, arzulanan para miktarýndan farklý olursa, ekonomik birimler, reel ya da finansal aktifler satarak veya satýn alarak bu duruma tepki gösterirler. Böylece bütün portföyün ya da malvarlýðýnýn yeniden dengeye gelmesi (optimum aktif daðýlýmýnýn gerçekleþmesi) saðlanýrken, ekonomide reel aktiflerin talebinde ve dolayýsýyla nominal gelirde deðiþme olur.
Monetarist iktisatçýlar, faiz oranlarýnýn parasal ve reel kesimlerin iliþkilendirilmesinde oynadýðý rolü reddetmemekle beraber, bu deðiþkenin öneminin ikinci derecede olduðunu ve dikkatlerin asýl para stokundaki artýþ hýzý üzerinde toplanmasý gerektiðini ileri sürmektedirler. Bu nedenle, Keynesçi para politikasýndan farklý olarak, monetarist bir para politikasý, faiz oranlarý üzerindeki eylemi deðil, para hacminin geniþlemesi üzerindeki bir eylemi ifade etmektedir.
Monetarist görüþü savunan iktisatçýlar arasýnda aþýrý monetaristler olduðu gibi, ýlýmlý olanlar da vardýr. Aþýrý monetarist tez, para ile mallar arasýndaki doðrudan ikamenin, faiz oranlarýndaki deðiþikliklerden kaynaklanan dolaylý sürecin yerine geçtiðini ileri sürer. Ilýmlý monetarist tez ise, doðrudan ikamenin Keynesçi dolaylý sürecin tamamlayýcýsý olduðunu, bu nedenle birincinin ikinci sürecin geçerliliðini bozmadýðýný kabul eder.
Monetarist parasal sürecin etkinliði, para talebinin faiz elastikliðinin düþük olmasýna baðlýdýr. Monetarist para politikasý sürecinde stratejik faktör, para arzýnýn artýþ oranýdýr; ikinci önemli faktör ise, paranýn gelir dolaným hýzýndaki deðiþikliklerdir. Bu iki faktör, bir ekonominin kendi kendisini besleyen bir enflasyon süreci içine girmesinin temel nedenleridir. Para stoðunun artýþ hýzý enflasyonist sürecin baþlamasýndan, paranýn dolaným hýzý da sürdürülmesinden sorumludur. Friedmanýn deyiþiyle, enflasyon parasal ve yalnýzca parasal bir olgudur.
Monetaristler için para politikasý aktarma süreci içinde gösterge olarak para stoku nun, parasal ara-amaç olarak da parasal taban ýn kullanýlmasý gerekir.