Ekonomi
Pages: 1
Nasyonel Sosyalizm By: ecenur Date: 20 Þubat 2010, 01:18:14
Nasyonel Sosyalizm



1933-1945 arasýndaki dönemde Almanyada uygulanan bir tür sað totaliter rejime ya da o dönem için Almanya özelindeki faþizme verilen isimdir. Nasyonal sosyalizmin tarihi bir kuramý yoktur. Adolf Hitlerin yazdýðý "Kavgam" (Mein Kampf) kitabýnda daha sonra nasyonal sosyalizmin uygulamasý olarak görülen pek çok hususa deðinilmekteyse de, bu kitabýn nasyonal sosyalizmin kuramýný ortaya koyduðunu ileri sürmek de mümkün deðildir. Nasyonal Sosyalist Alman Ýþçi Partisinin (NAZÝ Partisi) 24 Þubat 1920 tarihli 25 maddelik programý da, kimi ayrýntýlara girmesine karþýn, nasyonal sosyalizmin kuramý olarak deðerlendirilemez.

Nazi Partisi´nin programýnda, iktisadi konular oldukça aðýrlýklýydý ve ilginç bir nokta olarak iktisadi sorunlara sol çözümler getirilmekteydi. Bunlar arasýnda örneðin emeksiz kazanýlan gelirlere son verilmesi, tröstlerin devletleþtirilmesi, toprak üzerinde spekülasyona son verilmesi, orta sýnýfýn desteklenmesi gibi noktalar vardý. Ancak bu tür hususlar, salt programda kalmýþtýr.

Ocak 1933te Hitlerin baþbakan olmasýndan sonra Alman Meclisi (Reichstag) içindeki çoðunluðun son derece hýzlý bir biçimde çoðunluk tahakkümüne dönüþmesiyle nasyonal sosyalist devlet in oluþturulmasýnýn yolu açýldý.

Nasyonal sosyalizmin ilk uygulamasý, iþçilere yönelik oldu. 1 Mayýs 1933ün ulusal iþçi günü ilan edilmesinden ve çok görkemli törenlerle kutlanmasýndan tam bir gün sonra, 2 Mayýs 1933de Katolik sendikalar dýþýnda, ülkedeki tüm sendikalar kapatýlarak mal ve para varlýklarýna devletçe el kondu. Katolik sendikalarýn ayný kaderi paylaþmalarý için iki ay kadar bir süre geçmesi gerekecekti. 24 Haziran 1933te sýra Katolik sendikalara geldi.

Mayýs 1933 sonunda Nazi Partisi liderliðinde Alman Ýþçi Cephesi oluþturuldu. Bu kuruluþun oluþmasýyla birlikte toplu sözleþme yasaðý getiriliyordu. Bunun yerine son derece geniþ yetkili iþçi mutemetliði kurumu konuluyordu. Bu iþçi mutemetlerinin sözleri ve kararlarý baðlayýcý nitelikteydi. Gene ayný günlerde, nasyonal sosyalizmin deyiþi ile fabrikalarýn önderliði, doðal liderlerine geri veriliyordu. Yani fabrikalarda tek önder, o fabrikanýn sahibi olacaktý.

Sendikalara ve iþçi hareketine karþý giriþilen bu tür eylemler, Nasyonal Sosyalist Alman Ýþçi Partisi içindeki gerçekten sosyalist sayýlabilecek gruplar arasýnda geniþ bir hoþnutsuzluk uyardýrdý. Bu gruplar, her ne kadar sosyal demokrasi ve Marksizm´e karþý idiyseler de, belirli bir sosyal espriye inanmakta ve Nazi Partisinin bunlarý savunacaðýný sanmaktaydýlar. Ancak bunlarýn tasfiyesinde de fazla bir güçlük çekilmedi.

Nasyonal sosyalist ekonomi, tipik bir savaþ ekonomisi (Wehrwirtschaft) idi. Bu ekonomi içinde iki temel hedef alýnmýþtý. Bunlardan biri istihdam, diðeri ise ekonomik büyüme idi. 1936da Göringde ifadesini bulacaðý üzere nasyonal sosyalist ekonomi kendine yetmeyi temel ilke edinmiþti. Bu arada devlet yatýrýmlarý artýrýlmaya çabalanýrken, özel giriþim de özendirilmeye çabalanýyordu. Bu ekonomi politikasý ve özellikle silahlanma giriþimleri, büyük iþ çevrelerinin beklentilerini yanýtlarken, orta sýnýf gitgide geride kalmaktaydý.

Nazi Partisinin programýnda ve propagandasýnda tekellere karþý savaþ vaad ediliyordu. Buna karþýlýk Ekim 1937de alýnan bir kararla sermayesi 40,000 Dolar´dan ufak þirketlerin kapatýlmasý yönüne gidildi. Bu karar çerçevesinde piyasadan çekilmek zorunda kalan þirket sayýsý, piyasada çalýþmakta olan þirketlerin %20sinden fazlasýydý.

Daha sonra alýnan bir kararla da, yeni bir þirket kurulabilmesi için minimum 250,000 Dolar sermaye sýnýrý getirildi. Yani antitekel sloganlarla iktidara gelen nasyonal sosyalizm, doðrudan doðruya tekelcilik yapmakta ve tekellerin geliþimini desteklemekteydi.

Ticaret yaþamý da devletin, yani Nasyonal Sosyalist Parti´nin kesin bir denetimi altýna girmiþti. Zaten ekonominin tümü merkezileþtirilmiþti. Alman ekonomisi Alman Ekonomi Odasý adýnda bir örgüt içinde toparlanmýþtý. 7 Ulusal Ekonomi Grubu, 23 Ekonomi Odasý, 100 Sanayi ve Ticaret Odasý ve 70 El Sanatlarý Odasý doðrudan bu örgüte baðlanmýþtý. Reichsbankýn baþýna getirilen Dr. Schacht da kesin bir denetim mekanizmasý oluþturmuþtu. Ýþçiler ise Alman Ýþçi Cephesi içinde örgütlenmiþler ve partinin kesin denetimi altýna girmiþlerdi.


radyobeyan