Hatim By: armi Date: 19 Þubat 2010, 21:59:09
HATÝM
Mühürlemek, sona erdirmek ve bitirmek. Istýlahta; Kur´ân-ý Kerim´i baþýndan sonuna kadar okuyup bitirmeye hatim denmektedir. Bir kimsenin Kur´ân-ý Kerîm´i hatmetmesi demek, Kur´ân´daki 114 surenin tamamýný okuyup bitirmesi demektir. Hatim, Kur´ân´ý yüzünden okumak suretiyle yapýlabileceði gibi, ezberden okumakla da yapýlabilir.
Kur´ân-ý Kerîm´i okumanýn fazîletine dair Hz. Peygamber´den pek çok hadis nakledilmiþtir: "Ümmetimin ibadetinin en faziletlisi, Kur´ân okumaktýr" (Suyûtî, Câmiu´s-Saðîr,, I, 51), "Evlerinizi namaz kýlmakla ve Kur´an okumakla nurlandýrýnýz" (Suyûtî, Camiu´s-Saðîr, II, 188).
Bunlardan baþka olarak, Kur´ân okunan yere melekler, rahmet ve huzurun indiði, Kur´ân okuyanýn misk kabýna benzediði, Kur´ân okumanýn gýpta edilecek bir durum olduðu, Kur´ân´ý ezberleyenlerin toplumun en þereflileri olduðu sözkonusu hadislerde anlatýlan hususlardýr. Bu nedenle sahabe Kur´ân okumaya büyük önem vermiþler ve sabah evden çýkmadan önce bir miktar Kur´ân okumaya büyük önem vermiþler ve sabah evden çýkmadan önce bir miktar Kur´ân okumayý alýþkanlýk haline getirmiþlerdi.
Hatmin faziletleri hakkýnda da Hz. Peygamber´den birtakým hadisler nakledilmiþtir. Ebû Hüreyre´den nakledilen bir hadiste, bir adamýn kalkýp, ey Allah´ýn Rasûlü, hangi amel daha faziletlidir veya hangi amel Allah´a daha sevimlidir, diye sorduðu, Hz. Peygamber´in de: "Konup göçendir ki, Kur´ân sâhibi (hâfýz) Kur´an´a evvelinden baþlar, sonuna kadar okur, sonundan baþlar, evveline döner ve hatmeder. Böylece o, her zaman konup göçer" buyurduðu anlatýlmaktadýr (Hâkim, Müstedrek, I, 562). Enes b. Mâlik´ten rivayet edilen bir hadiste de Hz. Peygamber: "Âmellerin en hayýrlýsý,-Kur´an okumaya baþlamak ve hatmetmektir" buyurmuþlardýr (Kurtubî, Tezkâr, 127). Onun için müslümanlar, sahabe döneminden bu yana hatim indirmeyi, yani Kur´ân´ý baþtan sona kadar okumayý bir alýþkanlýk haline getirmiþlerdi. Nitekim "arza" olayý da bu geleneðin dînî dayanaðýný oluþturmaktadýr.
Burada önemli olan diðer bir nokta da, Kur´ân-ý Kerîm´in yüce manalarýný ve ondaki hikmetleri düþünerek okumaya çalýþmaktýr. Kur´ân okuyan kiþinin dili lafýzlarla meþgul olurken, kalbi de o lafýzlarýn manalarýný düþünmekle meþgul olmalýdýr. Ýbn Abbâs þu sözleriyle bu konunun önemini dile getirmiþtir: "Âðýr aðýr, manasýný düþünerek yalnýz sure okumayý, tamamýný okumaktan daha çok severim" (Ebû Þâme, el-Mürþidü´l-Veciz,197).
Kur´ân okuyan kiþi, rahmetle ilgili bir ayet okuduðunda gönlü mesrur olur ve Allah´ýn kendisine de o rahmeti vermesi için dua eder. Bir azab âyeti okuduðunda da durur. O âyetin mânâsý üzerinde düþünür, o âyet kafirlerle ilgili ise, kendisinin iman üzere olduðunu itiraf eder ve "Allah´a inandýk, sadece O´na" der, sonra da kendisini Cehennem azabýndan korumasý için Allah´a dua eder (Zerkeþî, el-Burhân, I, 450). Kur´ân tilaveti böylece canlýlýk kazanýr, okuyucu dâima Kur´ân´ýn kendisine hitap ettiðinin bilincinde olur.
radyobeyan