Halk By: armi Date: 18 Þubat 2010, 19:56:51
HALK (YARATMA)
Yaratma, doðru takdir etme, yoktan varetme, bir þeyi baþka bir þeyden meydana getirme. "Allah gökleri ve yeri altý günde yaratmýþtýr" (el-Hadîd, 57/4)
Halk, masdar olmasýna raðmen ism-i mef´ûl anlamýnda da kullanýlýr. O takdirde yaratýlan manasýndadýr. Kelime yoktan varetme "ibdâ" ile eþ anlamlý olduðunda, yalnýzca Allah (c.c) için hâlýk denilir. Bir baþka þeyden meydana getirme, takdir etme anlamýyla hâlýk Allah´tan baþka varlýklar için de hâlýk kelimesi kullanýlabilir.
Râðýb el-Ýsfahânî insanlar için hâlýk kelimesi kullanýldýðýnda þu iki anlamdan birisi kasdedilmiþtir der: "Düzenleme, belirleme, takdir anlamýnda kullanýlýr: Þu þiirde olduðu gibi: "Sen düzenlersin halk ettiðin þeyi / Bazýlarý ise halk eder, ama düzenleyemezler"
2- Yalan söylemek ve gerçek olmayan þeyi iddia etmek: "Allah´ý býrakýp putlara tapýyorsunuz ve yalan uyduruyorsunuz (halk), doðrusu Allah´tan baþka taptýðýnýz þeyler size rýzýk veremezler" (Sâd, 38/7).
Kur´ân-ý Kerimde halk kelimesi, fýtrat yaratýlan anlamýnda ism-i mef´ul anlamý dikkate alýnarak kullanýlmýþtýr: "Allah´ýn (halk) yarattýðýyla deðiþtirme yoktur" (er-Rûm, 30/30); "Onlara emredeceðim... Allah´ýn yarattýðýný (halkýný) deðiþtirecekler" (en-Nisâ, 4/119).
Birinci ayet Allah´ýn halkýnýn tebdil edilemeyeceði, deðiþtirilemeyeceði, O´nun takdir ve meþietinin önüne geçilemeyeceði gerçeðini ifade ederken; ikinci âyet, Allah´ýn verdiði temel þekilde sûrette, fýtratta iblis´e uyanlarýn bir takým taðyirlerde, deðiþtirmelerde bulunacaklarýný dile getirmektedir. Buradaki deðiþtirme, taðyir, Kur´ân yorumcularý tarafýndan sözgelimi erkeðin fýtratýndan olan sakalýn kesilmesi, yüzlerin boyanmasý, erkeðin hadýmlaþtýrýlmasý, vücut organlarýnýn fýtrî fonksiyonlarýnýn dýþýnda kullanýlmasý, temiz olanýn býrakýlýp pis olanlarýn tercih edilmesi, kaþlarýn yolunmasý, diþlerin deðiþtirilmesi ve benzeri durumlar olarak tefsir edilmiþtir.
Halk Kelimesi Kur´ân´da görünüþ, hey´et, sûret, þekil, tavýr anlamlarýnda "halk" kuvvet seciye, ahlak, davranýþ biçimi anlamlarýnda da "hukuk" þekliyle de kullanýlýr. Bütün bu kullanýmlarýn yaratma ile de iliþkisi vardýr. Ýnsanlarýn yalaný "olmayan bir þeyi ileri sürme, kendinden çýkarma"dýr ki yukarýda açýklandýðý gi bi "yaratma" anlamýndaki "halk" da böyledir. Ne var ki Allah´ýn halk´ý hak´tan, gerçekten kaynaklanýrken; insanlarýn halk´ý böyle deðildir. Ýnsanlarýn halk´ý hem gerçeði, aslý ve hem de görüntüsü itibariyle batýldýr. Bu anlam, Allah´ýn halký ile ortaya çýkan varlýklarýn gerçek ve özleri bakýmýndan bir deðil, fakat görünüþ ve þekilleri bakýmýndan yalandan ibaret bulunduklarým da çaðrýþtýrmaktadýr. Yani evrendeki varlýklar bir bakýma yalandýrlar, gölgedirler, aldatýcý birer hayaldirler.
Öyleyse Kur´ân görünen evrenle ilgili olarak "halk" kelimesini kullanýrken; onun âdeta bir yalan, bir gölge, gerçeðin aldatýcý bir görüntüsü, ama ayný zamanda bir aynasý olduðunu ve gerçeðin, hakikatin bu görüntülerin ötesinde bulunduðunu da anlatmak istemektedir.
Yukarýda deðinildiði gibi "hukuk" kelimesi insanýn davranýþ biçimini, yaþayýþýný, seciye ve tavýrlarýný ifade eder. Yine, "halk" kökünden gelen "halâk" kelimesi ise, insanýn "hulûk"u sonucu kazandýðýný yani nasîbini ifade eder. Sözgelimi, Kur´ân, "kâfirler için âhirette halâk olmadýðýný" yani, onlarýn hulûkunun hep yanlýþ ve kendilerine günahtan baþka bir þey kazandýrmadýðýný açýklar. Yaratma kelimesi Türkçede yoktan varetmek anlamýnda olduðu için Allah´tan baþkalarýna nispet edilmesi doðru deðildir.
radyobeyan