Hablullah By: armi Date: 17 Þubat 2010, 17:22:12
HABLULLAH
Allah´ýn ipi, zimmeti. Hablullah tâbiri Kur´ân´da Allah´a izafe edilerek yalnýz bir yerde geçmektedir. Habl; ip mânâsýnadýr. Ayný zamanda bu kelime Allah´a verilen söz, zimmet, güvenme, aðýrlýk, ulaþma, ulaþtýrma ve sebep anlamlarýna gelir.
Cenâb-ý Hak, Hz. Peygamber´e bir takým emirler vermekle, Ehl-i Kitaba karþý tavrýný koymasýný istemekte ve onlara cevap vermesini emir buyurmaktadýr. Sonra Allah (c.c) mü´minleri ele almakta, onlarýn ehl-i kitab´tan bir gruba uyduklarý takdirde tekrar küfre dönebilecekleri tehlikesine dikkat çekmekte.... Söz ehli kitabý ve mü´minleri hedef almakta ve neticede, "Hep birlikte Allah´ýn ipine (Kur´an´a, Ýslâm´a) sýmsýký yapýþýn, parçalanmayýn" (Âlu Ýmrân, 3/103) denilmektedir. Bu âyetten açýkça anlaþýlmaktadýr ki, "hablullah"tan kasýt evvelemirde Kur´ân ve onun, teklif ettiði din olan Ýslâm´dýr. Ýnsanlar ancak Kur´ân´a ve Ýslâm´a sýmsýký sarýldýklarý takdirde parçalanmaktan uzak durabilirler.
Dar bir yolda, bir patikada yürüyen kimsenin ayaðýnýn kaymasýndan korkulur. Ama ö kiþi, iki tarafý sâbitleþtirilmiþ bir ipe (baða) tutunarak yürürse korkusuzca yoluna devam eder.
Ýþte ayný þekilde Hakk´ýn yolu da çok ince bir yoldur. Birçoklarý o yolda yürürken kayabilirler. Hak yolda yürümek için de Allah´ýn açýklamasýna ve O´nun rehberliðine ihtiyaç vardýr. Öyleyse burada bað (habl) kavramý, din yolunu takip ederek kendisiyle amaçlanan yere ulaþmamýz imkânýný bahþeden herþey için kullanýlýr. "Meðer ki Allah´ýn ahdine ve mü minlerin ahdine sýðýnmýþ olsunlar" (Âlu Ýmrân, 3/112) âyetinde geçen "habl", ahd (söz), bað olarak tefsir edilmiþtir. Çünkü ahd, bað gibi amaçlanan yere giderken kiþiden korkuyu gidermektedir (Fahreddin er-Razî, Mefatihu´l-Gayb, 8/162).
Buradaki (habl) kelimesi bazýlarýna göre Allah´ýn insanlara gönderdiði din anlamýna gelmektedir (Tefsîru´l-Celâleyn).
Bundan baþka, âyette "hablullah" ile kasdedilen þeyin Kur´ân-ý Kerîm olduðu birçok müfessir tarafýndan beyan edilmiþtir. Bu müfessirler görüþlerine delil olarak þu hadîsleri zikrederler:
1- Zeyd b. Erkâm´dan gelen bir rivâyete göre Peygamberimiz (s.a.s) þöyle buyurdu: "Dikkat edin, ben sizin aranýzda iki aðýr yük býrakýyorum. Bunlarýn biri Allah´ýn kitâbdýr. O, Allah´ýn ipidir. Her kim ona tâbi olur sa doðru yolda ve kim de onu terkederse dalâlette (sapýklýkta) olur" (Müslim, Faadailü´s-ashab, 37).
2- Peygamberimiz (s.a.s) Kur´ân hakkýnda; "Bu Kur´an hablullahtýr, nurdur ve faydalý bir þifadýr. Kendisine yapýþaný korur; ona uyaný kurtuluþa götürür..." buyurmuþtur (Dârýmî, Fezailü´l-Kur´an, I).
3- Diðer bir rivâyette de yine Kur´ân-ý Kerîm´in Allah´ýn ipi olduðu vurgulanarak þöyle denilmektedir: "Allah´ýn kitâbý (Kur´ân) gökten yere uzatýlmýþ bir iptir, yani hablullahtýr" (Ahmed b. Hanbel, II/17, 26). Zemahþerî, âyetin anlamýný, "Allah´a güveniniz de ve O´ndan yardým isteðinizde bir olunuz, ayrýlýp daðýlmayýnýz veya, Allah´ýn kullarýna olan ahdine sarýlmada bir olunuz, ki, bu ahd iman ve tâattir" þeklinde tefsir eder. Veya Hz. Peygamber, "Kur´ân Allah´ýn saðlam bir baðýdýr" dediði için buradaki habl´den maksat "Allah´ýn kitabýdýr, yani Kur´an dýr" (Zemahþerî, Keþþâf, I, 191).
Üstad Mevdûdî de hablullah´ý, Allah tarafýndan belirlenen bir hayat tarzý olarak ele almakta ve onun sayesinde insanlarýn Allah´la olan iliþkilerinin saðlam olacaðýný ve ayný zamanda onlarý birbirine baðlayacaðýný açýklamaktadýr (Mevdûdî, Tefhim´ul-Kur´an, I, 218).
radyobeyan