Evliya By: armi Date: 14 Þubat 2010, 13:40:39
EVLÝYÂ
Veliler, Allah´ýn sadýk dostlarý, Allah´ýn þerîatýna baðlý olan kimseler. Kur´an-ý Kerîm´de evliya kelimesi, insanlarýn sahte ilâh ve mâbudlar hakkýndaki çeþitli inanç ve davranýþlar ortaya koymalarý; "Allah´tan baþka veliler edinmek" þeklinde ifade edilmektedir: "Allah´ýn dýþýnda birtakým veliler edinenler ise; Allah, onlarýn üzerinde gözetleyicidir. Sen onlarýn üzerinde bir vekil deðilsin" (eþ-Þûrâ, 42/6). Bu âyette geçen veliler kelimesi þu anlamlarý kapsamaktadýr:
1. Bir kimsenin baþkasýnýn gösterdiði yola göre amel ederek onun koyduðu kurallara, kanunlara ve adetlerine uymasý (en-Nisa, 4/118-120; el-A´râf, 7/3, 27, 30).
2. Bir kimsenin baþkasýnýn yol göstericiliðine inanmasý, o þahsýn gösterdiði yolun itimat edilir, diðerlerinin yanlýþ olduðuna iddiâ etmesi (el-Bakara, 2/257; el-Ýsrâ, 17/97; el-Kehf, 18/17-50; el-Câsiye, 45/19).
3. Bir kimsenin baþkasýnýn yaptýðý kötülükleri gözardý ederek kendisini öbür dünyada kurtaracaðýna inanmasý (en-Nisâ, 4/123-173; el-En´âm, 6/51; er-Ra´d, 13/37; el-Ankebût, 29/22; el-Ahzâb, 33/65; ez-Zümer, 39/3).
4. Bir kimsenin bir baþkasýnýn yüce kerâmetleri dolayýsýylâ kendisine yardým ederek afetler ve musibetlerden kurtaracaðýna inanmasý (Hud, 11/20; er-Ra´d, 13/16; el-Ankebût, 29/41).
Geniþ halk kitlelerinden bazý kimseler, Ýslâm hakkýnda ciddi bilgileri olmadýðý için salih zatlarýn kendi kaderlerini deðiþtireceklerine inanarak batýl yola sapmýþlardýr. Oysa Allah´tan baþka hidâyet edici yoktur. Bu tür davranýþlar, Allah´tan yüz çevirme ve ondan baþkasýna yönelme demektir. Allah onlara veli olmayacak, onlara azap edecektir. Allah´tan baþka veli yoktur, velâyet yalnýz O´nun hakkýdýr: "Rabbinizden size indirilene uyun, O´ndan baþka veliler edinmeyin. Ne az öðüt alýyorsunuz" (el-A´râf, 7/3).
Lügatte veli; dost, arkadaþ, itaatkar, komþu, iþi üstlenen kiþi anlamlarýna gelmektedir. Ýslâmi ýstýlahta; Allah dostlarý, Allah´ýn sevgili kullarý demektir: "Ýyi bil ki, gerçekten evliyâullah için korku yoktur, onlar mahzun da olmazlar´´ (Yûnus, 10/62).
Hz. Peygamber (s.a.s.) de evliyayý þöyle tarif etmiþtir: "Onlar görüldüðü zaman akla Allahu Teâlâ gelir. Yüzleri nurludur. Onlarla beraber bulunanlar þaký olmaz."
Evliyanýn kerâmeti haktýr. Evliya, kerâmetini din için bir delil olarak kullanýr. Ýslâm inancýnda ölüden istekte bulunmak yoktur. Kabirleri birer yardým yeri kýlmak, ölülere adaklar kesip onlardan þefâat dilemek dine sonradan girmiþ bid´atlerdendir. Yardým yalnýz Allah´tan dilenir, baþka kimseden ve özellikle ölülerden yardým istemek þirktir.
Allahu Teâlâ müminlerin ancak birbirlerinin velileri veli Hizbullah´ýn; Allah´ý, Resulunü ve müminleri veli edinenler olduðunu ve kesinlikle müminlerin dini alaya alan, oyuncak edinenleri veli edinmemelerini kitabýnda açýklamaktadýr (el-Mâide, 5/51 vd .) . (Ayrýca bk. Veli, Velâyet).
Þamil ÝA
radyobeyan