Evlilik By: armi Date: 13 Þubat 2010, 13:46:49
EVLENME, EVLÝLÝK
Bir erkekle bir kadýn arasýnda Allah´ýn koyduðu prensipler çerçevesinde akdedilen muamele. Ýslâm nazarýnda bir ibadet kabul edilen evlilik ile ilgili olarak, Ýslâm Hukuku´na dair yazýlan kitaplardan bazýsýnda; "Bizim için Hz. Adem´den bu güne kadar, meþrû olarak devam ede gelen ve Cennette de devam edecek olan iki þey vardýr; bunlar, evlenme ve imandýr (Ýbn Âbidin, III, 3) þeklinde kaydedilmektedir.
Evlenmenin yani nikâhýn çeþitli sebepleri vardýr. Nikâhtaki þer´î, akli ve tabii sebeplerin baþka bir þer´î hükümde bu þekilde bir arada toplandýðý az görülmüþtür .
Evlenmenin þer´î delilleri, Kur´an-ý Kerîm, hadisler ve ümmetin icmâý * ile sâbittir.
Kur´an-ý Kerîm´den evlenmenin meþrûluðuna þu ayetler delildir; "Size helâl olan kadýnlardan ikiþer, üçer, dörder adet nikâh edin" (en-Nisâ, 4/12); "Sizden bekârlarý ve kölelerinizle câriyelerinizden sâlih olanlarý nikâh edin. Eðer fakir olurlarsa Allah onlarý Fazl ve keremiyle zengin kýlar. Allah vâsi´dir, âlimdir" (en-Nûr, 24/32).
Cihat ve evlilik Ýslâm´ýn insanýn hayatýna hâkim olmasýnýn nedenlerinden biridir. Evlenmede ise bunlarýn her ikisi de mevcuttur. Bu nedenle "Evlilikle meþgul olmak kendini nâfile ibadetlere vermekten daha faziletlidir. Çünkü evlilikte nefsi haramdan koruma ve çocuk yetiþtirme gibi önemli hususlar vardýr" (Ýbn-i Âbidin, III, 3) kanâatine varýlmýþtýr.
Ýslâm þerîatýnýn temel esaslarýndan biri de evliliðin fýtri bir olgu olduðudur. Ýslâm dini ruhbâniyetle (dünyadan elini eteðini keserek yalnýz baþýna yaþama, evlenmeme); insanýn yaratýlýþý ile çatýþtýðý, onun nefsi isteklerini ve karakterine ters düþtüðü için savaþmaktadýr.
Beyhakî ve Taberanî´nin rivâyet ettikleri bir hadiste Hz. Peygamber (s.a.s.) þöyle buyurur: "Evlenmeye gücü yetip de evlenmeyen benden (benim ümmetimden) deðildir.´´
Bu hadis-i þerifte de görüldüðü gibi Ýslâm kiþiyi, sýrf Allah´a yaklaþmak, ruhbanlýkta bulunmak ve ibadet edeyim diye bir köþeye çekilmekten alýkoymaktadýr.
Allah Resulu´nün hayatýný göz önüne aldýðýmýzda onun, toplumun fertlerini kontrol altýnda bulundurmak, insanýn nefsini düzeltmek hususunda ne denli titizlik gösterdiðini açýkça görürüz. Onun bu konuda titizlik göstermesinin temelinde, insan gerçeðinin anlaþýlmasý ve onun arzu ve isteklerine cevap verme duygusunun yattýðýný görürüz. Öyle ise evlilik vb. Ýslâmî prensipler sayesinde toplumun hiçbir ferdi yaratýlýþýnýn ötesine geçemeyecek, gücü ve imkanýnýn dýþýnda gayret sarf edemeyecek; tam aksine orta yolda, saða sola sapmadan yürüyecektir.
Evlilik konusunda Resulullah (s.a.s.)´ýn þu davranýþý, insanýn nefsi duygularýna gem vurmasý ve insan hakikatýna ne denli vakýf olduðunun en büyük delillerinden kabul edilir; þöyle ki: Buhâri ve Müslim´in Enes (r.a.)´den rivâyet ettikleri bir hadiste þunlarý görmekteyiz: Üç heyet, Resulullah´ýn yanýna gelerek, onun ibadetini sordular. Kendilerine Allah Resulü´nün ibadeti hakkýnda bilgi verilince, -Onun ibadetini az bulacaklar ki þöyle dediler: "Resulullah ile biz bir olabilir miyiz! Onun geçmiþteki ve gelecekteki günâhlârý baðýþlanmýþtýr. Ýçlerinden biri tüm geceyi namaz kýlmakla geçireceðini, diðeri devamlý oruç tutacaðýný ve üçüncüsü de kadýnlara yaklaþmayacaðýný ifade ettiler." Daha sonra Rasûlullah (s.a.s.) bu durumu öðrenince onlarý çaðýrýp þöyle buyurdu: "Allah´a yemin olsun ki ben sizin Allah´tan en çok korkanýnýz ve O´ndan en fazla sakýnanýzým; fakat zaman zaman oruç tutar ve iftar ederim; namaz kýlar ve uzanýp yatarak istirahatte bulunurum; kadýnlarla da evlenirim. Benim sünnetimden yüz çeviren benden (benim ümmetimden) deðildir" (Buhâri, Nikâh, 1; Müslim, Sýyâm 74, 79).
Evlilik sosyal bir maslahatý beraberinde getirir. Evliliðin genel yararlarý yanýnda bir de sosyal yararlarý vardýr. Bu yararlarýn basýnda insan varlýðýnýn korunmasý gelmektedir. Zira evlilik sayesinde, insan neslinin devam etmesi ve çoðalmasý, nesillerin birbirini izlemesi ve böylelikle Allah´ýn insaný yeryüzüne mirasçý kýlmasý sözkonusudur. Evliliðin insan üzerindeki sosyal, ahlâký ve bedensel yararlarýný inkâr etmek mümkün deðildir. Kur´an-ý Kerim bu sosyal hikmete parmak basarak þöyle demektedir: "Allah size kendi nefislerinizden eþler yarattý, eþlerinizden de sizin için oðullar ve torunlar yarattý..." (en-Nahl, 16/72).
Evliliðin diðer önemli yararlarýndan biri de, nesebin korunmasýdýr. Meþrû evliliðin bir an için yokluðunu düþünürsek toplumlarýn nesepsiz ve hiçbir fazilete sahip olmayan çocuklarla ne denli sýkýntýlara girdiklerini hemen görürüz.
Evliliðin saðladýðý yararlardan biri de toplumun ahlâký çözülme ve bozukluktan beri kalmasýdýr. Evlilik sayesinde kiþiler sosyal bozukluklardan emin kalýrlar.
Hz. Peygamber (s.a.s.), evliliðin saðladýðý yararlarý, bir grup gence hitaplarý sýrasýnda þöyle dile getirmiþlerdir; "Ey gençler, sizden evlenmeye gücü yeten kimse hemen evlensin; zira evlilik gözü haramdan en iyi koruyan ve tenasül uzvunun en saðlam kalesidir. Evlenmeye imkâný olmayan ise oruç tutsun; zira oruç þehveti kýrmaktadýr... (Buhâri, Savm, 1, Nikâh, 2 3; Müslim, Nikâh,1, 3; Ebû Dâvûd Nikâh, 1, Ýbn Mâce, Nikâh, 1).
Yine evliliðin faydalarý arasýnda toplumun hastalýklardan uzak kalmasýný, kiþinin rûhî ve nefsi bir rahatlýða kavuþmasýný zikredebiliriz. Bu tedbirler sayesinde toplumun fertleri zinânýn bir sonucu olarak ortaya çýkacak olan bulaþýcý hastalýklardan kurtulmuþ; hayasýzlýðýn yayýlmasý önlenmiþ ve harama giden yollar kapanmýþ olur.
"Kaynaþmanýz için size kendi cinsinizden eþler yaratýp da aranýzda sevgi ve merhamet peyda etmesi de O´nun varlýðýnýn delillerindendir. Doðrusu bunda, iyi düþünen bir kavim için ibretler vardýr" (er-Rûm, 21).
Allah (c.c.), evlilikte müslümanýn kimi tercih edeceðini açýklamýþtýr:
"(Ey Müminler,) iman etmedikçe müþrik kadýnlarla evlenmeyin. Mümin bir cariye, hoþunuza gitse bile müþrik bir kadýndan hayýrlýdýr. (Mü ´min kadýnlarý) iman etmedikçe müþrik erkeklerle evlendirmeyin. Mümin bir köle, hoþunuza gitse bile (hür) bir müþrikten hayýrlýdýr. Bunlar (sizi) cehenneme çaðýrýrlar; Allah ise, izniyle, cennete ve maðfirete dâvet ediyor. Ýþte, Allah, düþünüp ibret alsýnlar diye, ayetlerini insanlara böyle açýklar " (el-Bakara, 2/221).
Hz. peygamber de Buhâri ve Müslim tarafýndan nakledilen bir hadisinde, bir kadýnla ancak dört meziyeti dolayýsýyla evlenildiðine iþaret ederek, bunlarýn; kadýnýn malý, soyu-sopu güzelliði ve bir de dini olduðunu belirtmiþ, sonra da, "sen kadýnýn dindar olanýný al" buyurmuþtur (Buhâri, Sahih, VI, 123; Müslim, Sahih, II. 1086). Ýbn Mâce tarafýndan nakledilen bir hadisinde ise þöyle demiþtir: "Kadýnlarla güzellikleri dolayýsýyla evlenmeyin; olabilir ki, güzellikleri onlarý kötülüðe sevkeder. Mallarý dolayýsýyla da evlenmeyin; olabilir ki mallarý da onlarý size karþý isyâna sevkeder. Fakat onlarla dinleri dolayýsýyla evlenin. Dindar olan siyahi bir cariye, diðerlerinden üstündür" ("Ýbn Mâce, Sünen, I. 572). (Daha geniþ bilgi için bk. Nikâh).
radyobeyan