Dedikodu By: armi Date: 09 Þubat 2010, 18:06:48
DEDÝKODU
Boþ, gereksiz söz, arkadan söyleme, çekiþtirme.
Gýybet diye bilinen kötü huyun Türkçe´deki karþýlýðýdýr. Bir insanýn bazý kusurlarýný ele alarak kötülemektir. Bir adamýn arkasýndan iþittiði zaman hoþlanmayacaðý þeyleri söylemektir. Bu haram bir davranýþ olup ahlâk dýþý bir harekettir.
Dedi-kodu, baþkalarýnda kusur arama alýþkanlýðýnýn sonucudur. Bazýlarý kendi kusurlarýný görüp düzeltecekleri yerde, baþkalarýnýn eksiklerini araþtýrýp etrafa yaymaya çalýþýrlar. Bu davranýþýn kötülüðünden söz edilince, yalan söylemediklerini ifade ederek kendilerini savunurlar. Aslýnda gýybet eden, yalancý deðildir. Zaten yalan söyleseydi, yaptýðý iþ, dedi-kodu deðil, iftira olurdu. (el-Münzirî, et-Tergîb ve´t-Terhib, Mýsýr 1962, V, 157).
Gýybet, Kur´ân-ý Kerim´de kesin olarak yasaklanmýþtýr: "Bir kýsmýnýz diðer bir kýsmýnýzý çekiþtirmesin. Hiç sizden biriniz ölü kardeþinizin etini yemek ister mi? Bundan tiksinirsiniz deðil mi?" (el-Hucurât 37/12).
Hz. Peygamber (s.a.s.)´den rivayet edilen birçok hadis-i þeriflerde de dedi-kodunun kesin bir þekilde çirkinliði vurgulanmakta ve yasaklanmaktadýr! "Gýybet, zinadan daha kötüdür. Çünkü bir adam zina eder, Allah´a tövbe eder ve Allah onun tevbesini kabul eder. Ama dedi-kodu eden kimse, ancak gýybetini yaptýðý kimsenin affýyla maðfirete uðrar." (el-Münziri, a.g.e. V, 155) gösterilebilir.
Gýybet, birkaç þekilde yapýlýr. 1- Dil ile gýybet: Bir kimsenin kusur ve noksanýný söylemekle olur. Meselâ; Falanca çöpçünün oðludur, sýskadýr, ahlâkça gururludur, iþinde beceriksizdir, demek suretiyle kötülemeyi kasdetmek.
2- Göz, el ve iþaretle gýybet: Bir kimsenin kötülenmesinde bu organlarý kullanmak. Meselâ; el ile kýsalýðýný göstermek, topal topal yürümek ve gözünü þaþý etmek. Bir de, baþkasýnýn kusurunu anlatmak için kendi noksanlarýný saymak.
3- Kalb ile gýybet: Gözüyle görmediði, kulaðýyla duymadýðý ve kesin olarak bilmediði bir kimse hakkýnda kötü zan beslemek.
Ahlâken pek çirkin olan dedi-kodu, bazý þahýslar hakkýnda caizdir. Bunlar;
1- Bir kimse þahitlik makamýnda bulunduðunda, hakkýnda þahitlikte bulunacaðý kimsenin gýybetini yapmasý. Yani, gýybet bile olsa onun hakkýnda bildiklerini tamamen söylemesi caizdir. Baþka surette hareket edemez.
2-Gýybet edilen kimse kendisindeki fenalýklarý, manevî þahsiyetini rencide edecek ayýp ve kusurlarý saklamayan güruhtan ise, onun hakkýnda gýybet caizdir.
3- Ýþbaþýnda bulunup da halka zulüm ve kötü muamele yapan, ahlâk dýþý þeyler icat etmeye kalkýþan kimselerin de arkalarýndan gýybet etmek caizdir. Belki bu suretle fenalýklarýnýn önüne geçilir.
Bunlarýn dýþýnda yapýlan gýybetler, þerefi düþüreceðinden caiz deðildir ve hatta yasaklanmýþtýr.
Caiz olan yerlerin dýþýndaki gýybet, bir hastalýk olup, ilâcýný bildikten sonra kullanmak gerekir. Her dedi-kodu, amel defterindeki sevaplarý silmekte, hatta karþý tarafýn defterine yazýldýðý belirtilmektedir.
Gýybetin keffâreti, Allah´tan maðfiret dilemek, piþman olmak ve gýybet edilen þahýstan bizzat helâllik almakla olur. Affetmezse bile, onu övmeli, ona yalvarmalý ve onun gönlünü almalýdýr.
Gýybeti dinleyen de, bu günahta gýybet edene ortak olmuþ olur. Bu bakýmdan gýybet eden münasip bir þekilde susturulmalýdýr. (el-Münzirî, a.g.e. V, 159-160). Gýybete uðrayan müdafaa edilmelidir.
Ynt: Dedikodu By: Lal-i Hal Date: 23 Nisan 2016, 22:22:38
Dedikodu giybet ayni sey.ve su asirda hepimizde ciddi bir problem.Rabbim affeylesin insallah.Rabbim bu hastaliklardan kurtarsin bizleri.
Ynt: Dedikodu By: Bilal2009 Date: 26 Nisan 2016, 22:08:11
Esselamü aleyküm ve rahmetüllah. Zinadan dahi günah olan bu kötü davranýþ halk arasýnda o kadar yaygýn ki toplumun çöküþünü saðlayacak nitelikte. Rabbim bizleri bu günahtan muhafaza eylesin. Rabbim paylaþým için razý olsun.
Ynt: Dedikodu By: Mustafa/Samed Date: 26 Nisan 2016, 22:20:04
Ve Aleykümüsselam. Rabbim dedikodudan iftiradan kötü zandan ve yalancýlýktan bizleri korusun. Paylaþým için Rabbim razý olsun.
Ynt: Dedikodu By: Sevgi. Date: 23 Ocak 2018, 03:20:34
Esselamü Aleyküm. Gýybetin zararýný düþünmeli! Gýybet sebebiyle, sevaplarýnýn gideceðini, hatta gýybet ettiði kimsenin günahlarýný da yükleneceðini bilmelidir! Mevlam bizleri bu gibi kötü hallerden herdaim uzak duranlardan eylesin inþaAllah
Ynt: Dedikodu By: ceren Date: 23 Ocak 2018, 17:45:49
Aleykumselam.rabbim bizleri dedikodudan giybetden uzak büyük küçük tüm günahlardan uzak kalan ve kurtuluþa eriþen kullardan olalim inþallah. ..
radyobeyan