Damat By: armi Date: 09 Þubat 2010, 17:37:42
DÂMAT
Güvey, insanýn kendi kýzýnýn kocasý. Damatlýk, evlilik dolayýsýyla meydana gelen, baþka bir deyiþle hýsýmlýk (sýhriyet)´tan kaynaklanan bir akrabalýktýr. Evlenen kýz veya kadýnýn kocasý, o kýz veya kadýnýn ebeveyninin damadý olur.
Ýslâm´da evlilik, her eþe karþý eþin usûl ve furûunu haram kýlar. Dolayýsýyla damata da karýsýnýn annesi ebediyen haram olur (en-Nisâ, 4/23). Torunlarýn kocalarý da damat savýlýr ve damadýn hükümlerine tâbi olur. Kaynana damada ebediyyen haram olduðu için, ikisinin baþbaþa kalmalarýnda, beraber yolculuk yapmalarýnda, kaynananýn ahlakî ölçüler dahilinde açýlmasýnda, bir mahzur yoktur. Tabiî ki bunlarýn beraber bulunmalarýnýn bir fitneye sebebiyet vermemesi þarttýr.
Bir kimsenin "damat" olup onun hükümlerine tâbi olmasý için mücerred nikâh akdi yeterlidir. Nikâh akdi yapýldýktan sonra bir de zifaf gerekmez. Yani kaynana veya damat oluþ zifafa baðlý deðildir. Sadece nikâh akdinin yapýlmýþ olmasýna baðlýdýr. Damat ile kaynanasý arasýndaki hükümler, hemen nikâhtan sonra baþlar.
Ahlâký temiz, dînî endiþe duyan müslüman erkeklerin damat seçilmesine dikkat gösterilmelidir. Müslüman ismi taþýdýðý halde Ýslâm´la alay edebilen erkekler zaten dinden çýktýklarý için onlara kýz vermek caiz deðildir. Damat, insanýn namusunun bekçisi olduðu için emaneti ehline vermek gerekmektedir. Rasûlullah (s.a.s.) bu hususta "Size, ahlâk ve dinini beðendiðiniz birisi (dünür) geldiðinde (kýzýnýzý) onunla evlendiriniz. Böyle yapmazsanýz yeryüzünde fitne ve büyük fesad çýkar" (Ýbn, Mâce, Nikâh, 46) buyurmuþtur. Müslümanlarýn bu konuda titiz davranmalarý gerekmektedir.
Ayrýca Damat, bir fýkýh kitabýnýn yaygýn ismidir. Kitabýn asýl ismi Mecmau´l-Enhur fi Þerhi Mülteka´l-Ebhur´dur. Müellifi Dâmat Abdurrahman Efendi (v. 1078/1667)´dir. Eser Müellifinin adý (Dâmad) ile meþhur olmuþ ve Arapça olarak iki cild halinde basýlmýþtýr.
radyobeyan