Beyyine By: armi Date: 05 Þubat 2010, 11:24:35
BEYYÝNE
Delil, hüccet, bürhan.
Beyyine Kur´ân´da yirmi kez tekrarlanýr ve genel olarak þu mânâlara gelir:
1- Kur´ân veya Hz. Muhammed:
"Böyle iken kitap verilenler ayrýlmadýlar da ancak kendilerine apaçýk bir hüccet (beyyine) geldikten sonra (bozuk itikadlarýndan) ayrýldýlar" (el-Beyyine, 98/1,4; el-En´âm, 6/I57; Muhammed, 47/14).
2- Delil, hüccet: "De ki þüphesiz bana Rabbim´den apaçýk bir hüccet verilmiþtir. " (el-En´âm 6/57, el-A´râf, 7/85; Hud, 11/17, 28, 88; Tâhâ, 20/133; Fâtýr, 35/40).
3- Mucize: "Semûd kavmine de kardeþleri Sâlih´i gönderdik, dedi ki: Ey kavmim Allah´a kulluk edin, sizin ondan baþka ilâhýnýz yoktur. "Size Rabbýnýz´dan apaçýk bir mucize gelmiþtir. " (el-Arâf, 7/73,105; el-Enfal, 8/41-42; Hud, 11/53, 63).
4- Apaçýk bir iþâret, ibret: "Andolsun ki aklýný kullanacak bir kavim için biz orada apaçýk bir niþâne, býrakmýþýzdýr. " (el-Ankebut, 29/35).
Hadislerde beyyine lâfýzlarý daha çok "dâvâsýný ispat için delil getirmek ve þahit" anlamlarýnda kullanýlmýþtýr. Meselâ en-Nur sûresi altýncý âyet olan lian âyetinin sebeb-i nuzûlü olan hâdisede, Rasûlullah (s.a.s.), karýsýna zinâ isnâdýnda bulunan ancak ispat için dört þahit getiremeyen Hilâl b. Umeyye´ye: "Dört þâhidini (beyyine) hazýrla yahut sýrtýna hadd (i kazif) vurulur. " buyurmuþlardýr. (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XI, 140-141).
Nikâhta bulunmasý gereken þâhiter de hadîste beyyine olarak isimlendirilmiþtir: (Beyyine (þahit)´siz nikâh olmaz. " (Tirmizî, Nikâh, 16).
Hadislerde beyyine delil, ispat mânâsýna da kullanýlmýþtýr. Rasûlullah (s.a.s.) þöyle buyurur: "Eðer insanlar mücerret dâvâlarýyla (heyyinesiz, þahitsiz) hak kazanacak olurlarsa kavmin mallarý canlarý zâyi´ olur. (Binâenaleyh müddeîden beyyine isteyiniz). Müddea aleyhe de (yemin tevcih ettiðinde) Allah adýna (yalan yere) yemin etmenin fenalýðýný hatýrlatýn ve ona: Allah´ýn ahdini ve kendi yeminlerini az bir paraya deðiþenler yok mu, iþte bunlarýn Âhirette hiç nasibi yoktur. " (Âlu Ýmrân, 3/77) âyetini okuyunuz" (Tecrid-i Sârih Tercümesi, XI, s. 65-66).
radyobeyan