Barnaba incili By: armi Date: 04 Þubat 2010, 14:20:24
BARNABA ÝNCÝLÝ (BARNABAS)
Ýncil nüshalarýndan aslýna en yakýn olaný.
Oniki Havari´den biri olup olmadýðý ihtilaflý olan Barnaba, aslen Kýbrýslý olup yahudi bir aileden doðmuþtur. Asýl adý Joseph (Yusuf)´tur. Barnaba ise "teselli oðlu" anlamýnda ona sonradan verilmiþ bir lâkaptýr. (Kitabý Mukaddes, Resullerin Ýþleri, IV, 36-37; Encyclopedia Britannica, U.S.A. 1970, III,171: Türk Ansiklopedisi, Ýstanbul 1967, V, 265).
Hz. Ýsa´nýn tebliðini yaymaya çalýþtýðý üç yýllýk süre içerisinde zamanýnýn büyük bir kýsmýný onun yakýn takipçisi olarak geçirmiþtir. Hz. Ýsa´dan öðrendiklerini ve duyduklarýný bir kitapta topladýðý bilinmektedir. Bu kitaba, onun adýna izafeten "Barnaba Ýncili" denilmekte, ancak, kitabýný ne zaman yazdýðý kesin olarak bilinememektedir.
Barnaba Ýncili M.S. 325´e kadar Ýskenderiyye kiliselerinde kabul edilmiþtir. Ýsa´nýn doðumundan sonraki birinci ve ikinci asýrlarda, Tevhîd´i desteklemiþ olan Ýraneus´un (M.S. 120-200) yazýlarýnda elden ele dolaþmýþtýr. M.S. 325´te meþhur Ýznik Konsülü toplandý. Teslis akîdesi, Pavlus hristiyanlýðýnýn resmi doktrini olarak ilân edildi. Kilisenin resmi Ýncilleri olarak Matta, Markos, Luka ve Yuhanna Ýncilleri seçildi. Barnaba Ýncili de dahil geri kalan bütün Ýnciller´in okunmasý ve elde bulundurulmasý yasaklandý. Barnaba Ýncili hakkýnda sürdürülen bu yasaklama kararlarý, ileriki tarihlerde de devam etti. M.S. 366´da Papa Damasus´un (M.S. 304-384) da, Ýncil´in okunmamasý için bir karar çýkarttýðý söylenmektedir. Bu karar M.S. 395´te ölen Kaesaria Piskoposu Gelasus tarafýndan da desteklendi. Onun Apokrifal kitaplar listesinde Barnaba Ýncili de vardý. Apokrifa, basitçe "halktan gizlenmiþ" demektir. Papa´nýn, yasaklanmýþ kitaplar listesine Barnaba Ýncili´ni de almýþ olmasý, en azýndan, Ýncil´in varlýðýný göstermektedir. Ayrýca Papa´nýn, M.S. 383´te Barnaba Ýncili´nin bir kopyasýný ele geçirdiði ve kendi özel kütüphanesinde sakladýðý da bir gerçektir (Muhammed Ataurrahim, Jesus Prophet of Ýslâm, England 1977, s. 39-41 ).
Barnaba Ýncili hakkýnda çýkartýlan bütün bu yasaklama kararlarý ve Ýncil´in okunmamasý için alýnan tedbirler pek baþarýlý olamadý. Ýncil, günümüze kadar varlýðýný sürdürdü. Onun günümüze kadar gelmesini saðlayan Fra Marino adýnda bir keþiþ olmuþtur. Þöyle ki:
Barnaba Ýncili´nin Ýngilizce çevirisinin yapýldýðý el yazmasý, Papa Sextus´ta (1589-1590) bulunuyordu. Sextus, Ýncil´den geniþ çapta faydalanmýþ olan Ýraneus´un yazýlarýný okuduktan sonra Ýncil ile yakýndan ilgilenen Fra Marino ile arkadaþ oldu. Bir gün Marino, Sextus´u ziyarete gitti. Birlikte öðle yemeði yediler. Yemekten sonra Papa uykuya daldý. Keþiþ Marino, Papa´nýn özel kütüphanesindeki kitaplarý gözden geçirmeye baþladý ve Barnaba Ýncili´nin Ýtalyanca el yazmasýný ele geçirdi. Ýncil´i elbisesinin yeni içerisine gizliyerek oradan ayrýldý ve Vatikan´a geldi. Bu yazma daha sonra, Amsterdam´da büyük bir ün ve otorite sahibi, hayatý boyunca bu esere büyük bir deðer verdiði bilinen bir þahsa ulaþýncaya kadar elden ele dolaþtý. Onun ölümünden sonra da Prusya Kralý temsilcisi J.E. Kramer´in eline geçti. 1713´de Kramer bu yazmayý, kitaplar uzmaný meþhur Savoy´lu Prens Eugen´e takdim etti. 1738´de, kütüphanesi ile birlikte bu yazma da Viyana´daki Hofbibliothek´e nakledildi ve halen oradadýr. Erken kilise tarihçilerinden önemli bir zat olan Toland, bu yazmayý incelemiþ ve ölümünden sonra 1747´de basýlmýþ olan muhtelif çalýþmalarýnda ona atýflarda bulunmuþtur. Ýncil hakkýnda þöyle der: "Bu, týpký kutsal bir kitap görünümündedir." (Ataurrahim, a.g.e, s. 41-42).
Barnaba Ýncili´nin Ýtalyanca el yazmasý Canon ve Mrs. Ragg tarafýndan Ýngilizce´ye çevrildi ve 1907´de Oxford Üniversitesi matbaasýnda basýldý ve yayýmlandý. Ýngilizce çevirinin hemen tamamý aniden ve gizemli bir þekilde piyasadan kayboldu. Bu çeviriden yalnýz ikisinin varlýðý bilinmektedir: Biri British Museum´da, diðeri de Washington Kongre Kütüphanesi´ndedir. Kongre Kütüphanesi´nden kitabýn bir mikro-film kopyasý ele geçirildi ve Ýngilizce çevirinin yeni bir baskýsý Pakistan´da yapýldý. Bu baskýnýn bir kopyasý, gözden geçirilmiþ yeni bir baský amacýyla kullanýldý. (Ataurrahim, a.g.e., s. 42).
Barnaba Ýncili yirminci yüzyýlýn baþýnda, Mýsýr´da, Dr. Halil Seâde tarafýndan Arapça´ya çevrilmiþ ve esere bir de mukaddime yazýlarak Muhammed Reþid Rýza tarafýndan da neþredilmiþtir. (Ahmed Þelebi, Mukârenetü´l-Edyân, Mýsýr 1984, II, 215).
Son zamanlarda ülkemizde de Ýncil´in izlerine rastlandýðý ve üzerinde bazý çalýþmalarýn yapýldýðý bilinmektedir: Bunlardan biri, Abdurrahman Aygün´ün "Ýncil-i Barnaba ve Hz. Peygamber Efendimiz Hakkýndaki Tebþîrâtý" isimli basýlmamýþ eseridir. Eser 1942´de yazýlmýþtýr. (bk. Osman Cilacý, "Barnaba Ýncili Üzerine Bir Türkçe Yazma ", Diyanet Dergisi, Ekim-Kasým-Aralýk,1983, cilt:19, sayý: 4, s. 25-35) Yine 1984´te Hakkari civarýnda bir maðarada, Ârâmî dilinde ve Süryânî alfabesi ile yazýlmýþ bir kitap bulunduðu ve bunun Barnaba Ýncili olduðu, yurt dýþýna kaçýrýlmak istenirken yakalandýðý da bilinmektedir. (bk. Ýlim ve Sanat, Mart-Nisan 1986, sayý: 6, s. 91-94). Ayrýca, "Barnaba Ýncili" adýyla Mehmet Yýldýz tarafýndan Ýngilizce´den dilimize çevrilen bir eser de 1988 yýlý içerisinde Kültür Basýn Yayýn Birliði tarafýndan neþredilmiþtir.
Barnaba Ýncili´nin diðer dört Ýncil´ den ayrýldýðý en önemli noktalar þunlardýr: 1- Barnaba Ýncili, Hz. Ýsa´nýn ilâh veya Allah´ýn oðlu olduðunu kabul etmez. 2-Hz. Ýbrahim´in kurban olarak takdim ettiði oðlu Tevrat´ta belirtildiði ve hristiyan inançlarýnda anlatýldýðý gibi Ýshak deðil, Ýsmâil (a.s.)´dýr. 3-Beklenen Mesih Hz. Ýsa deðil Hz. Muhammed´dir. 4-Hz. Ýsa çarmýha gerilmemiþ, Yahuda Ýskariyoth adýnda biri ona benzetilmiþtir. (Muhammed Ebu Zehre, Hristiyanlýk Üzerine Konferanslar, Trc. Âkif Nuri, Ýstanbul 1978, s. 105-107).
radyobeyan