Meshedilmesi Farz Olan Miktar By: ezelinur Date: 26 Ocak 2010, 13:46:38
Þeriat sahibi abdestte ayaklarý yýkarken tümünün yýkanmasýný farz kýlmýþtýr. Meshetmek, yýkama yerine geçtiðine göre normal olarak da mestlerin her tarafýnýn meshedilmesi gerekirdi. Ama bir kolaylýk göstererek mestlerin tümünün meshedilmesini zorunlu kýlmamýþtýr. Þu nedenle ki, mestler üzerine meshetmek özel bir ruhsattýr. Þeriat sahibi bu ruhsatýyla da, insanlara fazlasýyla merhamet gösterdiðini isbatlamýþ olmaktadýr. Mestlerin meshedilmesi farz olan miktarý hususunda mezheblerin detaylý görüþleri aþaðýda anlatýlmýþtýr.
Malikiler dediler ki: Mestlerin üst kýsýmlarýnýn tümünü meshetmek vâcibtir. Alt kýsýmlarýný meshetmekse müstehabtýr. Mâlikîlerin bazýsý, bunun da vâcib olduðunu ileri sürmüþlerdir. Öyleki: Mestin altýný meshetmeyen kiþinin, namazýný kýlmýþsa ve henüz ihtiyarî vakitte ise namazýný iade etmesi gerektiðini ifade etmiþlerdir. Ýhtiyarî vakitle ilgili açýklama, namaz vakitleri bölümünde yapýlacaktýr. Mestin alt tarafýndan maksat, yere gelen taban kýsmýdýr. Ýç kýsmý deðildir. Mest geniþ olursa içine eli sokup meshetmek mekruh olur.
Hanefiler dediler ki: Mestin dýþ yüzünün, elin üç küçük parmaðýnýn uzunluðu ve geniþliði kadarýný meshetmek farzdýr. Ancak meshedilen bu kýsmý da ayak ile doldurulmuþ olmalýdýr.
Þafiiler dediler ki: Mestin üst kýsmýnýn yüzünü meshetmekle, farz olan mesh yerini bulmuþ olur. Baþý meshetmeye kýyasla, ýslak parmaðý hiç sürdürmeksizin mestin üzerine indirmek de yeterli olur. Ama mestin ön yüzünün dýþýnda topuk kýsmý veya yan taraflarý veya alt taraflarýný meshetmek yeterli olmaz. Fakat mafsal yumru kemiklerinin hizasýnda olan kýsýmlarý meshetmek yeterli olabilir. Yalnýz þunu da söylemek gerekir ki: Mestin üzerinde tüy bulunur da bu tüyler mesh yapýlýrken ýslaklýðýn mest derisine ulaþmasýna engel olurlarsa veya sadece tüyleri meshetmek kasdedilirse de, su kendiliðinden mestin derisine ulaþýrsa yine mesh sahîh olmaz.
Hanbeliler dediler ki: Mestin üst taraflarýnýn çoðunun meshedilmesi farzdýr. Alt taraflarýný meshetmekse müstehabtýr. Abdestini alýp da meshetmeyi unutan için, aradan muvâlât (organlardan biri kurumadan diðerini yýkamaya geçme zorunluluðu) süresi geçse bile bundan sonra yalnýz mestin altým meshetmek yeterli olur. Fakat abdest alýnýr da mestin alt tarafý kasten meshedilmezse, aradan fazla zaman geçmemýþse yine yalnýz altýný meshetmekle yetinilebilir. Aradan uzun zaman geçmiþse abdesti yenilemek mendub olur. Ayný þekilde alt tarafý meshedilmeden kýlýnan namaz, ihtiyarî vakitte bulunuluyorsa iade edilmesi mendub olur.[104]
radyobeyan