Eski Roma Dini By: neslinur Date: 22 Aralýk 2009, 12:18:03
Eski Roma Dini
Roma Uygarlýðý ve Dini
M.Ö 4 yüzyýl ortalarýndan sonra kararlý bir biçimde büyümeye baþlayan Roma Devleti Büyük Ýskender Ýmparatorluðunun parçalanýþý sürecinde Roma Devleti bütün Ýtalyayý tek bir siyasal çatý altýnda toplamayý baþarý. Ýlk baþta küçük olan Roma Devleti ; M.Ö. 200 de Batý Akdenize M.Ö. 168 de bu defa Doðu Akdenize egemen olurken dönemin dünya devleti oldu.Daha sonra bütün Anadolu da dahil Akdeniz çevresini ele geçirip Atlantikten Fýrata kadar tarihte ilk ve son defa siyasi bir mekan birliði kurarken ayný zamanda Akdeniz havzasýnda yine ilk defa bir dil ve kültür birliðinide gerçekleþtiriyordu.Döneminde Hýristiyanlýðý Roma Ýmparatorluðunun resmi din olarak kabul ettiren 1. Theodosius ( 379 395 ) ölümünden sonra Ýkiye ayrýlan Roma Ýmparatorluðu önce batý sonrada doðu kýsmýnýn yani Bizans Ýmparatorluðunun yýkýlmasýyla ( 1453) yaklaþýk 1800 yýl sonra tarih sahnesinden çekilmiþtir.
Roma Dini
Çok tanrýlý bir din anlayýþýndan gelen Romalýlar tabiat kuvvetlerinin birer tanrý olduðuna, tabiatta ve hayatta olan herþeyin tanrýsal iradeye baðlý olduðuna inanýyorlardý.Baþlangýçta Etrükslerin etkisinde kalan din anlayýþý, fetihlerden sonra yeni ülkelerin kültürleriyle tanýþýnca buralarda yaþayan halklarýn dini inançlarýndan da etkilenmiþtir. Romalýlar Fenike, Ýran, Frig inançlarýnýn etkisindede kaldýlar ama özellikle yunan uygarlýðýnýn (helen) din ve inanç konusundaki daha fazla ve belirgindir.
Kendi tanrýlarýnýn cumhuriyet döneminde daha yakýndan tanýþtýklarý Yunanlýlarýn tanrýlarýna benzediðini gören Romalýlar onlarýn tanrýlarýný aynen kabul etmiþler ve mitolojilerinide benimsemiþlerdir. Bu çerçevede Yunanlýlarýn önemli tanrýlarýndan olan Gök Tanrý (Tanrýlarýn Kralý) Zeus ( Zevs) : Jupiter , Ay Tanrýsý Hera ; Junon , zeka ve akýl tanrýçasý Athena ; Minerva , güzellik ve aþk tanrýçasý Afrodit ; Venüs , ölüler ve cehennem tanrýsý Hades ; Plüton , bereket tanrýçasý Demeter ; Neptün , eðlence ve þarap tanrýsý Diyonizos ; Baküs olarak adlandýrýlmýþtýr.
Yunan ahlak ve gelenekleri Romalýlarýn Etrükslerden itibaren þekillenen dini gelenek ve inanýþlarýna da etki etti. Romalýlar da bütün ilk çað toplumlarý gibi fala inanmak , kuþlarýn uçuþu veya kesilen kurbanlarýn iç organlarýnýn daðýlýþýna bakarak kehanette bulunmaya çalýþmak gibi batýl inanýþlara sahiptiler. Hatta öyle ki savaþ ialan etmek gibi son derece ciddi ve önemli devlet iþleri bile fala bakýlarak kararlaþtýrýlýrdý. ( hatta bu iþ için resmi kahinler ve kutsal tavuklar vardý. Bu tavuklar kendilerine verilen yemi yemezse bu , tanrýlarýn yapýlmak istenen iþe razý olmadýklarý biçiminde yorumlanýyordu. ) Falcýlýkla birlikte büyücülük de önemli bir batýl inanýþ biçimiydi. Roma da halkýn gözünde çok deðerli olan sadece falcýlýk büyücülükle uðraþan bir sýnýf bile vardý.
Roma Ýmparatorluðunda Hýrýstiyanlýk yaygýnlaþýncaya kadar puta tapýcýlýk ( paganizm ) resmi dindi. Tanrýlar adýna yapýlmýþ özel tapýnaklar vardý. Tanrýça Junon adýna yapýlan tapýnakta kutsal ateþ devamli yakýlýr ve vestal denilen genç rahibeler ateþin sönmemesi için nöbet beklerlerdi.
Zaman içinde Yunan felsefi görüþlerinin Romaya girmesiyle tanrýyý inkar eden Epikürizm ve tanrýnýn varlýðýný kabul eden Stoacýlýk da Romalýlar ?ýn din anlayýþýnýn kýsmen de olsa etkileyen bir diðer kanal oldular.
Romalýlar ýn ilk dönemlerinde tanrýlar adýna düzenlenen yortular ve yýlda iki defa yapýlan araba yarýþlarý halkýn hem oyun eðlence hemde ibadet þeklini yansýtmasý açýsýndan önemlidir.
M.S 30 yýlýndan itibaren Roma Ýmparatoluðuna giren Hýrýistiyanlýk özellikle alt tabakadaki insanlar arsýnda yayýlmýþtýr. M.S.305dan sonra doruða çýkan Hýristiyanlýk Eski Roma Dini taraftarlarý arasýnda çekiþmeler 305 306 yýllarý arasýnda en þiddetli çatýþmalara sahne olmuþ 306 yýlýnda bu çatýþmalar sonucunda iktidarý tek baþýna ele geçiren 1.Constantinus (Konstantin) tek baþýna imparator olup 313 yýlýnda yayýmladýðý Milano Fermaný ile Hýrýstiyanlýðý serbest býrakýp yayýlmasýný teþvik etmeye baþlamasý ve Özellikle Döneminde Hýristiyanlýðý Roma Ýmparatorluðunun resmi din olarak kabul ettiren 1. Theodosius ( 379 395 ) un Roma?daki Vesta Tapýnaðý nda Romanýn kuruluþundan bu yana yanan kutsal ateþi söndürmesiyle birlikte paganist inanç sindirilmeye baþlanarak yavaþ yavaþ tarih sahnesinden silinmiþtir.
radyobeyan