Akel ve Ureyne Seriyyesi By: sumeyye Date: 19 Aralýk 2009, 16:25:19
Akel ve Ureyne Seriyyesi
Ibn Kesir, bu seriyyenin hicri 6. senede Hudeybiye sulhün-den önce harekete geçtiðini söylemiþtir. Vakýdi´nin de ayný se ne Þevval ayýnda yani Hudeybiye sulhünden bir ay önce bu se riyyenin harekete geçtiðini söylediði, Ibn Kesir tarafýndan ak tarýlmýþtýr. Hudeybiye sulhu ise þevvalin ardýsýra gelen Zi´l-ka-de ayýnda gerçekleþmiþtir.
Anlatýldýðýna göre, Ureynelilerin üzerine gönderilen bu se-riyye Kürz bin Cabir kumandasýnda harekete geçmiþtir. Ureyneliler Resulullah (sav)ýn çobanlarýný öldürmüþ ve davar larýný sürüp götürmüþlerdi. Resulullah (sav) de yirmi süvariyi Kürz bin Cabir kumandasýnda üzerlerine salmýþ, bu seriyye, gasbedilen davarlarý geri almýþtý.
Bu olay hakkýnda nakletmemiz gereken bazý rivayetler var dýr. Bu rivayetleri nakledecek ve ne kadar saðlam olduðunu ve Resulullah´a nispet edilip edilemeyeceðini açýklayacaðýz. Þöyle .ki:
Buhari ve Müslim´de Ebu Kalabe yoluyla Enes bin Ma-lik´den rivayet olunduðuna göre Akel ve Ureyne mýntýkasýndan bir grup insan Medine´ye gelip müslüman olmuþlardý. Bunlar Medine´nin havasýndan rahatsýz olmuþ, durumlarýný gelip Re sulullah (sav)a anlatmýþlardý. Resulullah (sav) de, Medine dý þýnda zekat malý develerin bulunduðunu, gidip o develerin süt ve sidiklerini içmelerini (böylece iyileþeceklerini) söylemiþti. Develerin bulunduðu yere gidip Allah´ýn dilediði bir zamana kadar orada kaldýlar. Sonra da çobaný öldürerek develeri sürüp götürdüler. Ýmdat isteyen biri Peygamber efendimize geldi. Gü neþ henüz yükselmemiþken sabah erkenden Peygamber efendi miz onlarý yakaladý. Demir ýsýtarak gözlerini daðladý. Ellerini ve ayaklarýný kesip kýzgýn güneþin altýnda susuz vaziyette on larý bekletti. Susadýlar, su istediler. Susuz öldüler.
Bu hadisin bir baþka rivayetinde Enes þöyle demiþtir: "On lardan birinin fazlaca susamýþ olduðu için, aðzý ile yeri kemir mekte olduðunu gördüm."
Bubari ile Müslim´in bir diðer rivayetinde peygamber efen dimizin emir vererek gözlerine mü çektirdiði bildirilmiþtir.
Muhaddislerden bir cemaatin rivayetine göre Hanefilerin bü yük fýkýhçýlarmdan Kemaleddin bin Hümam bu konuda þöy le demiþtir: Bu hadisi rivayet eden kaynaklarýn sayýsý ne kadar çok olursa olsun, bu hadis, haddir. Hadis ilminin mütehassýsla rý bu hadisin ravilerinin mutemed, senedinin muttasýl olduðu nu, ahad olsa dahi senedinde münkerlik bulunmadýðýný söylü yorlar. Ancak metnine baktýðýmýzda, þer´i prensiplere aykýrý ol duðu gerekçesiyle bu hadisin metin ve sened bakýmýndan zayýf olduðunu görmekteyiz. Hadis metninin, Peygamber efendimiz tarafýndan ortaya konulan prensiplere üç yönden aykýrý düþtü ðünü görmekteyiz. Þöyle ki:
1- Bu rivayette, gözlere mil çekilerek insan vücuduna iþken ce yapýldýðýndan söz edilmektedir, iþkence ise yasaklanan bir þeydir. Yasaklanmadýðýný söyleyenler olsa da önce biz deriz ki, Peygamber (sav) efendimiz ne Uhud´da, ne de Hendek´te öldürülen müþrik ölülerinin vücutlarýna iþkence yapmýþ deðildir. Bu da, iþkencenin önceden beri yasak olduðunu gösterir. Saha-, bilerin o Ölülere böyle yapmýþ olduklarý söylenecek olursa, bu, o müþriklerin savaþ suçu iþlemiþ olmalarý sebebiyledir ki bu da bir nevi hadd olur. Bu suçu iþleyenlerin haddini Cenab-ý Allah þöyle açýklýyor:
"Allah ve peygamberiyle savaþanlarýn ve yeryüzünde bozgun culuða uðraþanlarýn cezasý öldürülmek veya asýlmak yahut çapraz olarak el ve ayaklarý kesilmektir." (Maide- 33)
Bu ayet-i kerimede, gözlere mil çekerek cezalandýrmaktan sözedilmemektedir.
Sahabilerin Ureyneîilere iþkence yaptýklarýndan ve gözlerine mil çektiklerinden haberdar olmuþ ama bu yaptýklarýný protes to etmemiþtir. Peygamber efendimiz insanýn susuz býrakýlarak Öldürülmesini yasaklamýþtýr. Ama mezkur rivayette anlatýldýðý na göre, Ureynelileri susuz býrakarak Ölüme terketmiþtir. Öyle ki aþýn susamýþlýklarmdan yeri kemirmeye baþlamýþ ve bu hal de ölmüþlerdi. Rivayetteki ifadelere bakýlýrsa, Peygamber efen dimizin, sahabilere, Ureyneîilere böyle yapmalarýný emretme-miþ olduðu söylenemez. Çünkü rivayetten anlaþýldýðýna göre Peygamberimiz bu iþkencelerden haberdar olmuþ ama bu yapý lanlarý protesto etmemiþtir.
3- Peygamber (sav) efendimiz "Öldürdüðünüzde, güzelce öl dürün" demiþtir. Ureynelileri kýsasen öldürmek, onlara bu þe kilde iþkence yapýlmasýný caiz kýlmazdý. Peygamber (sav) efen dimiz, savaþ halinde düþman ölülerine iþkence yapýlmasýný yasaklamýþtý. Kaldý ki Ureyneliler, Ýslam´a karþý savaþan muha rip kimseler de sayýlmazlardý.
Özetle deriz ki haberin Peygamber efendimize nispet edilme si sahih olmaz. Çünkü bu haberde anlatýlan hususlar, Peygam ber efendimizin ortaya koymuþ olduðu Islami prensiplerle bað daþmamaktadýr. Bu nedenle de bu haberin Peygamber efendi mize nispetinin sahih olmadýðýný düþünüyoruz.