Lian Haddi By: sumeyye Date: 19 Aralýk 2009, 16:03:47
Lian Haddi
Lian haddi, kazf haddinin açýklanmasýnýn ardý sýra ve ifk hadisesinden önce nazil olmuþtu. Kazf haddinin sebebi, arala rýnda evlilik akdi bulunmayan erkek veya kadýnýn zina isna dýnda bulunmasýdýr. Yani iftiraya uðrayan kimse, iftiracýnýn eþi deðildir. Lian haddine gelince, bu, erkeðin kendi karýsýna zi na isnadýnda bulunmasý durumunda sözkonusu olur. Lian, zina isnadýnda bulunan kocanýn, bu isnadýnda doðru söylediðine da ir dört defa yemin etmesidir. Bu erkek karýsýnýn zina ettiðini, ya da doðan çocuðun kendisine ait olmadýðýný iddia eder. Beþin cisinde de eðer yalan söylüyorsa, Allah´ýn lanetini kendi üzeri ne çekmiþ olur. Bu yeminler hem olumluluðu, hem de olumsuz luðu içerirler. Olumlu yemininde karýsýnýn zina yaptýðýný söy ler. Olumsuz yemininde de, eðer yalan söylüyorsa Allah´ýn la netine müstehak olmasýný ifade eder. Lian haddi, kazf haddin den sonraki ayet-i kerimede Cenab-ý Allah´ýn þu buyruðuyla sa bit olmuþtur: "Eþlerine (zina suçu) atýp da kendilerinden baþka þahitleri bulunmayan kimseler(e gelince): Onlardan herbirinin þahitliði, dört defa Allah´a yemin edip, kendisinin mutlaka doðru söyleyenlerden olduðuna þahitlik etmek (þeklinde) dir. Be þincisinde eðer yalan söyleyenlerden ise, Allah´ýn lanetinin ken di üzerine olmasýný diler. Kadýnýn da dört defa Allah´a yemin edip kocasýnýn mutlaka yalan söyleyenlerden olduðuna þahitlik etmesi, cezayý kendisinden kaldýrýr. Beþincisinde kocasý doðru lardan ise; kendisinin Allah´ýn gazabýna uðramasýný diler." (Nur: 6-9)
Zina isnadýnda bulunan koca ile, karýsý arasýnda evlilik ha kikaten, ya da hükmen mevcut olduðu takdirde lian söz konusu olur. Evliliðin hükmen bulunmasýna örnek olarak, zevcenin ric´i talakla boþanmýþ olup iddet beklemesini gösterebiliriz. Ko canýn dört þahit bulamamasý halinde, karýsýna zina isnadýnda bulunmasý ile lian hükmü gündeme gelir. Çünkü dört þahit bu lamamasý halinde, o öfkesini, hakimin huzurunda konuþup içindekileri dökmek suretiyle söndürmek ihtiyacmdadýr. Ada mýn biri Hz. Peygambere gelip þöyle demiþti: "Ey Allah´ýn Re sulü! Bir kimse karýsýný bir erkekle beraber görüp onu Öldürür se, siz de öldüreni öldürüyorsunuz. Eðer bu adam karýsýnýn ya bancý bir erkekle yattýðýný söyler, fakat bunu isbatlamak için dört þahit getirmezse, ona iftira haddi tatbik edersiniz. Ama adam konuþmayýp susarsa, öfkesi ile susmuþ olur. Allah´ým sen bunun hükmünü açýklal"
Adamýn böyle demesi üzerine bu meselenin hükmünü açýk layýcý Han ayetleri nazil oldu.
Lian tamamlandýðý takdirde, eþler artýk ebediyyen evlenme mek þartýyla birbirlerinden ayrýlýrlar. Fýkýhçýlarm çoðunluðu bu görüþtedirler. Fakat Ebu Hanife´ye göre, bu koca kendini yalanladýðý takdirde, yeni bir nikah ve yeni bir mehir ile karý sýyla tekrar evlenebilir.
Günümüzde bazý kimseler þöyle diyorlar: Kadýn kocasýna zi na isnad eder de, bu isnadýný ispatlamak için dört þahit bula mazsa, yine lian haddi tatbik edilir mi?
Buna cevaben deriz ki: Kur´an-ý Kerim´in nassý ile lian, an cak kocanýn kendi karýsýna zina isnadýnda bulunmasý halinde gündeme gelir. Lianda koca, dört olumlu, bir de olumsuz olmak üzere beþ defa yemin eder. Kadýna gelince o, dört olumsuz ve bir de olumlu olmak üzere beþ defa yemin eder. Hadler ancak nass ile sabit olabilirler. Çünkü hadler þüphelerle kaldýrýlabi-lerler. Peygamber efendimiz, bir hadis-i þeriflerinde þöyle bu yurmuþlardýr: "Yapabildiðiniz kadarýyla þüpheler sebebiyle hadleri bertaraf edin."
Hadleri kýyas ile sabit kýlmamýz mümkün deðildir. Çünkü kýyasýn illeti, makis ile makisun aleyhte ayný ölçüde sabit deðil dir. Bunun sebebi þudur: Kadýn erkeðin neslinin kabýdýr. Do ðan çocuðu, -baþka bir erkekten olmasý halinde- nesebini red detmek kocanýn hakkýdýr. Kaldý ki, kadýnýn zinasý, neseblerin birbirine karýþmasý tehlikesi bakýmýndan erkeðin zinasýndan daha þiddetli ve daha tehlikelidir. Kocanýn karýsýna zina isna dýnda bulunmasý halinde lian hükmü oluþmaktaysa da, kadý nýn, kocasýna zina isnadýnda bulunmasý halinde lian hükmü gündeme gelmez. Çünkü kadýn, erkeðin evinde kalmaktadýr. Kocanýn, kadýnýn aleyhinde zina isnadýnda bulunmasý halinde, bu isnadýný ispatlamak için dört þahit getirme imkaný olmaya bilir. Erkeðin yaptýðý zinalar ise çoðunlukla evinin dýþýnda olur. Kadýnýn kocasýnýn zina ettiðini bilmesi, bir belgeye dayanmaz; ancak sezgi ve tahminle, ya da verdiði haberlerle olur. Çoðu za man kadýn, baþkalarýnýn ihbarýna dayanarak kocasýnýn zina ettiðini iddia eder. Bazan da kadýn, belirli ihbarcýlar olmaksý zýn kocasýnýn zina yaptýðýný iddia eder ki, budurumda kocasýna zina iftirasýnda bulunduðu sabit olur. Dolayýsýyla kazf haddine çarptýrýlmasý gerekir. Bunlarla da yetinilmeyerek hem fasýklýk-la nitelenir, hem de þahitliði ebediyyen kabul edilmez. Noksan lýklardan münezzeh olan yüce Allah kalplerde olaný bilir.
Ynt: Lian Haddi By: ceren Date: 30 Aralýk 2020, 03:49:11
Esselamu aleyküm.rabbim razý olsun bizlere sunulan bu bilgilerden kardeþim....
Ynt: Lian Haddi By: Sevgi. Date: 31 Aralýk 2020, 04:56:51
Aleyküm Selâm. Rabb'im emeði geçen kardeþlerimizden razý olsun.