Fena ve Keyfiyeti By: armi Date: 19 Aralýk 2009, 12:37:09
Fena ve Keyfiyeti
Sana bir misal getireceðim. Fena üzerine olacak. Þunu demek isterim. Bir sultan, halk içinden seçeceði kimseyi bir beldeye tayin eder. Ona her türlü yetkiyi verir. Bir vali için lazým olan her çeþit niþanlarý takar. Aradan zaman geçer. O vali kendini beðenmeðe baþlar.
Padiþahýn nimetini unutur. Sanki o yer kendisine bakidir. Kendini beðenir,ilk halini unutur, eksiðini hatýrlamaz, eski fakirliði aklýna gelmez. Halbuki bir zamanlar bir köþede unutulmuþtu. Bu kibir o zavallýyý sarar. Kendini çok beðenir. Firavunlaþýr. Bu hali çok iyi bilen þah onu azleder. Öyle bir hal alýr ki, ilk devrini arar ama eline geçmez.
Padiþah ondan yaptýklarýnýn hesabýný sorar. Bütün hatalarýnýn cezasýný çektirir. Emirlerin yapýlmayýþý, yasaklara tecavüz etmek o zavallýya pahalýya mal olur. Çok feci bir þekilde hapsolur. En dar yere týkýlýr. Büyük sýkýntýya düþer. Devamlý bir ihtiyaç içinde kývranýr. Bu kývranma onun için iyi olur. Böbürlenmesi ölür. Kibri gider. Haddini bilir. Nefsi körlenir. Þahsi arzusu söner. Benliðini eritir. Bunlar padiþahýn gözünden kaçmaz. O þahsýn bilgisi bunlarý kaybetmez.
Bu durumda padiþahýn merhamet nazarý ona dokunur. Rahmet ve merhamet nazarýna mazhar olur. Dolayýsýyla, zindandan çýkarýlma emrini verir. Bu arada bütün inam ve ihsanýný ona yaðdýrýr. Eski devletini verir. Ayrýca o miktarýn iki misli de mükafat verir. Artýk bu iþ böyle devam eder. Bundan sonra kötülüðe girmez. Kibri, gururu unutur. Saf ve temiz olarak vazifeye devam eder.
Ýþte bu misal bir iman sahibinin halidir. Bir kimse Allah'a yaklaþýnca, Allah onu sever ve seçer. Kalb gözü açýlýr. Nimet, inam ve ihsan kapýlarý ona açýk olur.
Zaman olur, o kalb gözü ile kimsenin görmediðini görür, iþitmediðini iþitir, akla hayale gelmeyen garip iþler seyreder. Yerin, göðün hikmetini anlar. Onlardaki esrarý çözmeðe baþlar. En güzel vaadi alýr. Vaad olunduðu þey kendisine bol bol verilir.
Hakka yaklaþýr. Onun güzel sözlerini duyar. Bu duygu yalnýz safiyetten ve manevi yükselmeden gelir. Bu hale fenaya ermiþ kiþi kavuþur.
O sözün hikmetini söyler. Çünkü kalbi temizdir. Safiyete ermiþtir. O temizliðin nuru, kalbten dile gelir. O nurlu hal, o büyük insanýn her halinde sezilir.
Fenaya ermiþ olan kibirli deðildir. Gönlü engin olur. Dýþý mütevazi insanlar gibi olur. Aldýðý helâldir. Her haliyle Allah'ýn yasaklarýna yanaþmaz. Ýþte bu halde o insan kendinden emin olur. Kendini huzur içinde görür. Ýþte bu hoþluk bir zaman devam eder, bunun bir daha gitmeyeceðini sanýr aldanýr. Aniden belalarýn kapýsý açýlýr. Çocuklarý yok olur. Malý telef olur. Kalbindeki huzur bozulur. Ýlk zamanda verilmiþ olan bütün nimetler yok olur.
Bu haller bu zatý hayrette býrakýr. Üzülür, kalbi kederle dolar. Zahirine baksa yalnýz kötülük görür. Kalbine dönse, yalnýz hüzün ve zulmet görür. Allah'a dua etse icabet bulmaz. Bir yandan vaad alsa verildiðini göremez. Birine bir þey vermek istese yerine getiremez. Bir rüya görse tabir etmek kolay olmaz. Halka karýþmak istese yapamaz. Þayet bir kolaylýk bulup halka gitmek istese derhal bela ile karþýlaþýr.
Halkýn eli, bu durumda ona musallat olur. Neredeyse týrnaklarýyla vücudunu parçalarlar. Dilleri ýrzýna malýna dokunur. Ýlk halinden bazý þeyler anlatmak isterse, diyemez. Evvelce gördüðü nimete karþý, þimdiki belayý hoþ görse yapamaz. Bu halde, nefis onu böyle yok eder. Heva, þahsi arzu onu ilk halden alýkoyar. Manevi yolculuðu tükenir. Oluþlar durur. Manevi hal kapanýr. Daimi bir telaþ içinde kalýr. Her gün sýkýntýsý üzüntüsü çoðalýr. Bu haller devam ederken haberi olmadan manen yükselir. Birden kapý açýlýr, bu açýlýþ ani olur, açýlýþla beraber maddi ve manevi varlýk yok olur, yalnýz ruh kalýr.
Ýþte bu halde iþler baþka olur. Batýni deruni sesler iþitir.
Ýlk söz; Hz. Eyyub'a olduðu gibi tecelli eder:
- Ýþte sana, tatlý su, iç ve þifa olduðunu bil, yýkan!.. Ayaðýný vur, o çýkar...
Kalbinde rahmet çeþmeleri akmaða baþlar. Ýlâhi rahmet ve þevkat onu diriltir, ona hakikat kapýlarý açýlýr. Gönül yollarý gösterilir. Her kuvvet karþýsýnda söner. Her varlýk hizmetine koþar. Diller onu över. Her canipten onun ziyaretine koþarlar. Þah diye geçinen, kendilerini yaratýcý olarak tanýtanlar, onun kapýsýnda köleye benzerler.
O, insan olmuþtur. Rahmet onun yüzünden okunur. Ýlahi Nur, gözlerinden çýkar. Kendisini de halinden memnun eder. Bu hali hakka varýncaya kadar devam eder.
Sonra kavuþacaðýna kavuþur. Dünya gözü onu görmez, buranýn duygusu o alemi sezemez. Allah-ü Taâla onlara hazýlanan nimetleri anlatýrken þöyle buyuruyor.
- Onlarýn mükafatý büyüktür. Buradaki ölçüler ve tartýlý bilgi onlarý bilemez. O göz kamaþtýrýcý nimetleri hiçbir nefis bilemez.