Eyvallah ne demek By: beyzanur Date: 24 Kasým 2009, 15:51:21
EyvAllah’ýn manasýný gerçek anlamýyla düþündünüz mü?
Tasavvufî kültürün en latif tabirlerinden biri olan ‘eyvAllah’, çoðu kimseler tarafýndan yerli yersiz,
geliþigüzel kullanýlmasýna raðmen yine de iþitildiðinde veya söylenildiðinde ruhlara serinlik ve rahatlama bahþeden týlsýmlý bir söz. Mânevî terbiyeyi insanî hayatta nakýþ nakýþ iþleyen ve inceleyen tasavvuf, bu hassasiyeti konuþma üslûbunda da göstermiþtir.
EyvAllah, üç ayrý kelimeden oluþan Arapça bir cümle. ‘Ey’ veya ‘-iy’, ‘evet, tabii’ gibi anlamlara gelir. Bilhassa vav’la beraber kullanýldýðýnda dilimizdeki ifadesiyle ‘aynen öyle, tastamam’ gibi manalarý içine almaktadýr. ‘Tamam, peki’ manasýna pratik Arapça’da halihazýrda ‘eyva’ þeklinde söyleniþine halkýmýz aþinadýr. Bazen ayvaa olarak müstehzi bir edayla fevkalade kötü taklitlerini de duyduðumuz bu kelam esasýnda Allah lafzý düþünülerek bizdeki eyvAllah’ýn Araplardaki söyleme tarzýdýr. “Ve” harfine gelince. Sadece gramer açýsýndan incelendiðinde en az on iki ayrý iþlevi olan bu harfi, kültürel boyutuyla ciltlerle kitapla ifade etmek mümkün.
Bu tabirde geçen “vav” için çeþitli fikirler öne sürülmüþ. Bazýlarý cevabý kuvvetlendirmek için, bazýlarý da yemin manasý için kullanýldýðýný öne sürmüþlerse de maiyyet yani beraberlik bildirmek için kullanýldýðý fikri aðýr basmýþtýr.
Ýkinci kelime olan “Allah” ki daha çok lafzatullah þeklinde ifade edilir. Cenab-ý Hakk’ýn yüzlerce ismi olmasýna raðmen Allah ismi gibisi yoktur. Çünkü ‘Zât-ý Ehadiyyet’in kendisini tesmiye ettiði isimdir. Öyle bir zat ismi ki, semavî kitapta beyan edilen bu isim etimolojik olarak bile incelense, eþi benzeri olamayan bir kelime olarak kalmayýp, ayrýca ikiliði ve çoðulluðu kabul etmeyen bir yapýya sahiptir. Sadece içinde geçen lafzatullah bile eyvAllah’ýn alelade kullanýlmamasýna yeter bir sebeptir. Belki de gündelik Arapçada eyvaa olarak ifade edilmesi bundan kaynaklanýyordur.
“EyvAllah”ýn yukarýda geçen manasýyla beraber tasavvuftaki ýstýlâhî sahasýný mülahaza edersek bu gerçek daha bariz bir hal alacaktýr. ‘Hakla kabul ettik, haktandýr’ manasýný ihtiva ettiðinden eyvAllah, sufîyyede hemen hemen her halde zikredilir, bir virddir adeta. “Her tecelli eden, mademki Cenab-ý Hakk’ýn takdiri ve muradýyladýr, o halde hakla kabul ettik, eyvAllah. Þu anda anlayabildiðime, yahut sonra idrak edeceðim irfana þimdiden eyvAllah. Güzel-çirkin diye tavsif ettiðimiz velakin hepsinde gizli ve aþikar olan hikmete gördüðüm görmediðim esrar-ý ilahiyeye eyvAllah.”
“EyvAllah”ýn ruhuna nüfuz edebilirsek içinde samimi bir tasdik havasý barýndýðýný fark edebiliriz. Samimi, içten kabulleniþ ancak muhabbetle olur. Zaten din de bu muhabbetin tesiri içindir. Öteki türlü, inanç sistemini sadece bir dizi ameller olarak algýlamak ki menzile yani o rýzaya asla ulaþtýramaz. Ýkilik de burada baþlar, bu muhabbet olmazsa her muhatap kalýnan emrinde o bir sen olmuþ olur ki, kiþi bu durumda ibadet ederken ikilikten kurtulamaz. Halbuki muhabbetle teslimiyet gerçek birliði saðlar. EyvAllah böyle bir halin niþanesidir. Bu mefhum ile alakalý Kitap’tan ve sünnetten pek çok örnek vardýr.
Mesela Bakara Sûresi’nde anlatýlan Hz. Mûsâ (as)’nýn kýssasýnda; Hz. Mûsâ (as) kavmine Hz. ‘Allah’ýn bir inek kes’ emri verdiðini söylediðinde onlar, “Sen bizimle alay mý ediyorsun” diye karþýlýk verirler. Mûsâ (as)’nýn iþin ciddi olduðunu belirtmesi de ikna olmalarýna yetmez. “Bu ineði bize anlat, rengi nedir, neye benziyor, þöyle mi böyle mi?” gibi sorularla iþi yapmamak için kýrk dereden su getirirler. Maide Sûresi’ndeki kýssaya göre ise önce Allah’tan doymak için rýzk isterler, kendileri kudret helvasý ve býldýrcýn eti ile nimetlendirilmeleri ve bu mucize karþýsýnda sayýsýz hamd ü sena edip Hak Teala’ya þükredecekleri yerde, ‘bu sofrada soðan, sarmýsak yok’ diyerek onda bile kusur bulurlar. Anlaþýlan ne emirlere karþý ne de nimetlere karþý eyvAllah diyerek bir teslimiyet göstermezler. Zaten bu gibi hususlarda çok fazla itiraz etmelerinden dolayý Cenab-ý Hakk’ýn Yahudi þeriatýný çok aðýr kýldýðýný söylemiþlerdir. Kur’ân-ý Kerîm’de ve hadis-i þeriflerde geçen bu ve benzeri misaller tecellileri eyvAllah ile kabullenemeyiþin Mevlâ’sý ile kulu arasýndaki muhabbet baðýný nasýl kopma noktasýna getirdiðini ibretle göstermektedir.
Dinî kaynaklarda ve kültürümüzde ahlâkî güzellikte numune teþkil edebilecek âbidevî þahsiyetlerin hep eyvAllah’ýn o tasdiki ruhuna ermeleriyle bu derecelere nail olduklarýna iþaret vardýr.
Ýnsan birçok musibete ‘ben’ belasýndan, çekiþmekten dolayý uðramaz mý? Baþka bir ifadeyle inayet-i Hak’la, halkla yaþamayý kendisine þiar edinerek eyvAllah’ý vird edinen kolay kolay gaflete, hýrsa, kavgaya düþer mi? Adým adým benlikten kurtulmaya basamak olan eyvAllah, hak suretinde bâtýlýn ayrýlmasýna vesile olduðu gibi, haktan ve hak ilminden ayrý düþmeye de lâzým bir virddir. “Kiþi böylesi bir hakikat rehberine eriþirse, eyvAllah’a iyi tutunmalý der” sofiler. Hz. Mûsâ (as)’nýn Cenâb-ý Hýzýr ile olan arkadaþlýðý bu mevzuya pek güzel misal teþkil eder. Bir zata sormuþlar: “Her þeye eyvAllah, peki gafilin gafletine de mi eyvAllah?” Cevaben, “Gaflete eyvAllahýmýz yoktur; fakat gafil bir kimse gördüðünde, ‘Bu, benim halim de olabilirdi; ama Cenâb-ý Hak þu an beni muhafaza etti.’ diye tefekkür edersin. Ve ibretle eyvAllah dersin.” demiþ. “Peki, yanlýþ olan þeyi nasýl düzelteceðiz?” diye sormuþlar. O zat devamla, “Kendi acizliðini hatýrýna getirerek karþýsýndakini ikna etmen daha kolay olur, sen kendi egonu aradan çýkarýrsýn, böylece sözünün tesiri olur.” diye cevaplamýþ. Cenâb-ý Pir Mevlânâ Celaleddin-i Rumi (kds)’nin oðlu Sultan Veled, þahane bir beytinde bu güzellikleri özetlemiþ:
“Bize ne irs-ý peder, ne servet ü ne cah kalmýþtýr,
Þuûr-ý hikmete karþý bir eyvAllah kalmýþtýr”
(Bizlere babamýzdan maddi bir miras, büyük bir servet ve makam kalmadý.
Bizlere kalan (bunlardan çok daha kýymetli, bizleri evvelkilerin mevkiine erdiren) Hakk’ýn hikmet tecellilerini eyvAllahla karþýlama hali kalmýþtýr.)
kaynak:
Sayý: ailem eki 166
Bölüm: Kavramlar
Muhabir: FATÝH ÇITLAK
Ynt: Eyvallah ne demek By: akmina Date: 19 Aralýk 2009, 21:40:56
ALLAH razý olsun paylaþýmlarýnýz her müslümanýn öðrenmesi gereken konularý içeriyor.Selamlar
Ynt: Eyvallah ne demek By: damla6d Date: 15 Mart 2014, 22:26:50
“EyvAllah”ýn yukarýda geçen manasýyla beraber tasavvuftaki ýstýlâhî sahasýný mülahaza edersek bu gerçek daha bariz bir hal alacaktýr. ‘Hakla kabul ettik, haktandýr’ manasýný ihtiva ettiðinden eyvAllah, sufîyyede hemen hemen her halde zikredilir, bir virddir adeta. “Her tecelli eden, mademki Cenab-ý Hakk’ýn takdiri ve muradýyladýr, o halde hakla kabul ettik, eyvAllah. Þu anda anlayabildiðime, yahut sonra idrak edeceðim irfana þimdiden eyvAllah. Güzel-çirkin diye tavsif ettiðimiz velakin hepsinde gizli ve aþikar olan hikmete gördüðüm görmediðim esrar-ý ilahiyeye eyvAllah.”
Eyvallah ne demek onu öðrettiniz.Allah arzý olsun......
Ynt: Eyvallah ne demek By: cerendemir Date: 16 Mart 2014, 01:28:02
Bilgiler den dolayý Allah razý olsun inþallah.
Ynt: Eyvallah ne demek By: damla6d Date: 16 Mart 2014, 12:12:07
“EyvAllah”ýn yukarýda geçen manasýyla beraber tasavvuftaki ýstýlâhî sahasýný mülahaza edersek bu gerçek daha bariz bir hal alacaktýr. ‘Hakla kabul ettik, haktandýr’ manasýný ihtiva ettiðinden eyvAllah, sufîyyede hemen hemen her halde zikredilir, bir virddir adeta. “Her tecelli eden, mademki Cenab-ý Hakk’ýn takdiri ve muradýyladýr, o halde hakla kabul ettik, eyvAllah. Þu anda anlayabildiðime, yahut sonra idrak edeceðim irfana þimdiden eyvAllah. Güzel-çirkin diye tavsif ettiðimiz velakin hepsinde gizli ve aþikar olan hikmete gördüðüm görmediðim esrar-ý ilahiyeye eyvAllah.”
Eyvallah ne demek onu öðrettiniz.ALLAH razý olsun......
Ynt: Eyvallah ne demek By: yagmur_7-c Date: 16 Mart 2014, 15:30:41
“EyvAllah”ýn yukarýda geçen manasýyla beraber tasavvuftaki ýstýlâhî sahasýný mülahaza edersek bu gerçek daha bariz bir hal alacaktýr. ‘Hakla kabul ettik, haktandýr’ manasýný ihtiva ettiðinden eyvAllah, sufîyyede hemen hemen her halde zikredilir, bir virddir adeta. “Her tecelli eden, mademki Cenab-ý Hakk’ýn takdiri ve muradýyladýr, o halde hakla kabul ettik, eyvAllah. Þu anda anlayabildiðime, yahut sonra idrak edeceðim irfana þimdiden eyvAllah. Güzel-çirkin diye tavsif ettiðimiz velakin hepsinde gizli ve aþikar olan hikmete gördüðüm görmediðim esrar-ý ilahiyeye eyvAllah.”
Eyvallah ne demek onu öðrettiniz.ALLAH arzý olsun......
Aynen öyle kardeþim aynen ... Allah arzý olsun ...
Ynt: Eyvallah ne demek By: Rüveyha Date: 16 Mart 2014, 17:32:08
Allah razý olsun..Çok faydalý bir paylaþým olmuþ..
Ynt: Eyvallah ne demek By: gulbaharaktay Date: 16 Mart 2014, 18:01:35
“EyvAllah”ýn yukarýda geçen manasýyla beraber tasavvuftaki ýstýlâhî sahasýný mülahaza edersek bu gerçek daha bariz bir hal alacaktýr. ‘Hakla kabul ettik, haktandýr’ manasýný ihtiva ettiðinden eyvAllah, sufîyyede hemen hemen her halde zikredilir, bir virddir adeta. “Her tecelli eden, mademki Cenab-ý Hakk’ýn takdiri ve muradýyladýr, o halde hakla kabul ettik, eyvAllah. Þu anda anlayabildiðime, yahut sonra idrak edeceðim irfana þimdiden eyvAllah. Güzel-çirkin diye tavsif ettiðimiz velakin hepsinde gizli ve aþikar olan hikmete gördüðüm görmediðim esrar-ý ilahiyeye eyvAllah.”
Eyvallah ne demek onu öðrettiniz.ALLAH arzý olsun.....
Ynt: Eyvallah ne demek By: mevlüdekalýnsaz Date: 15 Aðustos 2014, 19:36:18
Esselamü aleykum ve rahmetullah;
(Bizlere babamýzdan maddi bir miras, büyük bir servet ve makam kalmadý.
Bizlere kalan (bunlardan çok daha kýymetli, bizleri evvelkilerin mevkiine erdiren) Hakk’ýn hikmet tecellilerini eyvAllahla karþýlama hali kalmýþtýr.) Rabbim bize kalan bu kýymetli virdi daima yaþayýp yaþatanlardan,ruhuna sindirenlerden eylesin inþalalh.. paylaþým için Mevlam razý gelsin..O halde öðrendiðimiz tüm ilimlere,bildiðimiz tüm hakikatlere eyvallah...
Ynt: Eyvallah ne demek By: cerendemir Date: 15 Aðustos 2014, 19:49:01
Ve aleykümselam Mevlüde kardeþim.Ettiðin dualara binlerle amin.
Ynt: Eyvallah ne demek By: Rüveyha Date: 17 Aðustos 2014, 14:39:45
Ve aleykümüsselam
Hakla kabul ettik, haktandýr..Eyvallah kelimesinin anlamý bu denle anlamlý,her þeyin haktan geldiðini anlatan güzel bir vird..Mevlam bizleri bu virdten ayýrmasýn..