Erkeklerde sinsi hastalik Prostat By: hafizvuslat Date: 17 Kasým 2009, 11:59:12
Samsun Büyük Anadolu Hastanesi Üroloji Uzmaný Opr. Dr. Gürkan Özkan, "Prostat kanserinin belirtileri nadiren görülmektedir. Prostat kanserinde belirtiler gözle görülür düzeye geldiðinde tedavi için geç kalýnmýþ olabilir" dedi.
Gece idrara çýkma, idrarý zor yapma, yanarak yapma, idrar torbasýnýn tam boþalmama hissinin yaný sýra meninin boþalmasý esnasýnda aðrý veya meninin kanlý gelmesinin hastalýðýn öncü iþaretlerden olduðunu açýklayan Samsun Büyük Anadolu Hastanesi Üroloji Uzmaný Opr. Dr. Gürkan Özkan, "Prostat kanseri için 50 yaþýný geçen her erkeðin mutlaka PSA testi yaptýrmasý gerekmektedir. Þikayetlerin oluþmasýnýn beklememesi gerekmektedir. PSA testi ultrasonla kombine edildiðinde bir taþla iki kuþ vurulmuþ olur.
Çünkü hem iyi huylu prostat kontrol edilmiþ oluyor hem de prostat kanser parametresi olan PSA kontrol etilmiþ olur. PSA'da bir anormallik olmasý sonucunda doktorun parmak muayenesi yapmasýnda fayda vardýr. Bunun dýþýnda yaptýrýlacak baþka hiçbir test yoktur. Çok basit check-uplarla prostat belirtileri ortaya çýkabilmektedir. Normal þartlarda 50 yaþ gurubunda bütün erkeklerin prostat bezi büyür.
Ama bu büyüme her erkekte benzer semptomlara yol açmaz. Týbbi açýdan önemli olan idrar yapmadaki zorluklar, geceleri idrara çýkma sýklýðýnda deðiþme, idrar debisinde azalma, ileriye doðru idrar yapmada zorluklar veya idrarýný bitirdikten sonra mesanesini tam boþaltmama hissi gibi þikayetler baþlayýnca mutlaka kiþilerin hekime müracaat etmeleri gerekmektedir. Ýki önemli prostat rahatsýzlýðý vardýr ki, bunlarýn riski yaþla beraber artar. Bir tanesi iyi huylu prostat büyümesi, diðeri ise kötü huylu prostat kanseridir. Kötü hastalýk genel olarak þikayet vermez, amaç zaten þikayet vermeden hastalýðý yakalamaktýr.
Böylece erken tanýyla doðru tedaviler yapýlabilsin. Ama iyi huylu büyümede bir yandan kontrol edilmelidir. Çünkü bu birbirinin içine geçen iki hastalýktýr. 50 yaþ üzerisindeki kiþilerden istediðimiz genel check-up içersinde hem iyi huylu prostatlarýný kontrol ettirmeleri hem de kanser açýsýndan PSA deðerlerini kontrol ettirmeleridir. Özellikle halkýmýzda erkeklerde olan korku parmakla rektal muayene korkusudur. Bugün için ancak ihtiyaca binaen yapýlan bir bulgudur.
Dolayýsýyla erkekler çok daha rahat, çok daha korkusuzca doktora gelebilirler. Ancak bir risk durumunda elle muayene yapýlmaktadýr. Bundan çok daha geliþmiþ testlerle kontrol edip erken tanýya varmak mümkündür" diye konuþtu.
Prostat kanserinde en önemli parametrenin PSA testi olduðunu, PSA testinin kansere özgün bir test olmadýðýný, tüm erkeklerde bulunan bir deðer olduðunu belirten Opr. Dr. Gürkan Özkan, "Bu deðer genellikle laboratuvar parametreleri olarak bakýldýðýnda 0 ila 4 arasýndaki deðer normal olarak kabul edilir. Ancak yaþa göre bir skala da söz konusudur. Örneðin 40 yaþýnda bir insanýn PSA'sý en fazla 2,5 olarak kabul edilir.
0- 4 arasý deðer normal yazsa bile 40 yaþýna kadar 2.5, 50 yaþýna kadar 3,5 deðerleri kabul edilir. Örneðin PSA'sý 5 üzerinde çýkan bir erkek kanserdir denemez. 4 ile 10 arasýnda çýkan deðerlere þüpheli aralýk denmektedir. Bu þüpheli aralýkta teþhisimizi kolaylaþtýrmak için PSA'nýn özel baþka bir formuna daha bakýlmaktadýr. Bu form serbest PSA denilen bir formdur. Þüpheli durumlarda biyopsi gerekebilir. 70 yaþýn üstündeki bir erkekte çok ciddi büyük ameliyatlar yapýlmasý bugün tavsiye edilmiyor. Keza kiþinin erkeklik gücüde tedavi planlamasýnda çok önemli, çünkü prostat kanseri sebeplerinde de vurguladýðýmýz gibi erkeklik hormonuyla direk alakalýdýr.
Tedavide birçok aþama vardýr. Hastalýk erken tanýndýðýnda kiþi gençse, yaþam beklentisi 10 senenin üstündeyse, bu kiþinin mutlaka ve mutlaka radikal prostat cerrahisi denilen açýk ameliyat veya bazý kapalý ameliyatlarla prostatýnýn olduðu gibi çýkartýlmasý söz konusudur. Bunu kabul etmeyen ve evresi daha ileri olan hastalarda ise radyoterapi dediðimiz ýþýn tedavileri, bugün yüksek teknolojili, yüksek enerjili ultrason dalgalarý kullanarak kanser tedavileri yapýlabiliyor.
Etraf dokulara atlamýþ olan prostat kanserinde en ileri evre dediðimiz D evresindeyse mutlaka hormon tedavisi uygulanmasý gerekmektedir. Hormon tedavisinin amacý kiþinin erkeklik gücünün bitirilmesidir. Nasýl ki, bir kadýnýn menopoza girmesi gibi erkeðinde andropoza sokulmasýdýr. Bu da iki yolla yapýlabilir. Birincisi ilaçla, ikincisi kiþinin testislerinin cerrahi yolla çýkartýlmasýyla mümkündür. Yeni teknolojili tedavilerde baþarý oranlarý çok yüksektir. Sadece doðru endikasyonla, doðru kiþiye bu tedavileri uygulamak gerekmektedir. Örneðin erken tanýnmýþ bir prostat kanserinde alternatif tedavi olarak HIFU denilen yüksek enerjili ultrason enerjisi ve braki tedavi denilen kalçanýn içinden verilen radyoaktif çekirdeklerin baþarý þansý yüzde 90'lara kadar çýkmaktadýr.
Ama buna mukabil etraf dokulara yayýlmýþ bir prostat kanserine bu tedavilerin uygulanmasý hiçbir baþarý saðlamayacaktýr. Dolayýsýyla doðru kiþiye doðru tedaviyi yapmak en çok baþarýyý getiren konudur" þeklinde konuþtu.