Bedel (Vekalet) Yolu ile Hac By: selamullahhoca Date: 15 Kasým 2009, 01:15:50
BEDEL (VEKALET) YOLU ÝLE HAC
81- Hac için bir bedel tutmaya, "Ýhcac" denir. Böyle kendi yerine baþkasýný gönderen kimseye de, "Âmir"; "Menûb, Mahcücün anh" denir.
Bir kimse, hac etmeðe gücü bulunsun veya bulunmasýn, nafile olarak kendi yerine müslüman olan ve aklý yerinde bulunan birini naib tayin edebilir. Naib olan zat, o kimsenin tayin ettiði yerden gider ve onun adýna niyet ederek hac yapar.
82- Kendi adýna nafile hac için bedel gönderen zat, bu haccýn sevabýný kazanýr. Çünkü bu iþ, Allah rýzasý için Hak yolunda mal harcamak demektir. Böyle bir harcama, bizzat olabileceði gibi, niyabet suretiyle de olabilir.
83- Bir kimse, kendisine farz olan bir haccý, baþkasýna niyabet (vekâlet) vererek yaptýrabilmesi için aþaðýdaki þartlarýn bulunmasý gerekir.
1) Âmir (bedel gönderecek kimse) için hac farz olmuþ bulunmalýdýr. Farz olmadan niyabet yoluyla yapýlan hac, bir nafile olur. Sonradan o bedel gönderene hac farz olunca tekrar hac edilmesi gerekir.
2) Âmir (bedel gönderen) bizzat hac etmekten aciz olmalýdýr ve bu acziyeti de, naib tayin ettiði andan itibaren ölümüne kadar devam etmelidir. Onun için bir aralýk acziyeti kalkmýþ olsa, bizzat hac etmesi gerekir. Daha önce niyabet suretiyle yaptýrmýþ olduðu hac nafile sayýlýr. Âmâ ve yatalak olma halleri bu hükmün dýþýnda kalýr. Niyabetle bunlarýn yaptýrmýþ olduðu hacdan sonra özürleri kalksa, haccýn yeterli olmasýný engellemez.
Ýmam Ebû Yusuf'a göre, hangi acziyet olursa olsun, niyabeten yaptýrýlan hacdan sonra kalkarsa, haccýn yeterli olmasýna zarar vermez.
3) Âmir, kendi adýna hac etmesini naibe emretmelidir. Âmirin emri olmaksýzýn baþkasýnýn onu adýna yapacaðý hac yeterli olmaz.
4) Âmir, âdet üzere yol masrafýný vermelidir. Onun için naib kendi malý ile hac ederse, kendi adýna hac etmiþ olur. Fakat kendi malýndan harcadýðý mal, nisbet olarak âmirinkinden çok az ise, bu niyabet caizdir.
5) Âmir yapacaðý niyabet için bir ücret þart koþmamalýdýr. Bir ücret karþýlýðýnda hac eden kimse, kendi adýna hac etmiþ olur. Bu ücreti almaya hak kazanamaz. Çünkü hac, tam bir ibadet olduðundan ücret karþýlýðýnda yapýlamaz.
(Malikilere göre, hacda beden ibadeti mal ibadetinden daha üstün olduðu için, farz olan bir hacda bedel tutmak caiz deðildir. Bunun için ücret vermek caiz deðildir, hükümsüzdür. Fakat nafile hac için niyabet kerahetle caizdir.
Þafiî ve Hanbelîlere göre hac ibadeti, niyabet kabul eden ibadetlerdendir. Bunun için hac veya umre yapmaktan aciz olan kimsenin, baþkasýna bir ücret karþýlýðýnda veya nafakasýný karþýlamak suretiyle hac veya umre yaptýrmasý sahihdir.)
6) Âmirin verdiði mal, binitli olarak hacca elveriþli olunca, naib binitli olarak hacca gitmelidir, isterse âmir piyade olarak gitmesine izin vermiþ olsun. Aksi halde naib, harcayacaðý malý âmirine borçlanýp âmirin binitli olarak hac ettirmesi gerekir. Fakat verilen mal binmeye elveriþli deðil ise, piyade olarak yapýlan hac yeterli olur.
7) Âmirin vasiyet etmiþ olduðu mal yeterli ise, vatanýndan hac edilmesi gerekir. Deðilse, yeterli olacaðý bir yerden hac edilir.
Bizzat veya niyabet üzere hac etmek için yola çýkan kimse, yolda vefat edip tarafýndan hac edilmesi vasiyet edilmiþ bulunsa, Ýmam Azam'a göre vatanýndan (ikamet yerinden), iki imama göre de vefat ettiði yerden hac ettirilir.
Yine, kendisi için beldesinden baþka bir yerden hacca gidilmesini vasiyet eden kimsenin, vasiyetine göre hac ettirilir.
Ölen bir kimse adýna beldesinden hacca gidilmesi gerekirken, vasisi baþka bir beldeden hac ettirecek olsa, bu hac vasinin adýna olur. Ölü için ayrýca hac ettirmesi gerekir. Eðer o iki yer arasýndaki uzaklýk bir günde gecelemeden gidip gelinecek kadar ise, o zaman ölü adýna hac sahih olur.
8) Naib hac iþlerine baþlamadan önce veya ihrama giderken âmir adýna hac etmeye niyet etmelidir. Dili ile de: "Lebbeykallahümme Lebbeyk an fülanýn..." diye telbiyede bulunmalýdýr. Yalnýz kalbi ile niyet etmesi de yeterlidir.
9) Naib, âmir adýna bizzat hac etmelidir. Eðer bir engel sebebiyle baþkasýna para verip hac ettirirse, bu hac âmir adýna sahih olmaz. Almýþ olduðu yol masrafýný ödemesi gerekir. Fakat âmir, tayin etmiþ olduðu naiba, "Baþkasýný gönder" veya "Dilediðini yap" diye izin vermiþ olursa bu sahih olur. Çünkü bu durumda vekil hac için her yetkiye sahib bulunmuþ olur.
10) Naib, haccýný bozmamýþ olmalýdýr. Þöyle ki: Naib, Arafat'da vakfe yapmadan önce zevcesi ile cinsel iliþkide bulunsa, haccýný bozmuþ olur. Artýk sonradan kaza edeceði hac, âmir adýna olmamýþ olur. Bunun için almýþ olduðu masraf bedelini âmire ödemesi gerekir.
Eðer naib, Arafat'da durduktan sonra cinsel iliþkide bulunsa, masrafý ödemesi gerekmez. Çünkü haccýn asýl rüknü yerine getirilmiþtir. Ancak ziyaret tavafýný yapmadan geri dönerse, zevcesine karþý ihramlý olarak kalýr ve kendi malý ile gidip ziyaret tavafýný yapmadýkça ihramdan tamamen çýkmýþ olmaz.
11) Naib, âmire aykýrý bir davranýþta bulunmamalýdýr. Âmir, ifrad haccý emretmiþken, naib, umre veya kýran haccý veya temettü haccý yapmýþ olsa, âmir adýna hac etmiþ olmaz. Bu durumda aldýðý yol masrafýný ödemesi gerekir.
Fakat naib, âmirin emrini yerine getirmekle beraber, kendi parasý ile kendisi için de ayrýca umre yapabilir. Ayný þekilde yalnýz umre yapmaya memur olan kimse de, bunu yaptýktan sonra kendi parasý ile kendi adýna hac edebilir. Fakat önce kendisi için hac yapýp sonra amir adýna umre yapmasý caiz deðildir.
12) Naib, yalnýz âmir adýna hac için ihrama girmelidir. Biri kendi adýna, diðeri âmir adýna olmak üzere iki ihrama niyet etse, âmir adýna haccý caiz olmaz. Ancak kendi adýna olan ihramý býrakýp da âmir adýna ihrama devam ederse, bu âmir için sahih olur.
13) Naib telbiyeyi yalnýz âmir adýna yapmalýdýr. Ýki kiþinin niyabetini kabul edip bunlarýn adýna telbiye ederse, hiç biri adýna caiz olmaz. Almýþ olduðu masraflarý öder. Fakat bunlardan yalnýz birini tayin ederek ihramda bulunursa, onun için caiz olur, diðeri için olmaz. Bundan aldýðý parayý ona öder. Ýki kiþiden herhangi birini tayin etmeksizin ihrama girecek olsa, Ýmam Ebû Yusuf'a göre, yine niyabet sahih olmaz. Kendisi için nafile hac yapmýþ olur. Ýmam Azam'a göre, yapacaðý haccý bunlardan birine ayýrabilir.
14) Naib haccý kaçýrmamýþ olmalýdýr. Onun için baþkasý adýna hac yapacak olan bir bedel, kendi iþleri ile uðraþýr da belirtilen senede hac yapamazsa, almýþ olduðu parayý sahibine öder. Fakat hastalýk gibi elinde olmayan bir sebeble hac edemezse, almýþ olduðu bedeli geri vermesi gerekmez, yeniden hac etmesi gerekir.
15) Amirin tayin etmiþ olduðu naib, âmir adýna hac etmiþ olmalýdýr. Buna göre: "Benim adýma baþkasý deðil, falan adam hac etsin," diyen bir âmirin emrine aykýrý olarak o adam gerek hayatta iken, gerekse öldükten sonra baþkasýna hac ettirilecek olsa, bu hac âmir adýna caiz olmaz.
Fakat âmir, böyle "baþkasý deðil, ancak falan kimse benim adýma hac etsin" þeklinde bir tahsis yapmayarak: "Adýma falan kimse hac etsin" dediði takdirde, o kimsenin ölümü halinde baþkasýna hac ettirilebilir.
Ayný þekilde, hiç bir kimseyi göstermeksizin adýna hac yaptýrýlmasýný vasiyet eden bir kimse için, ölünce varisleri toplanarak diledikleri bir adamý "Naib" olarak hacca gönderebilirler.
16) Âmir ile naib, müslüman, akla sahib ve hac iþlerini anlayacak durumda olmalýdýr. Onun için bir müslüman gayrimüslimi ve bir gayrimüslim de müslümaný bedel tayin edemeyeceði gibi, bir akýllý deliyi ve bir deli de akýllýyý bedel yapamaz.
Haccýn nasýl yapýlacaðýný anlayýp ayýrt edemeyecek olan bir çocuk da naib tayin edilemez.
84- Bir kimse, anasý ve babasý adýna, onlarýn emirleri olmaksýzýn hac edebilir. Çünkü bu bir velayet ve niyabet deðildir. Yapýlan ibadetin sevabýný onlara baðýþlamak demektir.
Ynt: Bedel (Vekalet) Yolu ile Hac By: 8c nazlý Date: 30 Aralýk 2014, 21:28:50
Hacca gidemeyip baskasini gonderene ihac denir. Ama hacca gonullu gidende gonderende memnun olmali . Ve bu sayede gidemeyende gidemeyenin yerine gidende ibadet etmis oluyor.
Ynt: Bedel (Vekalet) Yolu ile Hac By: ceren Date: 15 Aralýk 2018, 16:43:16
Esselamu aleykum. vekalet yolu ile yapailan haccý hakkiyla farzina uygun peygamber efendimizin göre yapan ve feyzine erisen kullardan olalim inþallah. ..
Ynt: Bedel (Vekalet) Yolu ile Hac By: Sevgi. Date: 16 Aralýk 2018, 00:14:09
Aleyküm selam bir kimse eðer hacca kendisi gidecek durumda deðilse bedelini ödeyerek bir baþkasýný gönderebilir yani vekil tayin edebilir
Ynt: Bedel (Vekalet) Yolu ile Hac By: Bilal2009 Date: 16 Aralýk 2018, 15:30:05
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaþým için razý olsun
radyobeyan