Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumak caiz mi? By: halim Date: 14 Nisan 2017, 22:25:35
Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumaya; vaaz ve nasihata devam etmek caiz mi? Ezana icabetin hükmü nedir?
Günde beþ defa minarelerimizden yükselen ezan-ý Muhammedî Ýslâm'ýn en mühim þeâir, iþaret ve alâmetlerinden birisidir. Ezanýn her tekrar ediliþinde tevhid ve risâlet ilân olunmakta, imandan sonra en mühim hakikat olan namaza dâvet edilmektedir. Bundan dolayý ezaný duyan mü’minin Ýlâhî dâvete icabet etmesi imanýnýn bir icabýdýr.
Ezana icabetin esas mânâsý, o vaktin namazýný kýlmaktýr. Fakat, ezan okunduðu anda da müezzine icabet etmek sünnettir. Müezzine icabet etme hakkýnda rivayet edilen hadislerden hareket eden âlimler, ezan iþitildiði zaman müezzine icabet etmenin, söylediklerini tekrar etmenin vacip olduðunu söylemiþlerdir. Fakat, çoðunluðun kabul ettiði görüþ, müezzinin okuduðu ezanýn tekrar edilmesinin sünnet olduðudur. (Neseî, Ezân: 33.)
Mümkün mertebe ezan okunurken baþka bir þeyle meþgul olmamalý. Bir an için konuþmaya, meþguliyetlere ara verilmeli. Bir hürmet ve tâzim içinde, huþû içinde ezaný dinlemeye çalýþmalý. Bedaiu’s-sanâî ve el Fetâva’l-Hindiyye gibi fýkýh kaynaklarýnda þöyle denmektedir:
“Ezan okunurken müezzinin söylediklerini tekrar etmekten baþka bir þeyle meþgul olmak, konuþmak uygun deðildir.”
“Hattâ, Kur’ân okunurken bile olsa, durup ezaný dinlemek, icâbet etmek daha faziletli olur.” (Bedayi, I/155)
Fakat, yetiþtirilmesinde âciliyet olan bir iþi bir an önce bitirmeye çalýþmak gibi meþrû meþguliyetlerde bulunan bir kimsenin, ezan okunurken iþine devam etmesi onu günaha sokmaz. Yatýldýðý yerde ezaný dinlemenin de bir mahzuru yoktur. Niyetinde ezana karþý bir hürmetsizlik bulunmadýðý müddetçe bir mesuliyet getirmez. Zaten insanýn yatarken zikir, tesbih, tekbir getirmesi, hatta Kur’ân âyet ve sûrelerini okumasý bile câizdir. Peygamber Efendimizin (asm) bazen yataða girdikten sonra duâ âyetleri okuduðunu biliyoruz.
Ezan kelimeleri tekbir ve þehadetlerden ibarettir. Bunlar da yatakta iken dinlenebilir. Ancak imkân nisbetinde kalkýp oturarak dinleyip icabet etmek daha uygundur.
Gerek bir ihtiyaç için, gerekse abdeste hazýrlýk için ezan okunurken tuvalete girmek, tuvalette bulunmak bir mahzur teþkil etmez. Zâten insan tuvalette iken namazýn farzlarýndan birisi olan necâsetten tahareti gerçekleþtirmekte, temizlik yapmaktadýr. Orada tabiî bir ihtiyaç telâfi edilmektedir.
Hülâsa, ezan okunduðu esnâda, insan müsait olduðu ve imkân bulduðu zaman durur, ezaný dinler, icâbet eder. (Mehmed Paksu, Aileye Özel Fetvalar)
Fýkýh kitaplanmýza baktýðýmýzda "Ezana Ýcabet" konusunda söylenenler arasýnda þunlar vardýr:
Ezana icabet aslýnda, ezanla çaðrýlan namaza gitmektir, naim bizzat ezanýn sözlerini dinleyip müezzinin söylediklerini söylemek de icabetin bir parçasýdýr. Hatta bu yüzdendir ki, cünup olan kimse ezan okunurken onun sözlerini tekrarlar ama, hayýzlý ve nifaslý kadýn tekrarlamaz; çünkü onlar o hallerinde ezana asýl icabet sayýlan namaza ehil deðillerdir.
Resulullah Efendimiz (sav) buyurur.:
"Ezaný duyduðunuzda müezzinin dediði gibi deyin."(Müslim, Salat 7)
Buna göre Hanefiler bunun, vacip olduðunu söylerler, çünkü emir "vücup" ifade eder. Malýkilerden bazýlarý ve Zahirilerin mezhebi de budur. Ýmam Malik, Þafii, Ahmed ve Hanefilerden Tahavî'nin de içinde bulunduðu cumhura göre sözle icabet vacip deðil, müstehaptýr. (Davudoðlu, VI/27; lbn Hacer, Fethu'1-Bârî, N/92-93; Aynî, IV/280)
Kendi kendine Kur'an okuyan ve tesbih çeken kimse de bunlarý býrakýp ezana icabet etmelidir. Ama mescidde (baþkalarý dinlerken) Kur'an okuyan, okumasýna devam edebilir.
Dini bir konuda konuþan ve vaaz eden de konuþmasýna devam edebilir mi?
Herhalde vaazlarda anlatýlan þey Kur'an'ýn açýklamasý olduðu, daha doðrusu olmasý gerektiði için, ona kýyasla bu tür konuþmalar devam ettiriliyor olmalýdýr. Bu açýdan bakýldýðýnda Ýslam'ýn her hangi bir müessesesini ya da bir meselesini inceleyen seminerler, ya da paneller de böyle sayýlabilir. Zaten ezan esnasýnda konuþmanýn mekruh olmadýðý da söylenmiþtir.(bk. Bilmen, Ýlmihal 128)
Ama okunmakta olan ezana hiçbir türlü icabet etmemek, bir an için olsun durup ona iþtirak etmemek mahzursuzdur denemez. Bunun için elbette ezanýn, lahnsiz, tegannisiz, yani sünnet üzere okunan bir ezan olmasý gerekir. Böyle sünnet üzere olmayan ezaný dinlemek zorunlu deðildir.(Tahtavî, s.162)
Ayrýca, hepsini dinlemesi gerekir diyenler varsa da, sadece ilk duyduðu ezaný ya da sadece kendi mescidinin ezanýný dinlemesi yeterli olur. (Hindiyye, I/57)
Selam ve dua ile...
Sorularla Ýslamiyet
Ynt: Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumak caiz mi? By: ceren Date: 14 Nisan 2017, 22:33:42
Esselamu aleykum Rabbim bizleri ezana saygi gösteren okundugu her anda durup dinleyen ve feyzine erisen kullardan olalim insallah...
Ynt: Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumak caiz mi? By: RAMAZAN 7/D Date: 14 Nisan 2017, 23:25:32
Ve Aleyküm Selam . Ezan okunurken mümkün olduðunca baþka iþlerle meþguliyeti býrakýp ezaný dinlemek ve ardýndan müezzinin söylediklerini tekrar etmek en uygunu olur .
Rabb'im bizleri korusun .
ALLAH cc razý olsun
Ynt: Ezan okunurken sohbet yapmak veya Kur'an okumak caiz mi? By: HALACAHAN Date: 14 Nisan 2017, 23:55:49
Ýnsaallah her daim ezaný muhammediye saygý çerçevesinde yaþayanlardan oluruz