Mehdi kimdir? Kavram olarak "mehdi" ne demektir? By: halim Date: 08 Ocak 2017, 16:07:35
Mehdi kimdir? Kavram olarak "mehdi" ne demektir?
“Çok karanlýklý ve þiddetli bir kýsým fitneler gelir. Derken fitneler birbirlerini takip eder. O kadar ki bu Ehl-i Beytimden Mehdî denilen bir zât çýkýncýya kadar devam eder. Sen ona ulaþtýðýnda tabi ol ki hidayette olanlardan olasýn.”Ebû Saidü'l-Hudrî rivayet ediyor:“Resûlullahtan sonra önemli bir olayýn meydana gelmesinden korktuk ve Bunu Resûlullaha sorduk. O da Hz. Mehdî'yi müjdeledi.”2Þüphesiz bu dönemler mânevî kurtarýcýlarýn dört gözle beklendiði dönemlerdir. Böyle bir anda âhir zamanýn beklenen þahsý Hz. Mehdî geleceðine göre ona bîat etmenin, katýlmanýn önemi tartýþýlmaz. Resûl-ü Ekrem de (a.s.m.) ümmetini buna teþvik ederek,“Sizden kim o güne yetiþirse karlar üzerinde emekleyerek de olsa ona katýlsýn.”3 buyurmuþlardýr.Baþka bir hadislerinde de Allah Resûlü, Huzeyfetü'l-Yemanî'nin bir sorusu üzerine hayýrdan sonra þer, þerden sonra sulh olacaðýný bildirmiþ, “Bu sulhtan sonra ne olacak?” diye sorduðunda da þöyle buyurmuþlardý:“Dalâlete dâvet edilecek. Ýþte sen o gün bir halife gördüðünde aðacýn kökünü ýsýrarak da olsa ölünceye kadar ona koþ.” 4 buyurmuþlardý.Hadis-i þeriflerde kar üzerinde emekleyerek, aðaç kökünü ýsýrarak da olsa ona tâbi olmamýz öðütlenen halife açýkça görüldüðü gibi Hz. Mehdî'dir.Bu konu Asr-ý saadette de o kadar önemli bir yer tutmuþ olacak ki Ümmü Seleme validemiz, Resûllullaha “Mehdî gelecek mi?” diye sorma ihtiyacýný hissetmiþ, Allah Resûlü de “Evet, gelmesi haktýr.”5 cevabýný vermiþlerdi. Hatta baþka bir hadis-i þeriflerinde dünyanýn yýkýlmasýna birgün kalsa bile, Cenab-ý Hak o günü uzatýp Hz. Mehdî'yi göndereceðini6 belirtmektedir ki, bu onun geleceðinin zorunluluðunu ortaya koyar.Hz. Ali’den bize ulaþan bir baþka hadise göre, bir gün o, oðlu Hz. Hasan’a bakmýþ ve:“Nebi Sallallahu Aleyhi Vesellem’in isimlendirdiði gibi, mutlaka benim bu oðlum Seyyiddir (Beyefendi, Halim Selim, zarif ve centilmendir.) Yakýnda onun soyundan, Nebinizin (s.a.v.) adýyla adlandýrýlan bir adam çýkacak, ahlakýnda ona (Hz. Peygambere) benzeyecek, ama yaratýlýþýnda (beden ve cisim özelliklerinde) ona benzemeyecektir.” buyurmuþtur. 7Büyük Alim Taftazani’nin (Mesud b. Ömer) Þehru’l- Makasýd adlý meþhur eserinde; Mehdi ile ilgili konunun baþýnda þöyle der:“Dünyayý adalet ve iyilikle dolduracak bir imamýn (liderin, büyüðün, mehdinin) çýkmasý konusunda ahadis-i sahiha (sahih hadisler) varid olmuþlar.”8Kimdir bu Hz. Mehdî? Resûl-ü Ekrem niçin özellikle ona uymayý tavsiye etmektedir? Eðer onun döneminde yaþayacak olursak onu nasýl tanýyacaðýz? O karýþýklýk, bozukluk, herc ü merc, fýsk u fesad döneminin adamý olduðuna göre mücadelesini kimlere karþý ve nasýl yapacaktýr? Özellikleri nelerdir? Bunlar ve bunlara benzer sorularýn cevabý bilinmedikçe Hz. Mehdî'nin fonksiyonu, icraatýnýn ehemmiyeti elbette tam anlaþýlamaz.- Mehdî kimdir?Sözlüklerde hidayette, doðru yolda olan, baþkalarýnýn hidayet ve doðru yolda gitmelerine vesile olan mânâsýna gelen Mehdî, Ýslâmî bir terim olarak âhir zamanda geleceði müjdelenen, kendisine Allah tarafýndan özellikle doðru yol gösterilen, hakka yöneltilen, dinî noktalarda hata ve yanlýþlýklardan korunan, insanlarý, bilhassa Müslümanlarý irþad eden, doðru yola sevk eden, zulüm ve haksýzlýklarýn kol gezdiði bir dünyada adaleti tesis eden, âhir zamanda geleceði müjdelenen Âl-i Beytten büyük bir zâttýr.Mehdî yazdýðý eserlerle, inançsýzlýk içerisinde bulunanlarý, îmaný þüphe ve tereddütte olanlarý kurtaracak, mü'minlerin îmanlarýný takviye edecek büyük bir âlimdir.Lisanü'l-Arap'ta Mehdînin, doðru yola eriþmiþ, hidayeti bulmuþ olan; kendisine Allah tarafýndan doðru yol gösterilen kimse diye tarifi yapýlmaktadýr.9Bu mânâda doðru yolda giden her Müslüman bir mehdîdir. Hz. Ali'ye hem doðru yolu gösterici anlamýnda hâdî, hem de mehdî denildiðini biliyoruz.10Dört halife ve onlarýn yolunda gidenler de mehdiyyûn, yani mehdîler olarak anýlmýþlardýr. Nitekim Resûl-ü Ekrem (a.s.m.),“Sizi sünnetime sýmsýký sarýlmaya, raþid ve mehdî halifelerimin yolunda gitmeye teþvik ederim.”11buyurarak, onlarýn yolunda gitmeyi tavsiye etmiþlerdir.Hz. Ýbrahim (a.s.), Hz. Muhammed, Dört Halife, Hz. Hüseyin, Süleyman bin Abdülmelik ve bazý Abbasî halifelerine Mehdî denildiðini de biliyoruz.12Emevî halifesi Ömer bin Abdülaziz'e Mehdî denilmiþ, hatta Mehdîyle ilgili bazý hadisleri ona hamledenler de olmuþtur.13 Büyük Mehdînin birçok evsafýna sahip14 Mehdî-i Abbasînin ise, onun siyaset âlemindeki vazifesini yaptýðýný görüyoruz.15Demek ki "mehdî" kelimesi geniþ periyodlu bir kelimedir. Ancak bu kelime baþýna “el” takýsý geldiðinde özel ve belli bir kimseye isim olmuþ olur ve hadis-i þeriflerde âhir zamanda geleceði müjdelenen meþhur ve mânevî büyük kurtarýcý için kullanýldýðý görülür.Kaynaklar:------------------------------------------1. Süyûtî, el-Havî, 2:67-68; el-Burhan, v. 87a.2. Tirmizî, Kitabü'l-FÝten, 34; Ýbni Mâce, Kitabü'l-FÝten: 36, Hurûcü Mehdî: 34.3. Ýbni Mâce, Kitabü'l-Fiten: 36 (H. 4082, 4084); Müstedrek, 4:465.; Ýbni Kesir, Kitabü'n-Nihaye, 1:28-29.4. Ebû Avane, Müsned, 4:476.5. Ikdü'd-Dürer, Varak: 7b.6. Ebû Davud, Mehdî: 1 (H. 4282); Tirmizî, Fiten: 52 (H. 2231-2232).7. Tac V, 3638. TAFTAZANÝ, Mesud b. Ömer, Þerhu’l-Makasýd, I-V, Tahkik, ta’lik Abdurrahman Amire, Alemu’l- Kütüb, Beyrut, 1989, V, 312; krþ, et-Tac, V, 343, (Kitabu’l- Fiten, bab, 7)9. Ýbni Manzur, Lisanü'l-Arap, (Ýbni Manzur, h-d-y md), 15:354.10. Ýbnü'l-Esir, Ebû’s-Saadât el-Mübarek bin Muhammed el-Cezerî, Üsdü'l-Gâbe fî Ma’rifeti’s-Sahabe, I-VIII (Kahire: ts), 4:31.11. Tirmizî, Ýlim: 16; Ýbni Mâce, Mukaddime: 6; Ebû Davud, Sünnet: 5.12. Ýbnü'l-Esir, a.g.e., 4:31.13. Nuaym bin Hammad, Kitabü'l-Fiten, Ýstanbul: Âtýf Efendi Kütüphanesi (el yazma) no. 602, v. 53a.14. Nursî, Mektûbât, s. 96.15. Nursî, Þuâlar, s. 509.
Selam ve dua ile...
Sorularla Ýslamiyet