Diyanet, 2016 Kurban Genelgesi By: halim Date: 03 Aðustos 2016, 22:29:38
Diyanet, 2016 Kurban Genelgesi
Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý, 2016 yýlý Kurban Genelgesini yayýmladý
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliðin amacý, kurban kesmek isteyenlerin kurbanlarýný dini hükümlere, saðlýk þartlarýna ve çevre temizliðine uygun olarak hayvana en az acý verecek þekilde kesmelerine veya vekalet yoluyla kestirmelerine yardýmcý olunmasý, kurban satýþ ve kesim yerlerinin belirlenmesi, kesim yapacak kiþilerin eðitilmesi, alýnacak tedbirler ve bu konulara iliþkin diðer hususlarý düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Teblið, 2016 Yýlý Kurban Bayramý’nda ve 2017 Yýlý Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasýna Dair Teblið yürürlüðe girene kadar kesilecek kurbanlarla ilgili esaslarý, alýnacak tedbirleri ve bu konulara iliþkin diðer hususlarý kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Teblið, 22/6/1965 tarihli ve 633 sayýlý Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý Kuruluþ ve Görevleri Hakkýnda Kanunun 7 nci maddesi, Bakanlar Kurulunun 24/10/2001 tarihli ve 2001/3214 sayýlý Kurban Hizmetlerinin Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýnca Yürütülmesine Dair Kararý ve 18/8/2002 tarihli ve 24850 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Kurban Hizmetlerinin Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýnca Yürütülmesine Dair Yönetmeliðe dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliðde geçen;
a) Baþkanlýk: Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýný,
b) Hayvansal atýk: Kurban satýþ yerlerinden kaynaklanan hayvansal dýþkýlar ve ölü hayvanlar ile kesilen hayvanlardan kaynaklanan hayvansal dýþkýlar dahil kan, yan ürün olarak deðerlendirilemeyen deri ve postlarý, sakatat, kelle, her türlü kemik ve tüyler, hastalýklý organlar ve dokularý,
c) Komisyon: Ýllerde vali veya görevlendireceði bir vali yardýmcýsýnýn, ilçelerde ise kaymakamýn baþkanlýðýnda, Müftülük, Ýl/Ýlçe Saðlýk Müdürlüðü, Ýl/Ýlçe Halk Saðlýðý Müdürlüðü, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Ýl/Ýlçe Müdürlüðü, Çevre ve Þehircilik Ýl Müdürlüðü, Orman ve Su Ýþleri Ýl Þube Müdürlüðü, Belediye ve Türkiye Diyanet Vakfý temsilcisinden oluþan Kurban Hizmetleri Komisyonunu,
ç) Kurban: Ýbadet maksadýyla belirli bir vakitte belirli þartlarý taþýyan hayvaný usulünce kesmeyi,
d) Kurul: Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý, Ýçiþleri Bakanlýðý, Saðlýk Bakanlýðý, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý, Orman ve Su Ýþleri Bakanlýðý ve Türkiye Diyanet Vakfý temsilcilerinden oluþan Bakanlýklararasý Kurban Hizmetleri Kurulunu,
e) TÜRKVET: Sýðýr cinsi hayvanlar ile koyun ve keçi türü hayvanlarýn, iþletmelerin ve yetiþtiricilerin kayýt altýna alýndýðý veri tabanýný,
f) Yönetmelik: 18/8/2002 tarihli ve 24850 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Kurban Hizmetlerinin Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýnca Yürütülmesine Dair Yönetmeliði,
g) Yönetim planý: Oluþacak kurban atýðýnýn miktarý, toplanmasý, taþýnmasý, geri kazanýlmasý ve bertaraf edilmesine iliþkin hususlarý içeren planý,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Kurban Hizmetleri Komisyonlarýnýn Çalýþmalarý
Komisyonlarýn çalýþmalarý
MADDE 5 – (1) Komisyonlar tarafýndan aþaðýdaki çalýþmalar yapýlýr:
a) Ýlgili Bakanlar Kurulu Kararý, Yönetmelik ve bu Teblið hükümleri çerçevesinde 12 Eylül 2016 tarihinde baþlayacak olan Kurban Bayramý münasebetiyle komisyon üyeleri yükümlülüklerini yerine getirme noktasýnda gerekli tedbirleri alýr.
b) Þehirlerde ihtiyacý karþýlayacak sayýda ve kapasitede kurban satýþ ve kesim yerleri ile adaklýk kesim yerleri tesis edilir.
c) Kurbanlarýn kesim yerlerinde kesilmesi için gerekli tedbirler alýnýr.
ç) Kurban satýþ ve kesim yerleri birbirine yakýn yerlerde planlanýr, çevresel riskleri en aza indirerek varsa atýk yönetimi planlanmýþ alanlar seçilir.
d) Çevre kirliliðini önleyici tedbirlerin alýnmasý baðlamýnda gerek duyulduðunda pazar yerleri kurban kesim yerine dönüþtürülür.
e) Kurban satýþ ve kesim yerlerine ulaþýmýn kolay saðlanmasý için yerel yönetimlerce tedbirler alýnýr.
f) Kurban satýþ yerleri, çevre ve toplum saðlýðýný olumsuz etkileyecek durumlardan arýndýrýlýr.
g) Kurban satýþ yerleri etrafý branda ile çevrili, üstü kapalý ve insanlarýn sosyal ihtiyaçlarýný karþýlayacak þekilde hazýrlanýr.
ð) Kesim yerleri genel saðlýk þartlarýna uygun, dezenfekte edilebilir, zemininde su biriktirmeyen, ýþýklandýrma ve havalandýrmasý bulunan mekanlardan seçilir. Ayrýca insanlarýn sosyal ihtiyaçlarýný karþýlayacak þekilde hazýrlanýr.
h) Kesim alaný ve çevresine evcil ya da sokak hayvanlarýnýn girmesine engel olunacak þekilde önlemler alýnmalýdýr.
ý) Kesim yerlerinde kesilip parçalandýktan sonra etler hemen teslim edilmeli, bu saðlanamadýðýnda gerekli saklama koþullarý oluþturulmalýdýr.
i) Kesim yerlerinden kaynaklanacak atýk sularýn doðrudan alýcý ortama verilmesini engelleyici tedbirler alýnýr.
j) Kesim yerlerinde kesilen hayvanlarýn deri ve sakatatlarýnýn zayi olmadan deðerlendirilmesi hususunda gerekli tedbirler alýnýr.
k) Ýl ve ilçelerdeki kurban satýþ ve kesim yerlerinin açýk adresleri, Din Hizmetleri Yönetim Sistemine (DHYS) 26 Aðustos 2016 Cuma günü mesai bitimine kadar girilir.
l) Halk Eðitim Merkezlerinde “Kesim Elemaný Yetiþtirme ve Geliþtirme Kurslarý” düzenlenmesine devam edilir.
m) Kesim yerlerinde komisyon üyesi kurum ve kuruluþlardan yeterli sayýda personel görevlendirilir ve ücretleri Kurban Komisyonu hesabýndan ödenir.
n) Bayram günlerinde trafikte oluþan yoðunluk dikkate alýnarak kurban satýþ ve kesim yeri güzergahýnda ulaþýmý kolaylaþtýracak tedbirler alýnýr.
o) Kesim yerlerinde kesimlerin daha düzenli yapýlmasý, zaman kaybýnýn ve karmaþanýn önlenmesi için randevu sistemi uygulanýr. Kesim iþlemlerini bayramýn ilk gününde yoðunlaþtýrmamak için gerekli tedbirler alýnýr.
ö) “Vekaletle Kurban Kesim Organizasyonu” konusunda bilgilendirme yapýlýr.
p) Kesim yerlerinde “Kasaplýk Belgesi” veya Kesim Elemaný Yetiþtirme ve Geliþtirme Kurslarýndan alýnmýþ “Kurs Bitirme Belgesi” ve “Hijyen Eðitimi Belgesi” olanlar görevlendirilir.
r) Kurban satýþ yerleri bayramdan 15 gün önce hazýr hale getirilir ve bu tarihten önce kurbanlýk hayvan nakli baþlatýlmaz.
s) Satýþ ve kesim yerlerinde belediyeler gerekli tedbirleri alýr.
þ) Kesim yerine götürülürken, araca bindirilirken, araçtan indirilirken ve kesilirken kurbanlýk hayvanlara eziyet edenlere 19 uncu maddede belirtilen cezalar uygulanýr.
t) Ýlçe Kurban Komisyonu, raporunu 12 Ekim 2016 tarihi mesai bitimine kadar Ýl Kurban Komisyonuna iletir. Ýl Kurban Komisyonu, ilçelerden gelen raporlarla kendi raporunu kompoze ederek 31 Ekim 2016 tarihi mesai bitimine kadar Din Hizmetleri Yönetim Sistemine (DHYS) kaydeder.
Bilgilendirme çalýþmalarý
MADDE 6 – (1) Bilgilendirme kapsamýnda aþaðýdaki çalýþmalar yapýlýr:
a) Ýl ve ilçelerde hazýrlanan kurban satýþ ve kesim yerleri 28 Aðustos 2016 Pazar gününden itibaren Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluþlarýn web sayfalarýnda yayýnlanýr.
b) Kurbanýn dini ve sosyal boyutlarý hususunda bilgilendirme yapýlýr.
c) Baþta kist hidatik, þarbon, bruselloz, tüberküloz gibi hayvanlardan insanlara geçen hastalýklar olmak üzere toplum ve çevre saðlýðý, etin usulüne uygun iþlenmesi, piþirilmesi, tüketilmesi, sakatatlarýn çöpe atýlmamasý, evcil ve yabani hayvanlara verilmemesi ve benzeri konularda vatandaþlarýmýz aydýnlatýlýr.
ç) Kurban kesen ve hayvaný yüzerek et taksimi yapan kimselerin etle temas eden uzuvlarýnda yara olmamasý, bu durumda olanlarýn kesim, yüzme ve et taksimi iþini yapmalarý zorunlu ise hijyenik eldiven kullanmalarý, elde yara olduðu halde eldiven kullanmadan kesim iþlemi yapýlmýþsa bu etlerin çok iyi piþirildikten sonra tüketilmesi hususunda vatandaþlarýmýz bilinçlendirilir.
d) Kurban olarak satýn alýnacak hayvanlarýn saðlýklý, besili, veteriner saðlýk raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi olan, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnca belirlenen koruyucu aþýlarý yapýlmýþ ve hayvan kimlik sistemine kayýtlý olanlardan seçilmesi, gebe ve damýzlýk deðeri yüksek diþi hayvanlarýn kurbanlýk olarak kesilmesinin önlenmesi, kurban edilmesi uygun olan hayvanlardan öncelikle erkek olanlarýn tercih edilmesi gerektiði hatýrlatýlýr.
e) Kurban olmasý dinen sakýncalý olan hayvanlar kurban satýþ yerlerine getirilemez. Buna baðlý olarak, “Kurban kesmekle yükümlü olan kimsenin bu ibadeti yerine getirmiþ sayýlmasý için kurbanlýk hayvanda bazý niteliklerin bulunmasý þart koþulmuþtur. Buna göre kurban; koyun, keçi, sýðýr, manda ve deveden olur. Bunlarýn dýþýndaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Kurban olabilmesi için, kurbanlýk hayvanýn deve için 5; sýðýr ve manda için 2; koyun ve keçi için 1 yaþýný doldurmasý gerekir. Bunun yanýnda koyun semizlik ve gösteriþ olarak bir yaþýndakilerle ayný olursa altý ayýný tamamladýktan sonra da kurban edilebilir. Kesilecek hayvanýn kurban olmaya engel bir kusurunun bulunmamasý gerekir. Kurban edilecek hayvanýn saðlýklý, düzgün, azalarý tamam, besili olmasý hem ibadetin gaye ve mahiyetine hem de saðlýk kurallarýna uygun düþer. Kötürüm derecesinde hasta, zayýf ve düþkün, bazý azalarý eksik mesela bir veya iki gözü kör, kulaklarý ve boynuzlarý kökünden kesilmiþ, dili kesik, diþlerinin tamamý veya çoðu dökülmüþ, kuyruðu ve memesi kesik hayvanlar kurban olmaz. Ancak hayvanýn doðuþtan boynuzsuz, þaþý, topal, deli, biraz hasta, bir kulaðý delinmiþ veya yýrtýlmýþ olmasýnda kurban açýsýndan bir sakýnca yoktur. Koyunun daha semiz ve lezzetli olmasý maksadýyla doðduðunda kuyruðunun kýsmen veya tamamen kesilmesi kusur sayýlmaz” bilgileri çerçevesinde toplum aydýnlatýlýr.
f) Kurban satýþ yeri görevlileri tarafýndan yapýlacak kontrollerde belgesiz, saðlýk durumu iyi olmayan, özellikle büyükbaþ hayvanlarda 2 yaþýný doldurmamýþ (kapak atmamýþ), kurban vasfý taþýmayan hayvanlarýn kurban satýþ yerine alýnmayacaðý ve satýþýna izin verilmeyeceði ve aykýrý durumlarda yasal iþlem baþlatýlacaðýna iliþkin, çadýr ya da padoklarý kiralama yetkisine sahip kurban satýþ yeri yetkilileri tarafýndan hayvan sahibi ya da çadýr sahibinden “Kurban Satýþ Yeri Taahhütnamesi” Ek-4 alýnarak arþivlenir. Yapýlan denetimlerde kurban olmaya uygun olmayan hayvanlar olduðu tespit edilirse ilgili hayvanlar (X) iþaretiyle iþaretlenir. Kurban satýþ yerinin muhtelif yerlerine (X) iþareti olan hayvanlarýn kurban olmaya uygun olmadýðýna dair bilgilendirme afiþleri asýlýr.
g) Ticaret Borsalarýnda olduðu gibi canlý hayvan alým ve satýmlarýnda tokluk firesi düþülmesi konusunda satýcýlar ve vatandaþlarýmýz mutat usullerle bilgilendirilir.
ð) Anadolu’da hayvanlarda görülen þap hastalýðýnýn, Trakya’ya geçiþini önlemek üzere Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnca alýnan tedbirler uyarýnca, Kurban Bayramý münasebetiyle Ýstanbul’un Avrupa yakasý dahil olmak üzere Trakya’ya kurbanlýk hayvan sevkinin Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnca yayýmlanan 2010/7, 2010/13 ve 2013/16 sayýlý Trakya’ya Yapýlacak Canlý Hayvan Sevkleri Genelgelerinde belirlenen kriterler çerçevesinde yapýlacaðý ve Avrupa yakasý dahil Ýstanbul’a 28 Aðustos 2016 Pazar gününden itibaren kurbanlýk hayvan sevki yapýlabileceði konusunda vatandaþlarýmýz aydýnlatýlýr.
h) “Kurbanlýk Hayvan Alýrken Dikkat Edilecek Hususlar” Ek-1 ve “Kesim Sonrasý Teslim Edilmesi Gerekli Evrak” Ek-2 duyurularý cami ilan panolarý ile kurban satýþ ve kesim yerlerine asýlmak suretiyle ilgililer bilgilendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hayvan Hareketlerinde Uyulacak Esaslar
Salgýn hastalýklar açýsýndan dikkat edilecek hususlar
MADDE 7 – (1) Hayvanlarýn pazarlarda ve özellikle satýlmayanlarýn geri dönüþlerinde herhangi bir risk taþýmamasý için, sevk öncesi Yurtiçi Veteriner Saðlýk Raporlarýnýn düzenlenmesinde Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnýn 2016/02 sayýlý Hayvan Hastalýklarý ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi ve diðer talimatlarýnda belirtilen koruyucu aþýlamalara iliþkin hükümlere göre hareket edilecek olup özellikle þap hastalýðý yönünden aþý ve baðýþýklýk sürelerine dikkat edilir. Kurban satýþ yerlerine giriþlerde bu belgeler mutlaka kontrol edilir.
(2) Kurbanlýk hayvan yetiþtiren iþletmelerdeki büyükbaþ ve küçükbaþ hayvanlar salgýn hastalýklar yönünden kontrol edilir. Hayvan pazarý, borsa, geçici hayvan satýþ ve kesim yerlerinin resmi ve belediye veteriner hekimlerince yapýlan kontrol ve denetimleri sýklaþtýrýlýr.
(3) Veteriner Saðlýk Raporu düzenlenmeden önce resmi veteriner hekimlerce kurbanlýk hayvanlarýn saðlýk kontrolü yapýlarak sadece saðlýklý hayvanlarýn sevklerine müsaade edilir, satýlmayan hayvanlarýn geri dönüþlerinde veteriner saðlýk raporu alýnmasý hususunda yetiþtiriciler bilgilendirilir. Bulaþýcý hastalýða yakalanmýþ veya hastalýktan þüpheli hayvanlara 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayýlý Veteriner Hizmetleri, Bitki Saðlýðý, Gýda ve Yem Kanunu ile bu Kanuna dayanýlarak çýkarýlan yönetmelik ve talimatlarýn ilgili hükümlerine göre iþlem yapýlýr.
(4) Büyükbaþ hayvan sevklerinde þap aþýsý yaptýrmýþ olma þartý aranýr. Büyükbaþ hayvanlarýn þap hastalýðýna karþý aþýlanýp aþýlanmadýðý kayýtlar ve aþýlama makbuzlarý ile kontrol edilerek veteriner saðlýk raporunun ilgili bölümüne þap aþýsýnýn yapýldýðý tarih, aþýnýn seri numarasý, aþýlama-serumlama makbuzunun tarihi ve seri numarasý yazýlýr.
(5) Sevk öncesinde hayvanlarýn klinik muayenesi yapýlýr, muayenede þap hastalýðý varlýðý ya da þüphesi bulunmamasý, sevk olduklarý ve sevk edilecekleri yerin þap hastalýðý þüphesi ya da mihraký nedeniyle oluþturulmuþ koruma ve gözetim bölgesi olmamasý durumunda, hayvanlarýn sevkine müsaade edilir.
(6) Hayvan pazarý, borsa ve geçici hayvan satýþ yerlerinde hastalýk bulaþtýrma riskinin ortadan kaldýrýlmasý için, hayvanlarýn ilk çýkýþ yerlerinde veteriner saðlýk raporu düzenlenirken uygulanan koruyucu aþýlama ve baðýþýklýk süreleri dikkate alýnýr ve satýþ yerlerine giriþlerde de bu bilgiler kontrol edilir.
(7) Kurbanlýk olarak sevk edilecek koyun ve keçi türü hayvanlarýn hayatlarý boyunca en az bir kez PPR aþýsý ile aþýlanmýþ olmalarý gerekmektedir. PPR aþý uygulamalarý üzerinden 15 gün geçmeyen küçükbaþ hayvanlarýn nakillerine yeterli koruma oluþmamasý nedeniyle izin verilmez. Kurbanlýk olarak sevk edilecek koyun ve keçi türü hayvanlarýn sevklerinde þap aþýsý yaptýrmýþ olma þartý aranmaz.
(8) Trakya’daki iller ile Ýstanbul ili Avrupa yakasýna, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnýn 2010/7, 2010/13 ve 2013/16 sayýlý Trakya’ya Yapýlacak Canlý Hayvan Sevkleri Genelgeleri kapsamýnda uygun þartlarý taþýyan kurbanlýk hayvanlarýn sevklerine 28 Aðustos 2016 Pazar gününden itibaren baþlanacak olup bu tarihten önce kesinlikle sevk iþlemi yapýlmaz.
(9) Ýstanbul ili Anadolu yakasýna kurbanlýk hayvan sevkleri de 28 Aðustos 2016 Pazar gününde baþlayacak olup, bu tarihten önce sevk iþlemleri yapýlmayacaktýr.
(10) Hayvan pazarý, borsa, geçici hayvan satýþ merkezi, kesim yerleri ile nakil araçlarýnýn temizlik ve dezenfeksiyonu aksatýlmaz. Görevlilerce dezenfeksiyon kayýtlarý tutulur ve kontrollerde gösterilir.
(11) Hayvan nakil araçlarýnda kullanýlmak üzere hayvan pazarý, borsa ve hayvan satýþ yerlerinde temiz altlýk bulundurulur. Nakil sonrasýnda araçlarda bulunan altlýk ve gübreler þap hastalýðýný bulaþtýrma riskinin yok edilmesi açýsýndan güvenli bir þekilde imha edilir. Bunlarýn gübre olarak arazide kullanýlmasýna izin verilmez.
Kurbanlýk hayvan sevkleri ile ilgili alýnacak önlemler
MADDE 8 – (1) Ýller arasý sevk edilecek kurbanlýk hayvanlar için TÜRKVET üzerinden tanzim edilen veteriner saðlýk raporu düzenlenmeden önce usulüne uygun bastýrýlmayan, silintili ve okunaksýz olan pasaportlar/nakil belgeleri iþleme konulmaz.
(2) Ýller arasý sevki talep edilen fakat küpelenerek tanýmlanmamýþ, veri tabanýna kaydedilmemiþ, yanlarýnda pasaportlarý/nakil belgeleri bulunmayan hayvanlarýn sevklerine izin verilmez.
(3) Kurbanlýk hayvanlar için veteriner saðlýk raporu düzenlenmeden önce kulak küpe numaralarý TÜRKVET’ten mutlaka kontrol edilerek hayvanlarýn veri tabanýndaki bilgileriyle uyum gösterip göstermediði kontrol edilir.
(4) Veteriner saðlýk raporunun kayýt sistemi üzerinden düzenlenememesi halinde matbu veteriner saðlýk raporu kullanýlýr, bu durumda kulak küpesi ve pasaportu bulunan sýðýr cinsi hayvanlarýn veteriner saðlýk raporunun ilgili hanesine kulak küpe numaralarý yazýlýr, gerektiðinde kulak küpe numaralarý mühürlü ve imzalý olarak ayrý bir kaðýda listelenerek veteriner saðlýk raporuna iliþtirilir ve veteriner saðlýk raporunun üzerine “Kurbanlýk” ibaresi yazýlýr.
(5) Koyun ve keçi türü hayvanlarýn kulak küpelerinin yazýlý olduðu nakil belgesi resmi veteriner hekim tarafýndan kaþelenip imzalanarak veteriner saðlýk raporuna eklenir. Sevk raporu üzerine “Kurbanlýk” ibaresi yazýlýr.
(6) TÜRKVET veri tabanlarýnda geçici kurban satýþ yeri için her ilçeye bir iþletme numarasý tahsisi yapýlmýþtýr. Kurbanlýk olarak veteriner saðlýk raporu verilen sýðýr cinsi hayvanlar ile koyun ve keçi türü hayvanlarýn, gideceði il/ilçenin geçici kurbanlýk hayvan satýþ yerlerine veri tabanýnda nakilleri yapýlýr. (Örn. Ankara ili Çankaya ilçesi için geçici kurban satýþ yeri iþletme numarasý TR068888800023 olarak belirlenmiþtir.) Hareketin tamamlanmasý için varýþ iþletmesinin baðlý bulunduðu il/ilçe müdürlüðü tarafýndan veteriner saðlýk raporu/pasaport/nakil belgesi kontrol edildikten sonra uygun olanlar için varýþ hareketi onaylanýr.
(7) TÜRKVET veri tabanýnda nakli yapýlan kurbanlýk hayvanlarýn veteriner saðlýk raporuna “Türkvet’te nakilleri yapýlmýþtýr” ibaresi mutlaka yazýlýr.
(8) Kurbanlýk hayvanlar, yurtiçi veteriner saðlýk raporu düzenlenmeden önce, kýrým kongo kanamalý ateþi hastalýðýnýn taþýyýcýsý olan keneler yönünden; özellikle hastalýðýn görüldüðü il ve ilçelerde dikkatli bir þekilde muayene edildikten sonra sevk edilir.
Kurbanlýk hayvanlarýn yüklenmesi, taþýnmasý ve boþaltýlmasý ile ilgili hususlar
MADDE 9 – (1) Nakil araçlarý hayvanlarýn güvenli bir biçimde sevklerini saðlamak amacýyla, üzerleri hava þartlarýna uygun ve hayvanlara yeterli hava saðlayacak þekilde kapatýlýr. Ayrýca kapaklar saðlam ve hayvanlarýn atlama ve kaçmalarýný engelleyecek þekilde olur.
(2) Nakil araçlarýna dýþarýdan görülecek þekilde, hayvan nakledildiðini belirten levhalar asýlýr.
(3) Araçlarda hayvanlarýn hacimlerine ve planlanan yolculuða uygun yeterli alan ve yükseklik olmasý saðlanýr. Araçlarýn yükleme yapýlmadan önce temizlik ve dezenfeksiyonu yapýlýr, aracýn taban döþemeleri üzerine en az 2 cm kalýnlýðýnda yataklýk, sap, saman, talaþ ve benzeri maddeler serilir.
(4) Hayvanlarýn nakil vasýtalarýna aþýrý yüklenmelerine, nakliye sýrasýnda yaralanma veya gereksiz yere acý çekmelerine neden olabilecek nakil vasýtalarý ile sevklerine izin verilmez.
(5) Hayvanlarýn nakliyesinin uzun sürmesi durumunda (8 saatten fazla), uygun aralýklarla hayvanlara yem ve su verilmesi ve dinlendirilmesi konularýnda nakliyeci ve hayvan sahibine bilgi verilir, nakil araçlarýnýn yem ve su yönünden tedarikli olup olmadýklarý, ilk yardým çantasý ile yeteri miktarda urgan, yular bulundurup bulundurmadýklarý kontrol edilir. Nakilde hayvan refahý kurallarýna uyulur.
Kurbanlýk hayvanlarýn sevkleri sýrasýnda yapýlacak kontroller
MADDE 10 – (1) Kurban bayramý öncesinde kurbanlýk hayvanlarýn sevklerinin kontrol ve denetimi açýsýndan Ýl/Ýlçe Emniyet Müdürlüðü, Jandarma Komutanlýðý ve Belediye Zabýtasý ile sýký iþbirliði ve koordinasyon saðlanarak, belgesiz hayvan hareketlerine karþý düzenlenen yol kontrol ve denetimlerinin sayýsý artýrýlýr.
(2) Özellikle Ýstanbul (Kavacýk ve Çamlýca Hayvan Sevk Kontrol Noktalarý), Çanakkale (Lapseki Merkez Ýskelesi) ile Ulaþtýrma, Denizcilik ve Haberleþme Bakanlýðý uhdesinde bulunan Yol Kenarý Denetim Ýstasyonlarýnda güvenlik güçleriyle gerekli koordinasyon saðlanarak kurbanlýk hayvan sevklerinde daha etkin denetim ve kontrol yapýlýr. Ýhtiyaç duyulmasý halinde Kurban Hizmetleri Komisyonu Kararý ile yeni denetim noktalarý belirlenir.
(3) Yol kontrol ve denetimleri sýrasýnda nakil vasýtalarýnda hayvanlarýn acý çekmelerine neden olabilecek þekilde aþýrý yükleme ile hasta hayvanlarýn bulunduðu tespit edilirse bu araçlar sevkten alýkonur.
Kurban satýþ yerlerine yönelik alýnacak önlemler
MADDE 11 – (1) Hayvancýlýk iþletmelerinden doðrudan yapýlan satýþlar hariç kurbanlýk hayvanlar; hayvan pazarý, canlý hayvan borsasý, hayvan park ve panayýrlarýnýn yaný sýra komisyonlarca alýnan kararlar doðrultusunda belirlenen kurban satýþ yerlerinde ve özel kurban kesimi yapýlacak iþletmelerde alýnýp satýlýr. Önceden belirlenen yerler dýþýnda, kurbanlýk hayvan alým ve satýmlarýna müsaade edilmez. Bu konuda yetiþtiriciler ve satýcýlara komisyonlarca bilgilendirme yapýlýr.
(2) Kurban satýþ yerlerine getirilen hayvanlarýn il içi hareketlerinde pasaport/nakil belgesi, iller arasý hareketlerinde ise veteriner saðlýk raporlarý, pasaport/nakil belgeleri kontrol edilerek, belgeleri tam olanlarýn giriþine izin verilir. Sýðýr Cinsi Hayvanlarýn Tanýmlanmasý, Tescili ve Ýzlenmesi Yönetmeliðine ve Koyun ve Keçi Türü Hayvanlarýn Tanýmlanmasý, Tescili ve Ýzlenmesi Yönetmeliðine göre küpelenmemiþ ve kayýt altýna alýnmamýþ hayvanlarýn kurban satýþ yerlerine giriþlerine müsaade edilmez.
(3) Kurban satýþ yerlerine 6 ncý maddenin birinci fýkrasýnýn (f) bendinde belirtilen hususlara uymayan, ayrýca küpesiz ve belgesiz hayvan giriþleri önlenir.
(4) Kurban satýþ yerlerinde komisyonlarca belirlenecek yeterli sayýda resmi/belediye/serbest veteriner hekim, belediye zabýtasý ile din görevlilerinden oluþan “Kurban Kontrol ve Denetim Birimi” kurulacaktýr. Bu birimde görev yapacak serbest veteriner hekimler, Veteriner Hekim Odalarý ile iþbirliði yapýlarak belirlenir.
(5) Kurban satýþ yerleri belediyelerce her gün sabah ve akþam temizlenir, ayrýca etkin dezenfektan maddeler kullanýlarak dezenfekte edilir.
(6) Kurban satýþ yerlerinde deðiþik bölgelerden hayvanlar bir araya gelmekte, satýlamayan hayvanlarýn geri dönüþlerinde hastalýk bulaþtýrma riski bulunmaktadýr. Bu sebeple satýþ yerlerine gelen hayvanlar giriþ ve çýkýþlarda bulaþýcý hastalýklar yönünden kontrol edilerek hastalýklý hayvanlarýn nakline izin verilmez.
(7) “Kurban Satýþ Yerleri Kontrol Formu” Ek-5 ve “Kurban Kesim Yerleri Kontrol Formu” Ek-6 her kurban satýþ ve kesim yeri için, komisyonca belirlenen denetçilerce doldurulur. 60 üstü puanla deðerlendirilen yerler için uygunluk, 60 puan altýyla deðerlendirilen yerler için uygunsuzluk belgesi düzenlenir. Uygunsuzluk belgesi düzenlenen kurban satýþ ve kesim yerlerinin giriþlerine “Standartlara Uygun Deðildir” yazýsý asýlýr ve Kurban Bayramýnýn ilk gününe kadar þartlarýný düzelterek puanýný 60’a çýkarmadýðý takdirde komisyonca belirlenen ceza ile tecziye edilir.
Kurbanlýk hayvanlarýn kesiminde ve kesim yerlerinde dikkat edilecek hususlar
MADDE 12 – (1) Kurbanlýk hayvanlar, belediyelerden çalýþma izni almýþ kesimhane ile Komisyonlarýn belirlediði kesim yerlerinde kasaplýk belgesi veya Kesim Elemaný Yetiþtirme ve Geliþtirme Kurslarýndan alýnmýþ “Kurs Bitirme Belgesi” olanlar tarafýndan; köylerde ve belirlenmiþ kesim yeri bulunmayan yerlerde ise -cadde, sokak ve parka bakmamak kaydýyla kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye zarar vermeyecek þekilde- ehil kiþilerce kesilir.
(2) Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlýk hayvan kesimleri yapýlamaz.
(3) Kesim yerleri; resmi ve belediye veteriner hekimleri, belediye zabýta ekipleri ile din görevlileri iþbirliðinde etkin olarak denetlenir ve kontrol edilir.
(4) Kesim yerlerindeki atýklarýn çevre kirliliðine sebep olmamasý için gerekli önlemler alýnýr.
(5) Kesilen hayvanlara ait hastalýklý organlar, kesim sýrasýnda oluþan atýklar, kist hidatik riskine karþý karaciðerler ve akciðerler kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmez. Hayvanlarýn çýkaramayacaðý derinlikte çukurlara gömülerek bertaraf edilir.
(6) Belediye ve/veya muhtarlýkça çevre ve toplum saðlýðý dikkate alýnarak temizlik yaptýrýlýr.
Kulak küpesi ve pasaportlarýn toplanmasý ve kayýtlarýnýn silinmesi
MADDE 13 – (1) Kurban satýþ yerlerinde sýðýr cinsi hayvan satýþlarýnda, kesilen hayvanlarýn kayýtlardan düþülmesi maksadý ile satýcý, hayvan pasaportlarýnýn ilgili kýsýmlarýný bu hayvanlarýn kurbanlýk olarak satýldýðýný belirterek yedi gün içinde en yakýn Ýl/Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðüne teslim eder.
(2) Kesimhanelerde kesilen kurbanlýk sýðýr cinsi hayvanlarýn kulak küpeleri Sýðýr Cinsi Hayvanlarýn Tanýmlanmasý, Tescili ve Ýzlenmesi Yönetmeliðinin ilgili hükümleri çerçevesinde biriktirilerek Bakanlýkça belirlenen usul ve esaslar gereðince imha edilir, kesilen sýðýr cinsi hayvanlarýn veri tabanýndan düþümleri yapýlýr, hayvan pasaportlarý en yakýn Ýl/Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðüne kesim tarihlerinden itibaren yedi gün içinde teslim edilir.
(3) Kesimhanelerde kesilen kurbanlýk koyun ve keçi türü hayvanlarýn kulak küpeleri Koyun ve Keçi Türü Hayvanlarýn Tanýmlanmasý, Tescili ve Ýzlenmesi Yönetmeliðinin ilgili hükümleri çerçevesinde biriktirilerek Bakanlýkça belirlenen usul ve esaslar gereðince bulunduklarý yerin Ýl/Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðünün kontrolünde imha edilir ve koyun keçi türü hayvanlarýn veri tabanýndan düþümleri yapýlýr.
(4) Komisyonun belirlediði yerler dýþýnda ve köylerde kesilecek kurbanlýk sýðýr cinsi hayvanlarýn kulak küpeleri ve pasaportlarýnýn, koyun ve keçi türü hayvanlarýn kulak küpelerinin toplanarak veri tabanýndan düþümlerinin saðlanabilmesi yönünden Ýl/Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlükleri, kendi yetki ve sorumluluk sahalarýndaki mahalle ve köy muhtarlarý ile bir bilgilendirme toplantýsý düzenler ve bu konuda muhtarlara yazýlý tebligat yapýlýr.
(5) Ýl/Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüklerince kendilerine teslim edilen kulak küpeleri, pasaportlarý ve kulak küpe numaralarýnýn listesine istinaden kurbanlýk olarak kesilen hayvanlarýn bilgisayar destekli veri tabanýndan kayýt düþümleri yapýlýr.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kurban Hizmetleri Kapsamýnda Alýnacak Çevresel Önlemler
Çevre kirliliðine karþý önleyici tedbirler
MADDE 14 – (1) Büyükþehirlerde büyükþehir belediyeleri, diðer yerlerde belediyeler tarafýndan ilgili Bakanlar Kurulu Kararý, Yönetmelik, Teblið, Kurul kararlarý ve 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayýlý Çevre Kanununun ilgili maddelerinin uygulanmasýný saðlamak maksadýyla, 15 inci maddede belirtilen hükümler çerçevesinde kurban satýþ ve kesim yerlerinde çevre kirliliðini önleyici tedbirleri de içeren bir yönetim planý hazýrlanarak Komisyona sunulur ve uygulanýr.
Kurban satýþý ve kesimi yapýlacak yerlerin fiziksel özellikleri ve uyulmasý gereken kurallar
MADDE 15 – (1) Mevcut hayvan pazarlarý ve borsalarýn dýþýnda Komisyonlarca þehrin nüfus yoðunluðu dikkate alýnarak þehirlerin ana giriþlerinde ve uygun diðer alanlarda kurban satýþ yerleri belirlenir. Hayvanlarýn þehir merkezlerine giriþlerine ve bu satýþ yerlerinin dýþýnda diðer yerlerde satýþýna müsaade edilmez.
(2) Su, elektrik, kanalizasyon veya foseptik çukuru ve benzeri alt yapýsý olan yerler hazýrlanýr.
(3) Kesim yerinin tabaný beton, beton asfalt ve benzeri sýzdýrmaz malzemeden olur.
(4) Kurban satýþ ve kesim yerlerinde, su, tuvalet, kapalý oturma yeri ve benzeri sosyal ihtiyaçlarýn karþýlanacaðý yerler ile hayvanlarýn taþýndýklarý araçlara bindirilmesine ve araçlardan indirilmesine uygun rampalar yapýlýr.
(5) Hayvanlar, zemini temiz ve kuru, etrafý ve üstü kapalý mahallerde, büyükbaþ hayvanlar uzun ipli yular ile muhafaza edilir ve nakilleri sýrasýnda yeteri kadar tecrübeli eleman bulundurulur.
(6) Kesim yeri için, tazyikli suyla yýkama imkanýna sahip, zeminde gerekli ýzgara sistemi bulunan mekanlar seçilir, atýk sular çevreye býrakýlmaz, yeterli miktarda aydýnlatma ve havalandýrma saðlanýr.
(7) Hayvan dýþkýlarý ve benzeri atýklar sýzdýrmaz, dayanýklý, yüksek yoðunluklu polietilen siyah torbalara 2/3 oranýnda konulur, gerektiðinde ikinci torba kullanýlýr, aðzý iyice baðlanýr ve sýzdýrmaz kapalý özel atýk taþýma kamyonlarý ile belediye tarafýndan düzenli olarak bertaraf edilir.
(8) Satýþ yerlerinin temizlenmesi ve atýklarýn alýnmasý belediyelerce her gün yapýlýr.
(9) Belediyeler bayram öncesi ve süresince satýþ yerlerinde, bayram süresince kesim yerlerinde temizlik ve denetim birimlerinden yeterli sayýda eleman bulundurur.
(10) Satýþ noktalarýnda hayvan atýklarý dýþýndaki atýklar da ayný þekilde biriktirilerek en kýsa sürede belediyelerce düzenli olarak bertaraf edilmek üzere alýnýr.
(11) Belediyeler kurban satýþ ve kesim yerlerinde yeterli miktarda atýk taþýma aracý ve konteyner bulundurur.
(12) Belediyeler atýk konteynerleri dolmadan ve toplanan atýklarý sýkýþtýrmadan bertaraf alanýna ulaþtýrýr.
(13) Belediyeler kurban satýþ ve kesim yerlerinde hayvanlarý tartmak için kantar bulundurur.
(14) Kullanýlacak tüm makine ve ekipman ile çalýþanlarýn temizlik ve dezenfeksiyonu yaptýrýlýr. Yeterli miktar ve basýnçta ve içilebilir nitelikte kullanma suyu bulundurulur.
(15) Biriken gübre, çöp ve sakatat ile diðer atýklar çevreye zarar vermeyecek þekilde üstü kapalý bir mahalde toplanýr ve daha sonra hijyenik þartlara uygun olarak izale, bertaraf ve tahliyesi saðlanýr. Kesim sonrasý ortaya çýkan kan, tank veya benzeri sýzdýrmaz bir yerde toplanýr ve uygun bir þekilde bertaraf edilir. Gübre birikimi için özel bir yer ayrýlýr. Hastalýklý organlar ile karkaslar en az iki metre derinliðinde çukurlara gömülüp üzeri kireçle örtülür veya uygun bir yerde yakýlarak imha edilir. Ýmha iþleminin, yakma suretiyle yapýlmasý durumunda ilgili mevzuat hükümlerine uyulur.
Etrafý kapatýlmýþ özel mülk veya bahçesinde kurban keseceklerin uymasý gereken kurallar
MADDE 16 – (1) Kesim yeri beton, beton asfalt ve benzeri sýzdýrmaz malzemeden olur, çýkan kanýn topraða daðýlmasýný önlemek üzere hemen toprakla kapatýlýr, gerektiðinde kireçlenir.
(2) Kurbandan çýkan kullanýlmayacak olan iþkembe ve diðer benzeri atýklar sýzdýrmaz, dayanýklý yüksek yoðunluklu polietilen siyah torbalara 2/3 oranýnda konulur, gerektiðinde ikinci torba kullanýlýr, aðzý iyice kapatýlýp baðlanýr ve bayram süresince düzenli olarak hizmet verecek olan belediye temizlik ekiplerine teslim edilir. Bu hizmetlerin verilmediði yerlerde bahsedilen atýklar ve var ise hastalýklý bölümler kesim yapanlar tarafýndan en az iki metre derinliðinde çukura gömülür.
(3) Kesim sonunda kesim mahalli kanlý ve kirlenmiþ bir durumda býrakýlmaz, kan izi kalmayacak þekilde temizlenir, gerektiðinde kireçlenir.
(4) Kurban derilerinin taþýnmasý esnasýnda kan sýzmalarýna ve çevre kirliliðine neden olunmamasý yönünde tedbir alýnýr.
Belediyelerin yükümlülükleri
MADDE 17 – (1) Bayram öncesi ve bayram süresince belediyeler, kurban satýþý ve kurban kesimi yapýlacak yerlerde 15 inci maddede belirtilen çevre kirliliðine neden olunmamasý için dikkat edilmesi gereken hususlar ile denetim esaslarýna iliþkin hazýrlanan 14 üncü maddede belirtilen yönetim planý çerçevesinde yeterli sayýda temizlik ekiplerini, araçlarýyla birlikte düzenli olarak çalýþýr halde tutarlar. Bayram süresince temizlik elemaný ve atýk toplama aracý sayýsý arttýrýlýr.
(2) Satýþ ve kesim yerlerinden kaçan büyükbaþ hayvanlarýn yakalanmasý için yakalama ekipleri oluþturulur.
Denetim iþlemleri
MADDE 18 – (1) Kurban hizmetlerinin denetlenmesi Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluþlar ile kolluk kuvvetlerince yapýlýr.
(2) Bayram öncesi ve bayram süresince zabýta birimlerince aralýksýz denetim yapýlýr.
(3) Kurbanlýk hayvanlarýn yüklenmesi ve sevkleri sýrasýnda ve hayvan kesimi/satýþý yapýlan yerlerde, Komisyon üyesi kurum ve kuruluþlar ile kolluk kuvvetlerince “Kontrol Listesi” Ek-3 çerçevesinde denetimler gerçekleþtirilir, denetimlere ait kontrol listeleri dosyasýnda muhafaza edilir.
Cezai hükümler
MADDE 19 – (1) Ýlgili mevzuat ve Kurul/Komisyon Kararlarýna aykýrý hareket edenler hakkýnda aþaðýdaki cezai iþlemler uygulanýr:
a) Kurban satýþ ve kesim yerlerinde; ilgili mevzuat ve Kurul/Komisyon Kararlarý ve 2872 sayýlý Çevre Kanunu hükümleri kapsamýnda çevre kirliliðinin önlenmesi için dikkat edilmesi gereken hususlar ve denetim esaslarýna iliþkin hazýrlanan yönetim planý çerçevesinde denetim yapýlýr. 2872 sayýlý Çevre Kanununun 8 inci maddesinde yer alan hususlara aykýrý hareket edenlerden;
1) Park, bahçe, cadde, sokak, bina önleri, meydan gibi umuma açýk ve kurban satýþ ile kesimine uygun olmayan yerlerde bu tür faaliyetlerde bulunanlar ile kesime uygun alanlarda gerekli önlemleri almayanlara Çevre Kanununun 20 nci maddesinin (s) bendi gereðince, 196 TL,
2) Kurban kesim yerlerinde gerekli yasaklara uymayan ve önlem almadan kurban atýklarýný topraða veren tesislere ise Çevre Kanununun 20 nci maddesinin (j) bendi gereðince toplu kesimler için 49.095 TL, bu fiilin konutlarda iþlenmesi halinde 1.221 TL cezai iþlem ayný Kanunun 24 üncü maddesi kapsamýnda uygulanýr.
b) Cadde, sokak ve parklarý kurban kesim yeri olarak kullananlar ile kurban kesiminden sonra kan, atýk ve iç organlarý sokak, cadde ve parklarda býrakanlara, yetkili birimlerce gerekli yasal yaptýrýmlar uygulanýr.
c) 24/6/2004 tarihli ve 5199 sayýlý Hayvanlarý Koruma Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fýkrasýna göre; satýlýrken, hayvanlarýn saðlýklarýnýn iyi, barýndýrýldýklarý yerin temiz ve saðlýk þartlarýna uygun olmasý zorunludur.
ç) 5199 sayýlý Kanunun 12 nci maddesinin birinci fýkrasýna göre; hayvanlarýn kesilmesi; dini kurallarýn gerektirdiði özel koþullar dikkate alýnarak hayvaný korkutmadan, ürkütmeden, en az acý verecek þekilde, hijyenik kurallara uyularak ve usulüne uygun olarak bir anda yapýlýr. Hayvanlarýn kesiminin ehliyetli kiþilerce yapýlmasý saðlanýr. Bu hükümlere aykýrý hareket edenlere hayvan baþýna 1.057 TL idari para cezasý uygulanýr.
d) Ýlgili Yönetmelik hükümlerine aykýrý hareket edenlere hayvan baþýna 2.651 TL idari para cezasý uygulanýr.
e) 5199 sayýlý Kanunun 14 üncü maddesinin (a) bendine göre; hayvanlara kasýtlý olarak kötü davranmak, acýmasýz ve zalimce iþlem yapmak, dövmek, aç ve susuz býrakmak, aþýrý soðuða ve sýcaða maruz býrakmak, bakýmlarýný ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acý çektirmek yasak olup bu hükme aykýrý davrananlara 526 TL idari para cezasý uygulanýr.
f) 5199 sayýlý Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fýkrasýnýn (e) bendine göre; kesin olarak öldüðü anlaþýlmadan hayvanlarýn vücutlarýna müdahalede bulunmak yasak olup bu hükme aykýrý davrananlara 526 TL para cezasý uygulanýr.
(2) Birinci fýkrada yer alan cezai iþlemler Ýçiþleri Bakanlýðý, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý, Orman ve Su Ýþleri Bakanlýðý, Çevre ve Þehircilik Bakanlýklarýnýn ilgili birimleri ile belediyelerce uygulanýr.
BEÞÝNCÝ BÖLÜM
Çeþitli ve Son Hükümler
Koordinasyon saðlanacak kurum ve kuruluþlar
MADDE 20 – (1) Koordinasyon saðlanacak kurum ve kuruluþlar aþaðýda gösterilmiþtir:
a) Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý,
b) Ýçiþleri Bakanlýðý,
c) Milli Eðitim Bakanlýðý,
ç) Saðlýk Bakanlýðý,
d) Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý,
e) Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý,
f) Orman ve Su Ýþleri Bakanlýðý,
g) Belediyeler,
ð) TRT Genel Müdürlüðü,
h) Türkiye Diyanet Vakfý,
ý) Özel Radyo ve Televizyon Kuruluþlarý,
i) Ticaret Borsalarý,
j) Türk Veteriner Hekimleri Birliði,
k) Kasaplar Odasý,
l) Et ve Süt Kurumu.
Diðer hususlar
MADDE 21 – (1) Komisyonlar tarafýndan düzenlenecek eðitim kurslarýna komisyon üyesi kurum ve kuruluþlar tarafýndan gerekli destek saðlanýr.
(2) Komisyonlarca gerekli görülen il ve ilçelerde Kurban Bayramý öncesinde ve süresince Ýl Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlerinin sorumluluðunda ve Hayvan Saðlýðý, Yetiþtiriciliði ve Su Ürünleri Þube Müdürlerinin koordinasyonunda yeterli sayýda araç ile nöbetçi veteriner hekim görevlendirilir. Satýlamayan hayvanlarýn geri dönüþlerinde veteriner saðlýk raporu düzenlenebilmesi amacýyla Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Ýl/Ýlçe Müdürlüklerince yeterli sayýda veteriner hekim görevlendirilir.
(3) Bu Tebliðin üçüncü bölümünde yer alan hususlarýn yerine getirilmesi ve ilgili tüm kurum ve kuruluþlarla gerekli iþbirliði ve koordinasyonun saðlanmasý için il ve ilçelerde Hayvan Saðlýk Zabýtasý Komisyonlarý acilen toplanýr ve Teblið hükümlerinin iþlerliðini artýrmaya yönelik gerekli karar ve önlemler alýnýr.
(4) Belediyeler, halk saðlýðý müdürlükleri ve toplum saðlýðý merkezleri tarafýndan kurban kesim günlerinde kesim yerlerinden gelecek çaðrýlara seri bir þekilde ulaþýlabilmesi için gerekli tedbirler alýnýr ve bu hususta bilgilendirme çalýþmalarý yapýlýr.
(5) Baþkanlýkça TRT ve özel radyo ve televizyon kuruluþlarý ile iþbirliði yapýlarak Kurban Bayramý öncesi kamuoyunun bilgilendirilmesi saðlanýr.
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Teblið yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (1) Bu Teblið hükümlerini Baþbakan Yardýmcýsý yürütür.