Kavramlar By: hafiza aise Date: 04 Kasým 2012, 11:19:56
ÜNÝTE 3
Kavram tanýmýný yapýnýz?
Kavram, En kýsa ifadesiyle objenin zihindeki tasavvurudur. Buna fikir (idee) de diyebiliriz.
Konu itibariyle mantýðý ilgilendiren delalet hangisidir?
Mantýðý ilgilendiren delalet ‘’ sözlü vaz’i ’’ delalettir.
Tümel nedir?
Bir kavram sýnýfýn tümünü iþaret ediyorsa, yani kaplamýn tümüyle ele alýnýyorsa tümel (külli) kavram adýný alýr.
Tikel nedir?
Kavram kaplamýnýn yalnýz bir parçasý ile anýlýyorsa yani bir sýnýfýn bir kýsmýna iþaret ediyorsa tikel (cüz’i) denir.
Tekil nedir?
Kavram bir tek þeye iþaret ediyorsa, bir sýnýfýn bir ferdini gösteriyorsa tekil (ferdi) kavram adýný alýr.
Soyut ve somut kavramlarýný açýklayýnýz?
Soyut; zihin dýþýnda konusu bulunmayan, varoluþu bir baþka þeye borçlu olan ve ancak zihinde bir baþka þey ile iliþki içinde bulunan nesnelerin niteliðini göteren kavram soyuttur. Soyut kavramlar bir oluþ tarzýný bildirir. Yiðitlik , insanlýk gibi.
Somut; zihin dýþýnda konusu bulunan, bir nesneye veya bir varlýða iþaret eden kavramdýr. Masa, otomobil … gibi.
Kollektif kavram nedir?
Birey grubunu ifade edip de grupta gerçekleþen kavramlara ‘kallektif’ kavram denir. Örneðin; ordu, sendika, meclis, aile ve üniversite kollektif kavramlardýr.
Distribütif kavram nedir?
Bireyler grubunu ifade edip grup da deðilde bireyde gerçekleþen kavramlara distribütif kavram denir. Asker kavramý ordu mensubu, milletvekili kavramý meclis mensubu olmakla anlam kazanýr.
Olumlu ve olumsuz kavramlara örnek veriniz?
Ýnsan(olumlu) insan olmayan (olumsuz) güzel(olumlu) güzel olmayan (olumsuz)
Ýyi (olumlu) iyi olmayan( olumsuz)
Açýk-seçik kavramlarýný açýklayýnýz?
Açýk kavram: konusunu tanýmamýza imkân veren kavramdýr. Açýk kavram baþka hiçbir kavramla karþýlaþtýrýlmadan hemen tanýnan kavramdýr.
Seçik kavram: baþka kavramlardan ayýrt edilen kavramdýr. Bir kavramýn seçik olmasý demek, ona yükleyeceðimiz yüklemlerin hangilerinin yanlýþ, hangilerinin doðru olduðu deneysel ve mantýksal iþlemlerle tespit etmeye imkân vermesi demektir.
Özsel-ilintisel kavram nedir?
Özsel kavram: bir kavram baþka bir kavrama yüklendiðinde, yüklenen kavram, yüklenilenin özünün içindeyse, yani varlýðý onun varlýðýna baðlýysa buna özsel kavram denir.
Ýlintisel kavram: eðer yüklenen kavram yüklenenin özünde deðil de, diðer türlerce de paylaþýlýyorsa, ilintisel kavram adýný alýr.
Mutlak-izafi kavramlarý ne anlama gelir?
Mutlak kavram: bir baþka nesnenin varlýðýna ihtiyaç duymayan kavramdýr. Baðýl olmayan kavram da denir. (insan, eðitim gibi)
Ýzafi kavram: bir kavramýn iþaret ettiði nesne, bir baþka nesne olmadan düþünülemiyorsa buna izafi (baðýl) kavram denir.(çocuðu olmadan bir kimseye baba denemez, baba kavramý çocuk kavramýna baðlýdýr)
Mahiyet, hakikat, hüviyet kavramlarýný açýklayýnýz?
Mahiyet; tümel bir kavramýn, yalnýz zihindeki fertleri dikkate alýnýrsa, buna mahiyet (netlik) denir. ‘’ öðrenci’’ gibi. Mahiyet bir þeyin tasavvuru ‘ne olduðu’ dur.
Hakikat: Tümel bir kavramýn, zihin dýþýndaki fertleri dikkate alýnýrsa, buna da ‘’hakikat’’ (gerçeklik) denir. ‘’ Üniversite öðrencisi ’’ gibi. Hakikat bir mahiyetin dýþ dünyada gerçeklik kazanmasýdýr.
Hüviyet: hakikati olan bir kavramý, ana nitelikleriyle ortaya koyup, diðerlerinden ayýrmaya ‘’hüviyet’’ (kimlik) denir. Dokuz eylül üniversitesi öðrencisi gibi
Mahiyet (öðrenci) hakikat (üniversite öðrencisi) hüviyet (dokuz eylül üniversitesi öðrencisi)
Ýçlem-kaplam nedir?
Ýçine aldýðý ortak özellikleri kendinde cem eden kavram ‘’içlem i’’ gösterir.
Bir kavramýn kapsadýðý, içine aldýðý, çatýsý altýnda bulunan fertlerin tümü de onun ‘’kaplam’’ýný gösterir.
Türk (içlem) egeli çiftçi (kaplam)
Eþitlik kavramýný tanýmlayýnýz?
Eðer iki kavramdan her biri diðerinin bütün fertlerini karþýlarsa bu iki kavram arasýnda eþitlik var demektir. Ör. Konuþan-gülen gebe kalan-doðuran gibi.
Ayrýlýk kavramýný tanýmlayýnýz?
Ýki kavramdan herbiri diðerinin hiçbir ferdini içine almazsa bu iki kavram arasýnda ayrýlýk vardýr. Örneðin; Ýnsan ve kuþ dünyalý ve uzaylý
Tam giriþimlilik nedir?
Ýki kavramdan yalnýz biri diðerinin bütün fertlerini içine alýrsa, bu iki kavram arasýnda tam giriþimlilik vardýr. ‘’ Ýnsan-ölümlü ‘’ bu kavramlar arasýnda tam giriþimlilik vardýr.
Bütün insanlar ölümlüdür ama ; her ölümlü insan deðildir.
Eksik giriþimlilik nedir?
Ýki kavramdan herbiri diðerinin bazý fertlerini içine alýrsa aralarýnda eksik giriþimlilik vardýr.
(Balýk – memeli) Bazý memeliler balýktýr; bazý balýklar memelidir.
Beþ tümelden olan cins ne anlama gelir?
Müþterek vasýflara sahip olan kavramlarýn, bu özellikler dolayýsýyla baðlandýklarý terimdir. Kýsaca, altýnda türlerin sýralandýðý terime denir.
Beþ tümelden olan tür ne anlama gelir?
Cinsin altýnda bulunan ve öz bakýmýndan baðlý bulunduðu cinsle kýsmen özdeþ olan genel kavramdýr.
Beþ tümelden olan ayýrým ne anlama gelir?
Cinsleri ve türleri birbirinden ayýran temel kavrama ayýrým denir. Örneðin balýklar , sürüngenler, memeliler ‘’omurgalýlar’’ teriminin türleridir.
Beþ tümelden olan hassa ne ifade eder?
Bir türe veya kiþiye ait olup, ayný cinsten diðer bir tür veya þahýsta bulunmayan sýfattýr.
Beþ tümelden olan ilinti ne demektir?
Fertlerde geçici olarak bulunmakla birlikte, varlýðý ferdin varlýpýna baðlý olmayan, diðer fertlerdede olabilin özelliklere ilinti denir. Mesela insanýn sakat, gülün solmuþ olmasý.
Ynt: Kavramlar By: NUR BEYZA Date: 25 Eylül 2018, 11:21:43
kavramlar hazýrlýk sorularý
Ynt: Kavramlar By: NUR BEYZA Date: 25 Eylül 2018, 11:23:03
kavramlar hazýrlýk sorularý
kavramlar hazýrlýk sorularý
[/quote]
Ynt: Kavramlar By: ceren Date: 25 Eylül 2018, 15:15:03
Esselamu aleykum. Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim. ..