Nefsin halleri By: hafiza aise Date: 04 Ekim 2012, 17:21:50
Nefsin halleri
Kýbrýs'tan Eyüp Aktaþ: "Nefis nedir? Nefsin ne gibi halleri vardýr? Hangi kademede zararlýdýr veya faydalýdýr?"
Nefis; hayra da, þerre de kâbiliyetli olduðu nazara alýndýðýnda, insanýn maddî-mânevî varlýðýný oluþturan bir maya niteliðinde olduðu söylenebilir. Kur'ân'da nefis, bazan günahlarla bir hal olmuþ, bazan îmanla yoðrulmuþ, bazan da kendisini yargýlayan insanýn ``kendi öz varlýðý" olarak kullanýlýr. Meselâ, Cenâb-ý Hak mü'minlerin sýfatlarýný zikrederken, ``Onlar ki, küçük günahlar dýþýnda büyük günahlardan ve fuhþiyâttan sakýnýrlar. Þüphesiz Rabb'in geniþ maðfiret Sahibidir. Rabb'in sizi topraktan yarattýðý sýrada ve sizler annelerinizin karýnlarýnda ceninler iken sizin hallerinizi en iyi bilendir. Öyleyse nefislerinizi temize çýkarmayýn! Sakýnaný en iyi O bilir"(1) buyurur. Â
Bedîüzzaman Hazretleri dört hatvede nefsin dört aþaðýlýk hâline dikkat çeker ve bu hallere karþý kurtuluþ tarîklerini ve saadet yollarýný gösterir:
Birinci Hatve (Acz Tarîký): Yukarýdaki âyette geçen, ``Nefislerinizi temize çýkarmayýn" nehyi, bizi nefsin en ilkel haline karþý uyarmaktadýr. Þöyle ki: Ýnsan cibilliyeti ve fýtratý hasebiyle nefsini sever. Hattâ evvelâ yalnýz nefsini sever; baþka her þeyi nefsine fedâ eder. Mâbuda lâyýk bir tarzda nefsini metheder. Mâbuda yaraþan bir tenzîh ile nefsini ayýplardan tenzih eder ve berî görür. Elden geldiði kadar kusurlarý kendine lâyýk görmez ve kabul etmez. Nefsine tapar bir tarzda kendini þiddetle müdafaa eder. Hattâ fýtratýnda derc edilen ve yalnýz Mâbud'unun hamd ve tesbihi için kendisine verilen duygularý ve istidâtlarý kendi nefsine sarf ederek, ``Nefsinin arzûsunu kendine Ýlâh edinip her emrine uyan kimseyi gördün mü?"(2) sýrrýna mazhar olur. Â
Netîcede, gerçekte ``acz" içinde yuvarlanan nefis, kendisini üstün görür, kendisiyle gururlanýr, kendisini beðenir. Oysa kulluk makâmý, Allah'ýn azameti ve büyüklüðü karþýsýnda, kendi acziyetini idrâk etmeyi gerektirmektedir. Ýþte bu mertebede nefsin tezkiyesi, nefsi tezkiye etmemektir, yani nefsi günahlardan berî görmemektir. Yani nefsi temize çýkarmamaktýr. Nefsin günahlardan arýnmasý ve temizlenmesi için bu þarttýr. ``Acz" içinde olduðunu idrâk eden nefis, gururlanmaz, kendisini büyük görmez; ``ubûdiyet" tarîkýna girer. Ubûdiyet tarîký ise onu, mahbûbiyete, yani Allah'ýn sevgili bir kulu makâmýna yükseltir. Bu tarîk, aþktan daha sâlimdir. Â
Ýkinci Hatve (Fakr Tarîký): Burada nefis kendini unutmuþtur. Nefsin kendinden haberi yoktur; ölümü düþünse, baþkasýna vermekte; fenâyý, zevâli ve yokluðu görse, kendi üzerine almamaktadýr. Külfet, hizmet ve ibâdet makâmýnda, yani Allah'ýn emirlerine muhatap olma makâmýnda da, nefis kendini unutmuþtur. Nefis, kendini Allah'ýn emirlerine muhatap saymamaktadýr. Â
Fakat ücret almaya ve lezzetlerden istifâde etmeye gelince öne atýlmakta ve þiddetle istemektedir. Yani lezzetlerde nefis kendini unutmamaktadýr. Ýþte, nefs-i emmâre budur. Nefsin bu vahim hâline, ``Allah'ý unutup da, Allah'ýn da nefislerini kendilerine unutturduðu kimseler gibi olmayýn. Onlar yoldan çýkmýþ kimselerdir"(3) âyeti iþâret etmektedir. Â
Nefsi bu makâmda tezkiye, tathîr ve terbiye etmek, yani arýndýrmak, bu hâlin aksini telkin etmekle mümkündür. Yani nefsin unutkanlýðý ile örtüþecek bir biçimde, lezzetlerde, tatlarda, ihtirâslarda, menfaatlerde ve ücretlerde nefsi unutmak. Ýbâdet, hizmet, faaliyet ve ölüm gibi nefsin sevmediði hallerde ise nefsi unutmamak. Yani hizmetlerden geri durmamak, öne atýlmak. Her an ölümü beklemek ve hazýrlanmak. (4)
Böylece nefis kendisinin "fakr" içinde olduðunu unutmaz. Bu idrâk onu Allah'ýn Rahmân ismine ulaþtýrýr. Yani nefis kendi fakirliðini bilmesine raðmen, bu fakirliðe aldýrmaz ve daha dehþetli bir fakirlik olan ölümün her an kapýda olduðunu hissederek, hizmetlere atýlýr ve ibâdetlerde ön safta yer alýrsa; Rahmân ismi o nefsi kucaklar, ihâta eder, þefkat eder, nîmetlerini bollaþtýrýr, bereketini arttýrýr, hadsiz sevaplar verir; ölümden sonra da o nefsi fakir ve yoksul býrakmaz. O nefse rahmet eder.
süleyman kösmene
Ynt: Nefsin halleri By: ceren Date: 22 Mayýs 2018, 04:11:55
Esselamu aleykum. Rabbim bizleri nefsimize baþbaþa býrakmasýn.nefsini ýslam yolunda iman yolunda terbiye eden ve kurtuluþa eriþen kullardan eylesin inþallah. ..
Ynt: Nefsin halleri By: sedanurr Date: 22 Mayýs 2018, 14:59:25
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri nefse uymaktan muhafaza eylesin
Ynt: Nefsin halleri By: Bilal2009 Date: 22 Mayýs 2018, 15:19:09
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri nefse tabi olanlardan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Nefsin halleri By: Sevgi. Date: 23 Mayýs 2018, 02:58:25
Aleykümüsselam nefsin çeþitli halleri vardýr her zaman iyi halde olur inþaAllah