Minik kalpler dua ister By: hafiza aise Date: 16 Eylül 2012, 12:41:58
MÝNÝK KALPLER DUA ÝSTER
Temmuz 2012 82.SAYI
Dua, Allah (c.c) ile kul arasýnda kuvvetli bir bað oluþturur. Efendimiz (s.a.v) duayý “ibadetin özü” olarak tarif eder. (Tirmizi) Çocuklar dua yoluyla Allah (c.c) hakkýnda pek çok þey öðrenirler. Ýmaný ve muhabbetleri derinleþir. Nasýl dua edileceði çocuða öðretilirken duada neler söyleyeceði de belirtilmelidir. Her þeyden önce çocuðun nasýl bir varlýða dua edeceði o yaratýcýnýn üstün özellikleri ve neden dua etmesi gerektiði hususunda bilgilendirilmeye ihtiyacý vardýr. Dua çocuðun soyut düþünmesine de katkýda bulunur. Dua öðretirken aileler çocuðun biliþsel geliþimini, onun anlayabileceði kelime ve kavramlarý dikkate alarak cümle kurmalýdýr. Çocuða sade cümlelerle ve mümkün olduðu kadar erken yaþlarda dua öðretilmelidir. Efendimiz’in (s.a.v) konuþmaya henüz baþlamýþ bir çocuða, iman esaslarýndan bahseden Ýsra suresinin 17-111. ayetini yedi defa okuyarak tekrar ettirdiði bilinir. Bu duada Allah’ýn (c.c.) bizlere bildirilen baþlýca vasýflarý yer almakta, çocuðun tertemiz kalbine ilk Allah sevgisi ve tasavvuru nakþedilmektedir.
DUA ALLAH’A TEÞEKKÜR ETMEKTÝR
“Ýçinde yaþadýðýmýz tabiatýn bütün varlýklarýyla yüce Yaratýcýmýz’a dua ettiðini biliyor musun?” “Nasýl?” diye soracaktýr 3-6 yaþ arasýndaki bir çocuk. Konuyu onun kavram dünyasýna göre izah etmek zor olmaz. Nasýl mý? Þu gördüðün aðaçlar, çiçekler dua ederler. Kuþlarýn cývýl cývýl ötüþü aslýnda bir tür duadýr. Aslýnda canlý olan her þey Allah’a dua eder… Dua Allah’a teþekkür etmektir çünkü… 3-4 yaþlarýndaki çocuk bu söylenenleri kafasýyla tasdik ederek “Eveet” der. “Neden?” diyerek sorgulamaya girmez. Daha öncesinden Allah’tan bahsetmiþseniz, mesela burnumuzu kim yarattý diye öðretmiþseniz “Allaah” diyecektir. Duanýn bir teþekkür ve istekleri dile getirme olduðunu söylerseniz kolayca anlayabilir. Teþekkür etmeyi de öðrenmiþ ve teþekkür etme bilinci de geliþmiþtir. 5 yaþ ve sonrasý için biliþsel geliþimine göre konuyu daha da ayrýntýlayabilirsiniz. “Dua ederiz çünkü; yüce Allah’a teþekkürümüzü ancak ona dua ederek yerine getirebiliriz. Rabbimiz dua ve ibadet ederek verdiklerine teþekkür edenleri sever. Allah yüce bir merhamet sahibidir. Her halimizi görür, sesimizi iþitir. Dualarýmýzý da iþitir ve kabul eder” denebilir. Çocuklara dua etmenin gereði hakkýnda bilgi verirken “Rabbimiz her þeyi iþitir, görür, merhamet eder…” þeklindeki izahlar yoluyla Allah’ýn sýfatlarý hakkýnda da pek çok bilgi onlarýn kalbine iþlenmiþ olur.
YÜREÐÝNDEN KOPAN DUYGULARLA DUA ETMEK
Dua kulun Rabbi’yle konuþmasýdýr. Kiþi hislerini içinden akýp coþan samimiyetle, sýcak ve saygýlý bir biçimde dile getirmeli, Rabbi’ne huþu ile yönelmeli ve boynunu saygýyla onun huzurunda bükmelidir. Dua edenin çocuk olmasý duaya ayrý bir ulvilik katar. Masum bir minik kalbin sevgiyle Allah’a açýlmasý, sýcacýk yüreðinden kopan duygularýný yaratýcýsýyla paylaþmasý onda eþsiz duygular oluþturur. Yalnýz olmadýðý, sesinin duyulduðu, isteklerine cevap verileceði hissiyle içi aydýnlanýr. Muhabbeti derinleþir.
BAÞKALARI ÝÇÝN DUA ETMEK ÇOCUÐU YÜKSEK BÝR GAYEYE ULAÞTIRIR
Ýyi bir davranýþa þahit olunduðunda o davranýþý yapan kiþiye dua edilmesi çocuklarý güzel davranýþlara teþvik eder. “Çocuðum sen de böyle ol” demekten çok daha etkilidir ebeveynin o kiþiye dua etmesi. Mesela otobüste ayaða kalkýp birine yer veren bir genci gören ebeveyn çocuðunun kulaðýna eðilip “Bak o genç nasýl güzel bir þey yaptý. Ayakta duran bir yaþlýya yer verdi. Allah ondan razý olsun. Aferin o gence” demesi çocuðu bu tür davranýþlara özendirir. Dolaylý yönlendirme denilen bu tür eðitim þekli direkt olarak “Sen de þöyle ol” demekten çok daha etkili ve doðal bir öðrenme yöntemidir. Sevdirme, merak uyandýrma, özendirme gibi olumlu duygular barýndýrýr. Bu duygularý en tatlý þekilde gerçekleþtireceðimiz yollardan biridir dua. Hem baþkasýna dua etmek çok faziletlidir. Ona dua ettiðimizi duyan melekler de bize dua ederler. Baþkasý için edilen dualar günahsýz bir aðýz ile yapýlmýþ hükmündedir ve çok makbuldür. Çocuðun benmerkezcilikten çýkýp, ailesinin, çevresinin ve toplumun bir ferdi olduðunu, onlarýn sorunlarýna da duyarlý olmasýný saðlar. Kimi zaman dua ile kimi zaman elinden gelebilecek bir yardýmla diðer insanlarýn meselelerine eðilme þuuru kazandýrýr.
DUA ÖÐRETMEK GÜNLÜK YAÞANTININ ÝÇÝNDE DOÐAL BÝR ÞEKÝLDE OLMALI
Dua çocuðun dikkatini çeker ve kolay öðrenir. Özellikle okul öncesi dönemdeki çocuklara ibadetler ve dua çok ilginç gelir, ebeveyni taklit etmeye çalýþýr, onunla birlikte namaz kýlmak, dua etmek isterler. Namaz sonrasýna elini Rabb’ine açan ebeveyn yüksek sesle ve çocuðun cümleleriyle dua ettiðinde çocuk da onu tekrarlayacaktýr. Dua didaktik bir üslupla “Dua etmeliyiz” tarzýnda bir zorunluluk ya da bir görev gibi çocuða dikte edilmemeli. Ebeveynin dua etmesi zaten onun dikkatini çekecek ve o da týpký namaz kýlmaya eþlik ettiði gibi duaya da eþlik edecektir. Hatta birkaç tekrarda ezberleyecek ve kendisi söylemek isteyecektir. Ebeveynler “Hadi ezberle bakalým” gibi bir yaklaþým yerine çocuðun duyacaðý ve ilgileneceði þekilde dualarýný tekrar etmeli ve her seferinde ayný duayý dile getirerek çocuðun duyma yönetimiyle ezberlemesini saðlanmalý. Çocuk o an baþka bir þeyle ilgilense dahi o duayý duyar ve ezberler. Ezberlemeye de isteklidir çünkü anne babasýna kendisini göstermek ve beðeni kazanmak hoþuna gider.
EFENDÝMÝZ (S.A.V) DUA ETMEYÝ SEVERDÝ
Her dua öncesi zorunlu sayýlmasa da imkan oldukça dua öncesi abdest almak güzel bir davranýþ olur. Duaya hamd ve salavat ile baþlanmasý, Efendimiz’in (s.a.v) anýlmasý duanýn makbul olmasý için önemlidir. Peygamberimizin hayatýnda duanýn çok önemli bir yeri vardý. Dua etmeyi, yüce Allah’a sýðýnmayý çok severdi. Her iþine dua ile baþlar ve bunu öðütlerdi. Yalnýzca kendisi için dua etmez, bütün insanlýðýn kurtuluþu için de dua ederdi. Özellikle namazlardan sonra dua eder, en kýymetli dualarýn inananlarýn birbirleri için yaptýklarý dua olduðunu belirtirdi. Ayrýca evinden çýkarken, mescide girerken, yolculuða çýkarken, bir iþe baþlarken, sohbetten önce, alýþveriþe çýktýðýnda, yemek yerken, yataða yattýðýnda ve pek çok esnada dua ederdi. Aile fertleri için de bolca dua ederdi. Çocuk doðduðunda Efendimiz’in (s.a.v) yanýna getirilir, Efendimiz çocuklarý kucaðýna alýp sever ve onlar için dua ederdi. “Allah katýnda duadan daha deðerli bir þey yoktur” derdi. (Ýbni Mace)
(Kaynak: Dualarýmý Öðreniyorum, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý Yayýnlarý)
Ya Rabbi, Senden kemal isteriz.
Cennet içinde cemal isteriz
En doðru yola ulaþtýr bizi
Ya Rabbi! Senden mecal isteriz.
Ya Rabbi, cennet bahçelerinde
Sana en yakýn mahal isteriz.
Ya Rabbi, bol bol rýzýk ver bize
Rýzýklarýný helal isteriz.
Ya Rabbi, affet; baðýþla bizi,
Hepimiz Senden visal isteriz.
Sen ihsanda, bizlerse isyandayýz,
Ya Rabbi, Senden mehal isteriz.
Yolumuzu aydýnlat, ýþýk ver
Ya Rabbi, Senden meþ’al isteriz .
(Ayhan Altýnkuþlar)
Hanzade YÜCEL