Tarihimizde Cuma By: sumeyye Date: 10 Eylül 2012, 14:56:00
4- Tarihimizde Cuma: [267]
Ýslâm ve müslüman Türkler’în tarihinde, dinî bayrapý günleri gibi; cumanýn da müstesna bir yeri vardýr. Fetihleri yeya cülûslarý takiben hükümdar adýna hutbe okunmasý ve para basýlmasý, saltanat ve hakimiyetin birer sembolü olarak telakki edilmiþtir.
Osmanlýlarda, “cuma selâmlýðý” adýyla anýlan bu güne mahsus husûsî bir merasim vardýr. II. Abdulhamit devrine kadar at ve bu devirden sonra araba ile bir camiye gelen padiþah, burada maiyetiyle beraber cuma namazýný kýlar, sonra da halkýn þikayet ve arzularýna muhatap olurdu. Saraydan çýkarken, camiye girerken ve camiden çýkarken padiþah alkýþlanýrdý. O zaman alkýþlamak, el çýrpmak þeklinde olmayýp alkýþçýlarýn yüksek sesle þunlarý söylemesýnden ibaretti:
“Uðurun hayrola; yaþýn uzun ola, yolun açýk ola, saltanatýna maðrur olma, padiþahým senden büyük Allah var.”
Ýdmanlýlar zamanýnda cumanýn, ibadet ve o güne riayet için tatil günü olarak kabul edilmesi tanzimattan sonra baþlamýþtýr. Ondan evvel, cuma günleri memurlarýn cuma namazýný kýlabilmeleri için dairelerin uygun yerlerine mescid yapýlmýþ ve minber konmuþtur. Böyle bir yeri olmayan dairelerde çalýþan memurlar da, yakýn camilerde eumayý eda ederlerdi.
1924 tarihinde çýkarýlan hafta tatili kanunu cumayý musevî, hýristiyan ve müslüman bütün vatandaþlar için tatil olarak kabul etti.
1935’te çýkarýlan bir kanunla da hafta tatili cumartesi günü saat 13.00’ten baþlamak üzere 36 saate çýkarýlmýþ ve cumanýn tatil günü olmasý terkedilmiþtir. Son zamanlarda yapýlan bir deðiþiklikle de hafta tatilinizin cuma günü mesai bitiminden sonra baþlamasý kararlaþtýrýlmýþtýr.
Hýrýstiyanlarda pazarýn, yahudilerde cumartesinin tatil olmasý o güne mahsus dini merasim ve vecibelerin bir neticesidir. Türkiye’de yaþayanYahudilerin çoðu, resmen tatil olmadýðý halde, iþyerlerini tatil ederlerdi. Müslümanlarda istirahat ve yemekten fedakârlýk ederek Cuma namazýný kýlmak için camilere koþarlar. Elimizde bir istatistik netice bulunmamakla beraber diyebiliriz ki Türkiye’de cuma günü camilerin topladýðý cemaat ölçüsünde genç ve yetiþkin insanlarý toplayabilen hadiseler çok nadirdir. Millî birlik ve beraberlik, halk eðitim: kalkýnma seferberliði, salgýn hastalýklar ve kötü alýþkanlýklarla mücadele gibi çok önemli konularda, bu toplanmadan ve gönüllü dinleyiþten, masrafsýz olarak, azami istifadeyi saðlamak mümkündür. Ancak bunun için idarecilerle hatiplere önemli vazifeler düþmektedir:
Ýdareciler, her sýnýf halkýn bu ibadeti rahatça ve huzur içinde eda edebilmeleri için cuma günü hiç deðilse öðle tatilini biraz uzatacak tedbirleri almalýdýr.
Hatipler de Hz. Peygamber’in sünnetlerinden ayrýlmayarak hutbeyi ölçülü tutmalý, halký bizar etmemelidir.
Hele zuhri âhiri kýlmadan veya imamla beraber dua etmeden camiden çýkan müslümaný kýnamanýn Ýslâm’da yeri olmasa gerektir.
[267] Karaman, Ýslam’ýn Iþýðýnda Günün Meseleleri, s. 61-63.
Ynt: Tarihimizde Cuma By: zerdale Date: 23 Mayýs 2013, 22:45:31
geçmiþten bugüne cuma günün önemi...inþALLAH hakettiði saygýyý,zamaný,iade þeklini bulur...
Ynt: Tarihimizde Cuma By: yagmur_7-c Date: 15 Ocak 2016, 23:05:04
Esselamu aleykum;
Cuma günü deðerlendirilebilmesi için yasa çýkartýldý...Öðle saatleri biraz daha uzatýlarak öðle namazýnýn kýlýnmasý saðlandýr ...Ve ibadet edilebilecelk bir zaman aralýðý verildi...Bu çok güzel geliþme..Yýllar önce böyle bir imkan hatta çalýþýlan yerlerde mescitler bile yokken þu an her yerde mescit ve öðle namazý için bol bol zaman var....Rabbim cumayý hakkýyla deðerlendirebilenlerden etsin inþallah...