Kibir ve merhamet By: ehlidunya Date: 28 Aðustos 2012, 16:49:06
Ýskender Pala
Kibir ve merhamet
Hani bir müjdeli sabahýn þetareti gibi... Kedersiz ve acýsýz bir zamanýn tam ortasýnda... Uzaktan bir beyit çalýnýyor kulaðýma... Osman Nevres Efendi konuþuyor:
Ayýlmaz hîç derd-i kibr ile mahmûr olan âdem
Yakîn olmaz Hudâ'ya merhametten dûr olan âdem
Yani ki, "Kibir hastalýðýyla sarhoþ olan kiþi, ne yapýlsa ayýlmaz. Merhametten uzak olan kiþi ise Allah'a yakîn olmaz." Sarsýcý bir beyit. Sevinç anýnýn ve müjdeli sabahýn neþesini kaçýracak kadar sarsýcý. Ýnsanýn içine yönelip kalbine sormasý gereken sorular çýkýyor ortaya birden. Acaba ben kibirli biri miyim? Kibirli bir kalp mi taþýyorum? Kibrim dýþarýya nasýl yansýyor. Kibrimden kimse zarar görüyor mu vs. vs. Herkesin bir odaya çekilip kendine böyle sormasý gerekiyor galiba. Bir aynanýn karþýsýna geçip aynadaki aksine sormasý gerekiyor: Sen kibirli biri misin? Þöyle evdekilere, çoluk çocuða veya anne babaya hissettirmeden, usulca bir odaya çekilip hemen kendine soracaðý bir soru...
Yanýlmadýnýz. Ben soruyorum... Ve maalesef cevabým beni üzüyor. Evet, kibirli insanlara karþý bilerek ve kasten kibir takýnýrým, bazen iþini iyi yapmayanlara karþý da büyüklük taslarým ama galiba nefsim bundan hoþlanmýþ olmalý ki bu soruya cevap ararken içim çok da rahat deðil. Acaba ben bilmeden birilerine kibirli görünmüþ olabilir miyim? Acaba kastým olmayarak birilerini bu yolla üzmüþ olabilir miyim? Mütevazý olmak yetmez, tevazuu riyasýz uygulamam ve göstermem de gerekir. O halde benim de Osman Nevres Efendi gibi derd-i kibirden ayýlmam, mest ve mahmur olmasam da kendimi kontrol etmem gerekir. Ve kibirden tövbe ne kadar mümkün ise o kadar tövbe ediyorum... Yüce Rabb'imin nefsime zerre kadar bile kibir nasip etmemesi için yalvarýyorum. Ama iþ bununla bitmiyor, her kayd u þartta kibre tövbeli durmam gerekiyor. Baþarmaya azmediyorum...
Bu karardan sonra beyti yeniden okuyorum. Ýçim rahatlasýn diye. Ama heyhât!.. Osman Nevres'in ikinci dizesi birincisinden daha dehþetli bir kural getirmiþ: Merhamet göstermeyen kiþi Allah'a yakýn(lýk) kesbetmez. Buradaki yakîn kelimesi "yakýn olmak" yanýnda, "hissi yakýnlýk, gerçekle perdesiz yüz yüze ve iç içe olmak, bir þeyin hakikatine ermek" gibi anlamlara da gelir. Bilginin üç derecesi de yakîn ile ölçülür: Ýlme'l-yakîn, ayne'l-yakîn, hakka'l-yakîn...
Bir insanýn Allah'tan uzak olmasýndan daha tehlikelisi, Allah'a yakîn olamamasýdýr. Eðer bu yakîn haline erme vetiresinde merhamet bir giriþ kapýsý ise bu kapýdan geçebilmek hepimiz için büyük bir imtihan ve nimet sayýlmaz mý? Efendimiz "Ýnsanlara merhamet etmeyene Allah da merhamet etmez" buyurduktan sonra "Allah Teâlâ yeri ve gökleri yarattýðý gün, yüz rahmet yarattý. Her bir rahmet yerle gök arasýný dolduracak kadardýr. Bu yüz rahmetten yeryüzüne bir tek rahmet indirdi ki bu sayede anne yavrusuna, yabani hayvanlar ve kuþlar da birbirlerine merhamet ederler. Kýyamette ise O, bu rahmetin tamamý ile kullarýna merhamet eder. (Müslim, Tevbe, 21)" müjdesini vermiþken rahmeti bunca bol olan Rabbim'den uzakta durmak ne mümkündür. O öyle merhametlidir ki rahmetinden uzakta olanlar, istedikleri vakit elbette yakýnlaþabilirler. Yeter ki nasip kapýsý kapanmýþ olmasýn ve kiþi yakýnýnda olamayan, yakýnýna varamayan, yakînine eremeyenlerden olmasýn. O halde insanýn kendine yönelmesini saðlayacak soru burada ortaya çýkýyor. Bir aynanýn karþýsýna geçip aynadaki aksine sormasý gereken soru: Sen merhametli biri misin? Þöyle evdekilere, çoluk çocuða veya anne babaya hissettirmeden, usulca bir odaya çekilip hemen kendine soracaðý bir soru...
Yanýlmadýnýz. Ben soruyorum... Ve bu sefer cevabým beni sevindiriyor. Yüreðimi yeniden yokluyorum... Evet Allah benim hamurumu merhametten yaratmýþ. Ve nefsim bundan da hoþlanmýþ olmalý ki bu soruya cevap ararken içim rahat. Ama yine de acaba ben bilmeden birilerine karþý merhametsizlik etmiþ olabilir miyim, sorusu aklýma takýlýyor. Merhametli olmak yetmez, diyorum rahmeti riyasýz yaþamak ve yaþatmak da gerekir. Bunun için merhametsizliðimi kontrol etmem lazýmdýr. Merhametsizlikten tövbe ne kadar mümkün ise o kadar tövbe ediyorum. Ama iþ bununla bitmiyor, her kayd u þartta merhametsizliðe tövbeli olmam gerekiyor. Yine baþarmaya azmediyorum...
radyobeyan