Yolda Kalanlar By: sumeyye Date: 16 Aðustos 2012, 07:28:35
Yolda Kalanlar:
Ýslâm dini, rýzýk ve geçimin saðlanmasý,[167] ilmî çalýþma ve incelemeler, [168] Allah yolunda cihad [169] ve cihanþümul olan hacla ilgili seyahatleri [170] meþru kýlmýþ, hatta teþvik etmiþtir. Yolculuða çýkan kimsenin malî güçlükle karþýlaþmasý muhtemeldir. Bu sebeple, Kur’an-ý Kerim “yol oðlu” mânâsýna gelen Ýbnu's-Sebîl kavramýný “yolda kalanlar” mânâsýna sekiz defa tekrarlar: Mekke devrinde inen âyetlerde [171] Ýbnu's-sebîl'e hakkýnýn verilmesinden söz edilmektedir. Medine devri âyetlerinde Ýbnu's-sebil'e yapýlan ödemeler, infak [172] ve ihsan [173] olarak deðerlendirilmekte, ganimet ,[174] fey [175] ve zekât [176] gelirlerinden kendisine pay ayýrýlmasý emredilmektedir. Bu sosyal dayanýþma yolu, din ve hukuk sistemlerinin önceden tanýmadýðý bir yoldur.
Klasik hukukçularýn birinci tefsirine göre, Ýbnu's-sebîl, yolda kalanlar mânâsýna gelir. Kendi yerinde zengin de olsa, yolculuktayken, kendisinde bir mal veya para kalmayan garip kimseye böylece zekâttan bir pay ayrýlmýþ olur. [177]
Libya Bakanlar Kurulu, Ýbnu's-sebîl'i, “mubah ve taat bir iþ ve maksat için zekât bölgesinde muhtaç düþen yolcu” þeklinde yorumlamýþtýr. [178]
[167] Mülk: 67/15; Müzemmil: 73/20.
[168] Ankebut: 29/20; Alu Ýmran: 3/138; el-Hacc: 22/46.
[169] Tevbe: 9/4142-121.
[170] Alu Ýmran: 3/97; Hacc: 22/37-38.
[171] Ýsra: 17/26; Rum: 30/38.
[172] Bakara: 2/315.
[173] Nisa: 4/36.
[174] el-Enfal: 8/41.
[175] Haþr: 59/8
[176] Tevbe: 9/60.
[177] Bilmen, HFK, c. IV, s. 116; Cezîrî, Fame, c. I, s. 621, 626; Ebu Zehra, age, s 178; Kâsânî, BS, c. II, s. 46; Maverdî, age, s. 123; Mergýnânî, age, c. I, s. 112; Sýddýki, age, s. 182; Tabavî, Muhtasar, s. 52.
[178] Arak, age, s. 75.