Arafatta Vakfe By: sumeyye Date: 12 Aðustos 2012, 14:31:07
Arafat'ta Vakfe: [425]
Tanýmý - Hükmü Ve Delili:
Vakfe, sözlük manasýyla “durmak, duruþ” demektir. Hac deyimi olarak vakfe, “Mekke yanýndaki Arafat daðýnda bir müddet durmaya verilen addýr.” Arafat'ta vakfe, haccýn birinci ve belli zamaný olan rüknüdür. Bu sebeple, vakfe terkedilirse hac bâtýl olur.
Arafat'ta vakfenin haccýn bir rüknü olduðu, “Arafat'tan indiðinizde, Allah'ý Meþ'ar-i Haram olan Müzdelife'de anýn” [426] âyetiyle sabittir.
Cennet'ten kovulduklarýndan sonra dünyaya düþüþlerinde Hz. Adem'le Hz. Havva birbirinin izini kaybetmiþlerdi. Uzun aramalardan sonra Allah'ýn lütfuyla nihayet Arafat'ta birbirlerine rastladýlar ve buluþtular. Cennet'te iken iþledikleri günahtan doðan piþmanlýklarýný ifadeyle Allah'a þükranlarýný arzettiler. Onlarýn birer torunu olarak bize pek tabiî olarak yakýþan, bizim de af diîememizdir. Zaten, haccýn farz kýlýnmasýndan beri þükran makamýnda, Hz. Adem ve Hz. Havva'nýn nesilleri Allah'a yönelirler, geçmiþteki kusurlarýnýn affýný niyaz ve gelecekte yardýmýna dua etmek maksadýyla kendilerini unutmak ve ilahî huzurda yokoîmak için bir gayret sarfederler.
Þartlarý:
Vakfenin vaktinde yapýlmasý, DM'e göre de þarttýr. Bu þart dýþýnda, Þafiî ve Hanbelî Mezheplerine göre, ibadete ehil olmak da gerekir, Malikî Mezhebi vakfeyi kendi iradesiyle yapmak þartýný da benimser. Ahmed b. Hanbel'e göre, vakfe sýrasýnda baygýn olan, gelecek yýl haccý kaza eder. [427]
Þart
Hanefî
Þafiî
Malikî
Hanbelî
Vaktinde Yapmak
Þart
Þ
Þ
Ýbadete
Ehil Olmak
Deli
—
Þ
—
Þ
Sarhoþ
—
Baygýn
—
Þ
Kendi Ýradesi
—
—
—
Tablo 105: Arafat'ta Vakfenin Þartlarý
Yapýlmasý:
Yeri:
Vakfenin yapýlacaðý yer, Arafat daðýdýr; Bu yer dýþýnda yapýlan vakfeler hac iþlemi olarak sahih olmaz.
Arafat'ta, Batnu Arene denen yerde, Hanefî Mezhebi’ye eþ-Þafîî'ye göre vakfe yapýlmaz, yapýlýrsa bu, vakfe yerine geçmez; Malik'e göre burada vakfe yapýlýrsa dem gerekir. [428]
Zamaný:
Vakfenin yapýlmasý için zaruri vakit, “Zilhicce ayýnýn dokuzuncu günü (kurban bayramýnýn arefe günü) zevalden baþlayýp, bayramýn birinci günü fecri sadýðýn doðuþuna kadar devam eden” süredir. Henüz güneþ batmadan Arafat'tan ayrýlan dem keser.
Hanefî Mezhebine göre, vakfe için niyet, uykulu veya uyanýk olmak vb. durumlar önemli deðildir; bu süre içersinde Arafat'ta bulunanlarýn bu duruþu vakfe için sahih olur. Þafiî Mezhebine göre, ibadete ehil olmak þarttýr. [429]
Sûresi:
I. Farz Olan Süre:
Vakfenin farz olan süresi, yapýlacaðý zaman içinde, çok az da olsa bir müddet Arafat'ta bulunmaktýr.
Farz Hanefî Þafiî Malikî Hanbeliþ
-------------------------------------------------------------
Mutlak duruþ Farz Farz Farz
Tablo 106: Arafat'ta Vakfenin Farzý[426] el-Bakara: 2/198.
[427] Ahmed b. Hanbel, age, s. 238, no: 886-888.
[428] Ýbn Rüþd, BM, c. I, s, 30.3; Mergýnânî, age, c. I, s. 144; Kâsânî, BS, c. II, s. 125.
[429] Ýbn Kudame, age, c. III, s. 415; Mergýnânî, age, c. I, s. 151; Serahsî, age, c. IV, s. 156; Þafiî, Umm, c. II, s. 166.