Siyasetnameler By: hafiza aise Date: 10 Aðustos 2012, 01:47:56
Kadim Gelenekte Bir Danýþman: Siyasetnameler
Ýbrahim BARAN • 87. Sayý / EDÝTÖRÜN NOTU
Adalet kavramýnýn mücessemleþtiði örnek þahsiyet Hz. Ömer (r.a), merhum üstad Mehmet Akif’in dizelerinden þöyle sesleniyor bizlere: “Kenar-ý Dicle’de bir kurt aþýrsa bir koyunu, gelir de adl-i ilahide sorar Ömer’den onu.” Hz. Peygamber de (s.a.v) hadis-i þeriflerinde adaletin önemini þöyle vurguluyorlar: “Bir saatlik adalet seksen yýllýk ibadetten hayýrlýdýr.” Yönetici olmak zor, adil yönetici olmak çok daha zor. Tarihin en eski çaðlarýndan bugünlere yöneticilerin hep imtihan içerisinde olduklarýný söylememiz gerekiyor. Müslüman olsun ya da olmasýn her idarecinin danýþmana ihtiyacý olduðu hakikatini de göz ardý edemeyiz tabii ki. Zira “hafýza-i beþer nisyan ile malüldür.” Yönetim gibi külfetli bir vazife icra edilirken bu vazifeyi icra eden kiþiye her zaman bazý þeyleri hatýrlatacak bilge kiþilere duyulan ihtiyaç kaçýnýlmaz oluyor. Bugün bu vazife danýþmanlar aracýlýðýyla görülüyor olsa da sözünü ettiðimiz eski dönemlerde danýþmanlýk, siyasetnameler aracýlýðýyla gerçekleþtiriliyordu.
Mayýs sayýmýzda siyasetnameler konusunu iþlememizin nedeni geçmiþte yöneticilerin bilge adamlara ve onlar tarafýndan yürütülen danýþmanlýk hizmetine verdikleri ehemmiyeti ortaya koymaktý. Ýslam tarihinde iþlerini meþveretle yürüten liderlerin ne kadar baþarýlý olduðunu baþta Peygamberimiz ve Hulafa-i Raþidin, sonrasýnda Ýstanbul’un fatihi Sultan Mehmed, Mýsýr fatihi Yavuz Sultan Selim ve cihan hükümdarý Kanuni Sultan Süleyman olmak üzere birçok hükümdarda görürüz. Baþýna buyruk hareket eden, âkil adamlara danýþmayan zorba idarecilerin sonlarýnýn ne olduðunu ise tarih açýkça gösteriyor bizlere.
“Âkil adamlardan hükümdarlara: Siyasetnameler” baþlýðýný verdiðimiz dosyada yine önemli isimlerin yazýlarýný okuyacaksýnýz. Süleyman Özbek, siyasetnamelerin ne olduðu sorusuna cevaplar arýyor yazýsýnda. Kadir Canatan, Siyasetname isimli eseriyle bugüne yüzyýllar öncesinden seslenen Nizam’ül-mülk ve Siyasetname’sinin önemini vurguluyor. Hüseyin Okur, Nizam’ül-mülk’ün talebeliðini yapmýþ büyük Ýslam âlimi Ýmam-ý Gazali’nin Nasihatil-mülûk eseri üzerinden anlatýyor siyasetnameleri. Mükerrem Mete, Ýslam devletinin beþinci baþkaný Hz. Ali’nin (k.v) Mýsýr’a vali tayin ettiði Malik bin Eþter’e (r.a) yazdýðý mektuba yer veriyor yazýsýnda. Çok ilginç bir nokta var bu mektupta. Malik bin Eþter, isyan eden topluluða vali tayin edilmiþti. Buna raðmen mektup adaleti, barýþý ve merhameti tavsiye ediyor. Bu da Hz. Ali’nin isyankâr gruba karþý bile merhametli davrandýðýný gösteriyor. Siyasetnameler ile ilgili önemli çalýþmaya imza atan Çankaya Üniversitesi Öðretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. H. Bahadýr Türk ise birbirinden ilginç tespitlerde bulunuyor konuya iliþkin. Yalnýzca Ýslam tarihinde kaleme alýnmýþ birkaç önemli örneðini aktardýðýmýz siyasetnamelerin, tarihin ilk dönemlerinde çeþitli kültürlerde de varolduðunun altýný çiziyor ve ekliyor: “Siyasetnameler bugünün yöneticilerine de çok þeyler söylüyor.”
Mostar bu ay Afganistan konusunu gündemine aldý. ABD uzun süre önce baþlattýðý Afganistan Operasyonu’nu resmî olarak bitirdiðini iddia etse de ülkedeki iç karýþýklýðýn temelinde ABD olduðu herkesçe malum. Ali Þahin, Taha Kýlýnç ve Nur Özkan Erbay konuyu farklý perspektiflerden deðerlendiriyorlar.
Bu ay dergimizin düþünce sayfalarýný daha dikkatli okumanýzý tavsiye ederim. Yusuf Kaplan ve Hasan Hüseyin Öz, yine medeniyetimizle alâkalý düþünmeye davet ediyorlar bizleri.
Önümüzdeki sayýda görüþmek dileðiyle…