Tabiat Tarihi By: saniyenur Date: 06 Aðustos 2012, 14:18:33
Tabiat Tarihi
"Tabiat tarihi, bütüncül bir bakýþla, muntazam bir organik birliðe sahip çeþitli tabiat âlemlerini bünyesinde barýndýrmakta ve insana Allah ile Yaratýklarý arasýndaki karþýlýklý iliþkiyi hatýrlatmaktadýr. Bu yüzden Ýslâm medeniyetinde tabiat tarihi, "içinde mineralojiden zoolojiye kadar tek tek tasvirî tabiat ilimlerinin geliþtirildiði kapsamlý ve bütünleyici bir matris olarak daima merkezi bir rol" oynar (S. H. Nasr, a.g.e., sh. 49).
Ayný zamanda, insaný, tabiatýn harikalarý üzerinde düþünmeye ve O'nun Yaratýþý olan harikulâ-deliklerin arkasýnda yatan Hakikate ulaþmaya ve bu Yaratýþýn hikmet ve önemini, Allah ve Mahlukatý ile insan arasýndaki ilgiyi bulmaya sevkeder. Dr. Seyyid Hüseyin Nasr'ýn ifadeleri ile, "tabiatý yalnýzca öteki fizikî ve biyolojik formlar ve bu formlarla insanýn karþýlýklý münasebetini kavramak için deðil, ayný zamanda çoðu Allah'ýn 'iþaretler'i veya 'delil'leri (âyâî) olan bu formlarý basit olarak analiz etmekten öte, üzerinde tefekkür etme, bu disiplinin temel gayesidir. Onun geliþtirdiði perspektif tabiatý vestigia Dei (yani Allah'ýn iþaretleri) olarak inceleyen ve tabiat tarihi hakkýnda "Allah'ýn azameti"ni göstermek için yazan Jean Bodel ve John Ray gibi Batýlý bilim adamlarýnýn geliþtirdiði perspektife benzemektedir." (Islamic Sciences, sh. 49).
Müslümanlar tabiat tarihi hakkýnda pek çok deðiþik tür ve tarzda eserler vücuda getirmiþlerdir. Meselâ, Ýbni Kuteybe'nin Uyun el-Ahbar (Kaynaðýndan Bilgiler) isimli ansiklopedilerden, Kazvinî ve Dimeþkî'nin kozmografik derlemelerine (Compendiu); Mes'ûdî'ninki gibi tarihî kozmografik eserlerden, Câhýz'ýnki gibi edebî eserlere ve Ýbni Sînâ'nm Þifasý (Saðlýk Kitabý) gibi büyük bölümleri bu konuya ayrýlmýþ felsefî risalelere kadar uzanýr. Aynca tabiat tarihi üzerine yazýlmýþ risaleler muhteva açýsýndan da çeþitlilik gösterir. Bazýsý tabiatýn tasviri üzerinde durur, bazýsý sembolik ve mitolojik anlatýþ tarzýndadýr. Bazýlarý da tabiatý felsefî ve kozmaolojik açýdan araþtýrýr. Fakat hepsi de tabiî formlar ile her bir âlemi yöneten ruhî güçler (nefs) arasýndaki münasebeti ele alýr. "Gerçekte her üç varlýk âlemini sistemik olarak bir kitapta iþleyen kiþi Þifâ'nm müellifi Ýbni Sina'dýr. O, bu sistemi Aristo'nun zoolojik .araþtýrmalarý ve Theophrastos'un botaniði ile birlikte madenler alemiyle Ýlgili kendi araþtýrmalarýna dayandýrýyordu. Þifâ'nýn sözkonusu madenlerle ilgili bölümünün De Mineralibus baþlýklý Latince nüshasý ise Batý'da asýrlarca Aristo'nun zannedilecekti. (Bkz. E. J. Holm-yard ve D. C. Mandeville, Avicennae. De Congelatione et Conglutinatione Lapidum, being sections of the Kitab el Shifâ, Paris, 1927)" (Islamic Science, sh. 50).