Zengin ile fakir By: ehlidunya Date: 24 Temmuz 2012, 12:57:07
Ýskender Pala
Zengin ile fakir
Þirazlý Sadi'den mülhem bir nefis muhasebesi: Fakir: Cömertlerin elinde para yok, parasý olanlarda cömertlik yok. Fakirin kudret eli baðlanmýþ, zenginin irade ayaðý kýrýk... Ah þu mürüvvetsiz zenginler!
Zengin: Saçmalýyorsun efendi!.. Zenginler miskinlerin geçimi, münzevilerin ambarý, dilencilerin baþvuru makamý, yolcularýn sýðýnaðýdýr... Mürüvvetleri öyledir ki, evvel elinin altýndakiler yemek yer, kendileri sonra sofraya oturur. Ýkramýn fazlasýný yetimlere, dul kadýnlara, ihtiyarlara, akraba ve komþulara ulaþtýrýrlar. Zekâtý, fitresi, hediyesi, sadakasý, kurbaný, adaðý ayrý ayrý... Fakirler onun devletine eriþebilir mi sanýrsýn? Boþ mideden ne kuvvet, boþ elden ne lütuf, baðlý ayaktan ne yolculuk?!.. Periþan eden fakirlikten Allah'a sýðýnýrým!
- Bunu duymuþsun ama efendim Muhammed Mustafa'nýn "Fakirlik iftiharýmdýr!" dediðini duymamýþsýn sen.
- Sus... Senin o dediðini Hz. Peygamber rýza yolunun yiðitleri, kader meydanýnýn asil süvarileri için söylemiþtir. Yoksa miskin miskin oturup fakirlikle iftihar edilmez. Kul Rabb'inden isterken bile zengin olmalý; kulübe yerine kâþâne, Haliç yerine Boðaziçi istemeli.
- Eline geçmeyecek olduktan sonra...
- Sebeplere yapýþmaz ve helalinden çalýþmazsa elbette eline geçmez. Ama istediðine oranla çok çalýþýrsan Allah elbette verir. Hem bilmez misin ki marifetsiz fakir huzura eremez. Huzuru olmayanýn küfre varma tehlikesi vardýr. Oysa çalýþýr, sebeplere yapýþýr, tevekkül eder ve iþini doðru yaparsa Allah fakirin gayretini bereketlendirir, kerem hazinesinden nimetler sunar.
- A zavallý aldanmýþ!.. Öyle abarttýn ki seni duyan da zenginleri dertlerin panzehiri, rýzýk hazinesinin anahtarý sanacak. Oysa zengin dediklerin, mala ve nimete dalmýþ, itibar ve servete kapýlmýþ, özel mahallelerde oturup halktan kaçan, lüks AVM'den baþka yerde kendilerini anlamlandýramayan, kibirli, kendini beðenmiþ, bencil ödleklerden gayrý nedir ki? Kazara bir yoksul ile yoldaþlýk etseler, birlikte bulunsalar sadece küçümseyerek konuþur, tiksinerek bakarlar. Kibirleri vardýr ama ilimleri, kültürleri, sanatlarý, gülümsemeleri yoktur. Çok paraya sahiptir ama bir medeniyete sahip deðildir. Sahip olduklarý mal ve taþýdýklarýný zannettikleri itibar(!) yüzünden kendilerini dev aynasýnda görürler, çalýþanlarýna hor bakar, iþçilerini azarlar, kapýlarýna gelenden tiksinirler. Hýrsta cömert, vermede cimri... Ýbadetçe baþkalarýndan geride olup da malca ileride olanlar sureta zengindir, ama hakikatte fakirin ta kendisidir. Bilgeye karþý mal ile övünen amber de olsa toprak hükmündedir.
- Çok ileri gittin! Zengin dediðin kerem sahibidir.
- Güleyim bari, hepsi paranýn kölesidir. Mart bulutu gibi, gürler ama yaðmazlar. Güneþ olduklarýný iddia ederler ama kimsenin yüzüne veya hanesine doðmazlar; ýþýklarýný göstermezler. Kudret onlara at vermiþtir ama binmezler. Zavallýlar, meþakkatle mal biriktirip cimrilikle saklarlar ve sonunda hasretle býrakýp giderler. Zengin hayatlarýný fakirlerden gizlemek için de kendilerine siteler kurup güvenlik memurlarý tutarlar. Ta ki kendi ayarlarýnda olmayan biri gelirse içeri almasýnlar, kapýya birisi gelirse ellerini göðsüne dayayýp "Ýçerde kimse yok!" desinler. Yalan deðildir hani!
- Peki beklentisi olanlardan býktýklarý ve dilenci fakirlerden gýna geldiði için böyle yapýyor olamazlar mý? Hani denizde kum, çevrede fakir... Her kýlýkta, her rütbede, her kademede üstelik... Hatem-i Taî çölde deðil de þehirde yaþasaydý herhalde adý cömertlik defterinin baþýna yazýlamazdý.
- Sen cimrilikle cömertlik, fakirlikle zenginlik arasýnda tamah sahibi birisin anlaþýlan.
- Tamahý ben yalnýzca zenginlerde görürüm ki zenginlikleri arttýkça haramý helali düþünmez olurlar. Fakiri ise haramdan, helalden Allah muhafaza eder. Fakir cefaya katlanýr, sabreder, haline þükreder... Bunlar hep Allah'ýn hoþuna giden þeylerdir...
- Anlaþýldý, biraz daha ileri gidersen alan eli veren elden üstün sayacaksýn. Oysa çeþit çeþit suç iþleyen, haksýz iþler yapan ve duvar delenler de fakirlerden deðil midir? Yoksulun zindana düþmesi zenginden çoktur.
- Tabii ya; zengin hiç duvar delmez, güç gösterip duvarý ortadan kaldýrýr. Nefsinin arzularýna cevap verirken imkânlarý kullanýr ama fakir bununla sýnanýr. Sen bilemezsin, fakirlik insana sýnav olmak üzere neler yaptýrýr neler. Umulur ki fakir bu sýnavý kazansýn!.. Senin gibi zenginlerin sýnavý ise zindan ile deðil, kibir ile... Saklamak ile deðil, vermek ile... Nice iffetliler fakirlik sebebiyle fesadýn ortasýna düþerler ama nice iffetsizler de zenginlik sebebiyle bizzat fesat çýkarýrlar. Ýþte bu yüzden ben þu zenginlerin haline acýyorum.
- Sen onlarýn haline imreniyor olmayasýn?
- Asla!.. Ben fakirim. Kabul... Ama bence fakirlerin en iyisi zengini ve zenginliði önemsemeyen; zenginin en büyüðü de zenginliðini arttýrmak için meþru yolda ilerlerken fakir gibi yaþayandýr.
- Bence de zenginin en büyüðü, fakirin derdini çeken; fakirin en iyisi de fakirlik yüzünden harama yaklaþmayandýr.
radyobeyan