Karz-i Hasen By: sumeyye Date: 23 Temmuz 2012, 16:44:09
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
DOÐRUDAN KREDÝ KAYNAKLARI
I — Karz-i Hasen:
Karz; altýn, gümüþ, nakit para ve diðer mislî olan þeyleri baþkasýna ödünç vermek, anlamýna gelir. Bu Hanefîlerin tarifidir. Diðer üç mezheb, selem akdi yapýlan tüm mallarýn karz olarak verilebileceðini söylerler. Onlar böylece, bazý kýyemî mallarý da tarife alarak kapsamý geniþletmiþlerdir [198]
Kur'an-i Kerim'de «Allah'a ödünç vermek» þeklinde ifadesini bulan ve «karz-i hasen»i de kapsamýna alan altý kadar âyet vardýr [199] Bunlardan bir tanesini zikredip geçeceðiz :
«Allah'a karz-ý hasenle ödünç verecek olan kimdir?. Ýþte o, bunun karþýlýðýný kat kat arttýracaktýr. Ona, bundan baþka çok deðerli bir mükâfat da vardýr» [200]
Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.)'in çeþitli hadisleri de vârid olmuþtur. Ezcümle :
«Bir müslüman diðer müslümana iki defa ödünç (para) verirse, bir defa tasaddukta bulunmuþ gibi olur» [201]
Enes b. Mâlîk'ten þöyle dediði rivayet edilmiþtir :
«Allah'ýn elçisi þöyle buyurdu : Miraç gecesi bana, cennet kapýsýnda þöyle bir yazý gösterildi. Sadaka için on katý, karz-ý hasen için ise onsekiz katý ecir vardýr. Cebrail (a.s.)'e, karzm niçin sadakadan daha üstün olduðunu sorduðumda, þu cevabý verdi: Þüphesiz, dilenci (çoðu zaman) yanýnda varken ister. Ödünç isteyen ise, ancak ihtiyaç sebebiyle ister» [202]
[198] el-Kâsanî, Bedâyiu's-Sanâyi', c. VII, s. 394; Ýbn Kudâme, el-Muðnî, c. IV, s. 313; el-Fetâvâ'1-Hindiyye, c. V, s. 366.
[199] Bakara, 245; Mâide, 12; Hadîd, 11,18; Tegâbün, 17; zemmil, 20.
[200] Hadîd, 11.
[201] eþ-Þevkânî, Neylü'I-Evtâr, c. V, s. 229.
[202] Ýbn Mâce, Sadakat, 19; el-Heysemi, Mecmau'z-Zevâid, c. IV, s. 126.
Dr. Hamdi Döndüren, Çaðdaþ Ekonomik Problemlere Ýslami Yaklaþýmlar, Ýklim Yayýnlarý: 87-88.