Zekat By: saniyenur Date: 20 Haziran 2012, 16:39:01
EKONOMÝK ADALET:Zekat
Zekat Verilecek Yerler
Kendilerine zekat düþenler Kur'an-ý Kerim'in Tevbe süresindeki þu ayetiyle belirlenmiþtir. "Sadakalar, ALLAH'dan bir farz olarak fakirlere, miskinlere, onu toplayan memurlara, kalbleri kazanýlacaklara, köle azadýna, borçlulara, Allah yolunda olanlara ve yolda kalanlara sarfedilir. ALLAH bilendir, hakimdir." (9: 60).
Buradaki "sadakalar" kelimesi, gönüllü olarak verilen "hayýr" anlamýna deðil, ödenmesi zorunlu olan zekat anlamýna kullanýlmýþtýr; bunu ayetin sonundaki "ALLAH'tan bir farz olarak" ifadesi göstermektedir. Ayet zekatýn verileceði yerleri tarif etmektedir. Toplum içinde çalýþmaya gücü yettiði halde çalýþacak yer bulamayanlar, çalýþacak gücü olmayan hasta, ihtiyar ve çocuklar, her türlü bakýma muhtaç insanlar fakir ve miskin tarifinin içine girerler. Üçüncü olarak zekat toplama iþinde memur olanlar ve bu kaynaklan idare iþinde çalýþan diðer insanlar gelir. Bu baþlýk, zekat müessesesinin idaresinin tamamen kamu temsilcilerinin elinde olduðu, kamuya ait bir fon oluþturmak için tesis edildiðini göstermektedir. Kur'an-i Kerim zekatý özel bir hayýr olarak görmez. Günümüzde, Kur'an'ýn ele aldýðý manadaki zekat müessesesinin Müslümanlar tarafýndan tamamen ihmal edildiðini belirtmek üzücü olmaktadýr.
Dördüncü grupta kalbleri hakka meyleden insanlar yer almaktadýr. bir dinin tebliði söz konusu olduðunda daima bunu dinlemeye hazýr insanlar vardýr, fakat hakikat çaðrýsýný bu kiþilere ulaþtýrmak kaynaklara ihtiyaç gösterir. Hakký kabul ettiklerinden dolayý muhtaç duruma düþmüþ insanlar da olabilir. Dolayýsýyla bu yoldaki harcamalar zekatýn sarf edilebileceði bir kýsým olarak belirtilmiþtir.
Beþinci baþlýk esirlerin azad edilmesi ve bu yolda sarfedilen harcamalarla ilgilidir. Altýncý grup borçlulardýr -meþru sebeplerle borca girenler, mesela tanmý geliþtirmek için borçlanan çiftçi ve benzerleri-. Ýslam, toplumun bütün üyelerinin hür bir hava içinde yaþamasýný ve bu sebeple borç yüklenmiþ kiþilerin yüklerinden kurtarýlmasýný gerekli görür. Servetlerini israf edenler bu gruba dahil edilmezler. Yedinci baþlýk genel bir ifadeyle fî-sebil-illah; ALLAH yoludur. Bazýlarý bu kelimelerin anlamýný mücahidlerle (inancý korumak için savaþanlar) veya Ýslamî hakikatleri yaymakla uðraþan kiþilerle sýnýrlarken, diðer bazýlarý kelimelerin umûmi olduðunu ve bütün hayýrlý faaliyetleri kapsadýðýný düþünmektedir. Sekizinci baþlýk hangi dine veya ýrka mensub olursa olsun, bir diyarda parasýz kalmýþ olan yolculardýr.
Zekata müstehak olanlar Kur'an-ý Kerim'de böylece gösterildiðinden, devlet bu kaynaklan (bazý 'çaðdaþ' müelliflerin iddia ettiði gibi) Kur'an'da belirtilen amaçlann dýþýnda harcamaya yetkili deðildir. Kur'an'da belirtilmiþ bulunan bu sekiz ana baþlýk aþaðýda ele alýnmýþtýr.