Fakirler By: saniyenur Date: 20 Haziran 2012, 16:37:11
a- Fakirler
Fakir kelimesi, maiþetini temin edecek hiçbir þeyi olmayan muhtaç insan veya hiçbir gelir kaynaðý olmayan saðlýklý, namuslu fakat iþsiz insan anlamýna gelir. Kasas suresinde Musa'nýn kýssasýnda fakir kelimesi bu ikinci anlamýyla þöyle kullanýlmýþtýr: "...bunun üzerine onlarmkini suladý. Sonra gölgeye çekildi ve dedi ki: 'Rabbim! Doðrusu bana Ýndireceðin hayra muhtac(fakir)ým." (28: 24). Burada fakir kelimesi zulüm korkusu ile kendi memleketini terketmiþ ve bir baþka diyarda sýðýnak arayan iþsiz bir insan anlamýnda kullanýlmýþtýr. Dolayýsýyla bu kelime siyasî deðiþiklikler sebebiyle (II. Dünya Savaþýndan sonra Hindistan'da ve Filistin'de olduðu gibi) memleketlerini terketmeye zorlanmýþ mülteciler için kullanýlabilir.
Mekkeli müþriklerin zulüm ve baskýlarýndan kaçýp Medine'de sýðýnak arayan müslümanlar Haþr suresinde aþaðýdaki ayette fakir olarak adlandýrýlmýþlardýr: (1) "Allah'ýn verdiði bu ganimet mallan, yurtlarýndan ve mallarýndan edilmiþ olan, Allah'tan bir lütuf ve rýza dileyen, Allah'ýn dinine ve Peygamberine yardým eden muhacir fakirlerindir." (54:8). Yine Bakara suresindp (2) "Sadakalarýnýzý; kendilerim Allah yoluna adayýp yeryüzünde dolaþama-yanlara, hayalarýndan dolayý, kendilerini tanýmayanlarýn zengin saydýklarý yoksullara verin. Onlarý yüzlerinden tanýrsýnýz. Yüzsüzlük ederek insanlardan bir þey istemezler..." (2: 273).
Kýsaca bu kelime, maiþetini temin edemeyenleri ve bütün fakir, yaþlý ve sakat fertleri, öðrenci, öðretmen ve Ýslam'ý anlatan kiþiler gibi maiþetim temin için zaman bulamayan Ýslamî vazifelerle meþgul kiþileri, Ýþsizleri kapsar. (S. A. Sýddýkî, a.g.e., sh. 158-195).
Zekattan, maiþetlerini temin için, birþeyler verilme sebebi þu sözlerle belirtilmektedir: "Her þeylerini kaybettiler ve mallarým kaybettikleri gibi evlerinden de ayrýlmak zorunda kaldýlar." beytü'l mal'in harcamalarýnýn en önemli baþlýklarýndan birinin fakirlere ve maiþetlerini temine muktedir olamayanlara yardým etmek olduðu hatýrlanmalýdýr.
Bütün servetlerini ve evlerini kaybetmiþ bulunan ve fakirlikleri dolayýsýyla kendi iþlerini kuramayan muhacirler, tamamý beytü'l mal'in bir kýsmýný oluþturan Beni Nadir'in terkettiklerinden almaya bu baþlýk altýnda, hak kazanmýþlardýr. Bu ihtiyacý göz önünde bulunduran Kur'an-ý Kerim zekat kaynaklarýnýn bir kýsmýný, bu fakir ve muhtaç veya iþsiz ve güç durumda olan insanlarýn ihtiyaçlarý için ayýrmýþtýr. Zekat, bir bakýma fakirlerin millî teminatýdýr; iþsizlik dönemlerinde onlara yardým eder ve iþverenlerin baskýlarýndan onlarý korur.
Böylece zekat, iþçilere hem yardým eden hem de koruyan iki taraflý bir silahtýr. Zengin iþverenlerden alü.ýr ve fakir iþçilere verilir. Zekat, bu sayede, iþçilere iþsiz kaldýklarý vakit uzun süre yeterli bir þekilde tutunabilecekleri güvenceyi saðlar ve iþçilerin iþverenlerle makul bir ücret karþýlýðýnda anlaþmalarým mümkün kýlar.