Fizik By: saniyenur Date: 08 Haziran 2012, 17:26:46
4- Fizik
"Fiziksel bilim (veya fizik) esas olarak, hayat olmayan þeylerdeki olaylarý.incelerken, doða bilimleri genellikle organizma cisimlerinin ve onlarýn geliþmelerinin incelenmesi olarak anlaþýlmýþtýr" (Encyclopedia Britannica, Cilt 11). îslâmî bilimlerde, böyle bir ayýrým yoktu. Fizik çalýþmalarý, doðal felsefe prensiplerinin bir parçasý olarak ihdas edildi ve meþhur Ýslâm bilim adamlarýnca, doðal felsefenin ýþýðý altýnda tartýþýldý. Ýbni Sina, bu konuyu geniþ olarak Þifa'sýnda ve Fen adlý kitaplarýnda inceledi. El-Kindî, Nasýr el-Tûsî, Ali Rýza, el-Birûnî, el-Baðdadî, Molla Sadra ve Sabzivari de bilimsel eserlerinde bu konuyu yazdýlar. Ýslâm bilim adamlarý, ilâhiyatçýlarý, hatta ruhiyatçýlarý, doðal felsefe prensiplerine büyük ilgi duymuþlardýr. Bu sonsuz ilgi, Kur'an'ýn içinde, Allah'ýn harika dünyasýnýn tasvirlerinin ortaya konmuþ olmasýndandý. Diðer þeyler arasýnda, "zaman, mekân, madde ve hareketin mahiyeti gibi sorulara daha fazla eðilindi. Bunun sonucu olarak, fizik ve doðal felsefe prensiplerine iliþkin olarak, birkaç deðiþik ekol geliþti. Bunlarýn kimi, tabiat kuvvetleriyle deneyler yapar, kimileri de doðal dünyanýn saf bir sembolik (simgesel) bilgisini elde etmeye ve tabiatüstü gerçekler, ilâhî isimler ve sýfatlarýn teosofisi (insanýn maddî vasýtalarla veya fevkalâde bir ruhî halet içinde Allah veya meleklerle görüþmesi imkânýna inanan felsefe) gibi, hilkatin mülâhazasýnda insana yardým etmeye çalýþýrlar" (Islamic Science, s. 126-131).
Ýbni Sina, El-Ma'sumî, el-Nezzem ve el-Bakillanî, "günün temel fizik kavramlarýna inerek, bu konuda en önemli ve temel sorulara ýþýk tuttular ve bunlarý tartýþýp çözümlediler. Yukarýda zikredilenlerden son ikisi, fizik sorularýyla daha yakýndan ilgilendiler ve yazýlarýnda, atomÝstik görüþ açýsýna dayanan bir tabiat felsefesine geniþ yer verdiler?' (Islamic Science, s. 126-131).
Bununla beraber, t>u konudaki bütün araþtýrmalarý teþvik eden kaynak, diðerlerinde olduðu gibi, Kur'an-ý Kerim'in incelenmesiydi. Kur'an, astronomi bölümünde tartýþýldýðý ve açýklandýðý üzere, Allah'ýn haþmet ve azametini deðiþik þekillerde insana anlatarak, fiziksel dünya tasvirleri, doðal felsefe prensiplerinin tam olarak belirlenmesine önayak. olan ilk müslümanlarý fazlasýyla etkilemiþtir. Yaratýcýnýn güç ve haþmeti, daha önce izah edilmiþtir, (2: 255). Yaratýcý olan Allanýn vasýflarý hakkýnda bazý bilgilerveren.fizi-kîvelfelsefî dünyayla ilgili engin önemi olan bir pasaj da þudur: "Allah, göklerin ve yerin aydýnlatýcýsýdýr. Müminin kalbinde, nurunun sýfatý: sanki bir hücre ki, içinde ýþýk var, ýþýk da cam bir mahfaza içinde; o cam mahfaza, sanki incimsi bir yýldýz. Bu ýþýk, ne doðuda, ne batýda bulunan mübarek bir zeytin aðacýnýn yaðýndan tutuþturulur. Bu öyle bir vardýr ki, nerde ise ateþ dokunmasa da aydýnlýk verecek. Bu aydýnlýk nur üstüne nurdur. Allah dilediði kimseyi nuruna kavuþturur. Allah, insanlara böyle misaller verir. Allah her þeyi bilir:' (24: 35).
Bu pasaj, evrenin ve onun yaratýcýsýnýn büyüklüðü ve mahiyeti hakkýnda bir fikir verir. Yine bu pasaj, Allah'ýn fiziksel dünyasý ve doðal felsefe alanlarýnda, kadýn ve erkek tüm nesillere Ýlham kaynaðý oldu; her nesil, bilgilere ilâveler yaptý ve bu bilimlerde yeni çýðýrlar açtý. Bu sözler en acemi bir bilim öðrencisine bile, mistik ve doðal felsefî mânalarýný bir tarafa býrakarak, ýþýk, lamba, cam, parlayan yýldýz vs. gibi günlük fiziksel olaylar hakkýnda bir takým bilgiler verir. Kur'an-ý 'Kerim'deki bu ve diðer benzer ayetler, insanýn dikkatini, fiziksel dünyada vuku bulan ve gözlenen günlük bazý olay ve hallere çeker. Bu da, Ýslâm'da fizik dahil birçok bilimin incelenmesine yol açtý ve fiziðin deðiþik branþlarýna büyük katkýda bulunan, ansiklopedik bilgiye haiz pekçok bilim adamýnýn yetiþmesine neden oldu.