Siret Ansiklopedisi
Pages: 1
Ekonomi By: saniyenur Date: 07 Haziran 2012, 23:22:44
15- Ekonomi


Ýnsanýn ekonomik problemi, daima, fertten cemiyete kadar dikkatleri cezbetmiþ ve bu zor, fakat önemli meselenin çözümü için, çe­þitli giriþimlerde bulunulmuþtur. Bu tarihî problemin âdil ve dengeli çözümünü bulmakta, fertler ya da cemiyetler ya tamamen baþarýsýzlýða uðradýlar ya da kýsmî bir baþa­rý elde ettiler. Bu giriþimlerin çoðu, bir aþýrý uçtan diðerine gitti geldi ve insanlar doðru dengelerini kaybettiler. Ya kiþisel haklarý ko­rumada çok ileri gittiler ve toplumun ortak yararlarýný ihmal ettiler (kapitalist sistemde olduðu gibi), ya da kiþinin haklarýna tümüyle zarar verdiler (komünist sistemde olduðu gi­bi). Diðer taraftan Ýslâm, toplumun menfa­atlerine zarar vermeyen kiþisel özgürlüðe saygý duyar. Kiþisel haklar ve toplum hakla­rý arasýnda doðru ve âdil bir denge kurar. Gerçekte, Ýslâm bize, ekonomik prensipler­le, kiþisel özgürlük ve toplum menfaatleri arasýnda hiçbir uyuþmazlýk olmayacak þekil­de toplumsal yapýyý organize etmeyi saðlar. Kötü yanlarým bir tarafa býrakarak, komü­nizm ve kapitalizmin avantajlarýný biraraya getirir. Cemiyette sermaye büyümesinde ve­ya yatýrým hýzýnda azalma korkusu olmak­sýzýn, tüm bir iþ ve hizmet fýrsatý oluþturur.

Ekonomik Prensipler
 
Daha önce belirtildiði gibi, Allah'ýn üstün­lüðü, Ýslâm'da her þeyin temelidir; mahiye­tinin ne olduðu (manevî mi, politik mi, eko­nomik mi olduðu) hiç önemli deðildir. Al­lah, yeryüzündeki her þeyin yaratýcýsý ve sa­hibidir. Her þeyi, bütün insanlýk için yarat­mýþtýr. "Bütün göklerin ve yerin mülkü O'-nundur; ve bütün iþler O'na döndürülür'' (57: 5). Bakara Suresi'nde de þunlarý okuyo­ruz: "O, o yaratýcýdýr ki, yerde ne varsa hep­sini sizin için yarattý!' (2: 29). Böylece, bu Ýlâhî mirastaki payýný almak için çaba sarfet-mesi, her bireyin doðuþtan kazandýðý hakký­dýr ve hiç kimse, bu konuda rengi, inancý veya ýrký dolayýsýyla hak iddia edemez. Bütün bi­reyler, bu hakký eþit olarak ister ve bu hak, hiç kimsenin elinden kanunla alýnamaz ve­ya bunun aksine, kimseye diðerlerine göre öncelik hakký verilemez. Diledikleri herhangi bir þekilde hayatlarýný kazanmak için, insan­lar arasýnda hiçbir fark olmadýðý gibi bir fert, ýrk veya grup üyesine de herhangi bir ayýrým, kesinlikle yoktur. Herkes, hayatýný nasýl ka­zanacaðý gibi,ekonomik konularda eþit fýr­sat ister. Ayný þekilde üretim, tüketim, deði­þim veya daðýtým konusunda herhangi bir kimseye ayrýcalýk veren özel haklar ortaya çý­karabilecek, (renk, inanç ve ýrk bakýmýndan insanlar arasýnda) hiçbir ayýrým söz konusu deðildir. Bütün insanlar, yeryüzünde, geçin­me paylarýný almaya gayret etmek için eþit bir hak arzularlar. Bütün vatandaþlarýnýn, maiþetlerini teminde eþit fýrsatlar ve âdil bir imkâna sahip olduklarýndan emin olmak, Ýs­lâm Devleti'nin görevidir. (Ebû'l Âlâ Mev-dûdi, Islamic Way of Life, s. 66-80). Kiþinin hayatýný kazanmasý için giriþim ve iþ hürri­yeti gibi etkinlikler kanun içinde kaldýðý ve haram bir iþi kapsamadýðý sürece, Ýslâmî dev­let tarafýndan emniyet ve garanti altýna alýn­mýþtýr. Her kim, dürüst ve sýký bir çalýþmay­la, hayatýný kazanmaya gayret ederse, bu sis­temde bol fýrsat bulacaktýr; fakat dürüst ol­mayan bir kiþi veya kuruluþ, böyle bir sistem­de refaha asla ulaþamaz. Hile, irtikâp, hak­sýz kazanç, dolandýrýcýlýk, rüþvet, istismar, vb. gibi faaliyetlere kalkýþan kiþiler, cezadan baþ­ka bir þey kazanamayacaklardýr, (islam in Focus, s. 126-130).


 



radyobeyan