Yedek Hayvanlar By: reyyan Date: 06 Mayýs 2012, 12:22:36
56. Yedek Hayvanlar
2568. ...Ebu Hureyre (r.a.)'den; demiþtir ki: "Rasûlullah (s.a.) þöyle buyurdu:
"Þeytanlar için develer ve evler olur. Ben þeytanlarýn develerini gördüm. (Þöyle ki) biriniz yanýnda iyice beslemiþ olduðu yedek develerle birlikte (yolculuða) çýkar onlardan hiçbirine binmez ve (yaya yürümekten iyice) býkmýþ bir (din) kardeþine rastlar, onu da bindirmez. Þeytanlarýn evlerine gelince ben onlarý görmedim.”[347]
(Abdullah b. Ebi Yahya dedi ki) Said (b. Übey þöyle) dedi: "Öyle zannediyorum ki bu (þeytanlarýn evleri) insanlarýn ipeklerle örttükleri (ve develerin sýrtýna yükselttikleri hevdec denilen) kafeslerdir.”[348]
Açýklama
Bu hadis-i þerif, insanlarýn hiç ihtiyaçlarý olmadýðý halde sýrf gösteriþ yapmak ve çalým satmak için besledikleri, yola çýkarken baþkalarýna karþý bir zenginlik taslamak için yanlarýna aldýklarý, üzerinde binicisi bulunmayan develerin þeytanlara ait olduklarýný ifâde etmektedir. Aliyyül-Kârî bu mevzuda þunlarý söylemektedir:
"Söz konusu develerden maksat, bir kimsenin yola çýkarken hiç ihtiyaç olmadýðý halde yanýna aldýðý, iyi beslenmiþ develerdir ki, bunlara kendi binmediði gibi yolda rastladýðý yürümekten âciz kalan bir din kardeþinin binmesine de izin vermez. Þeytanlarýn evleri ise develerin sýrtýna konan ve üzerleri ipek kumaþlarla örtülen içine yolcularýn binmesine yarayan kafeslerdir. Bunlarý daha ziyâde zenginler kullanýrlar. Bu âdet, tabiîler zamanýnda ortaya çýkmýþ ve bazý tabiiler bu kafesleri görmüþlerdir.
Her ne kadar el-Eþref "Bu hadiste geçen cümlelerin tümü de Hz. Peygamber'e aittir. Çünkü Hz. Peygamber develerin sýrtýna konan ipekli hevdecleri görmemiþtir. Onun zamanýnda ipeklerle örtülen hevdecler yoktu. Hadisin sonunda bulunan râvi Said'in sözleri de bunu açýkça ortaya koymaktadýr," demiþse de bu görüþ doðru deðildir. Nitekim et-Tibî (r.a.) de bu görüþün hiç bir dayanaðý olmadýðýný ifâde etmiþtir.
Gerçek olan þu ki, hadisin sonunda bulunan "Öyle zannediyorum ki þeytanlarýn evleri, insanlarýn ipeklerle örttükleri kafeslerdir" sözü bir tabii olan Said b. Übeyy'e ait olunca, daha yukarýda geçen "Þeytanlarýn evlerine gelince ben onlarý görmedim." cümlesinin bir sahâbiye ait olmasý gerekir. Çünkü bir tabiî olan Said bu sözü bir sahâbîden rivayet etmiþtir. O da Hz. Ebu Hureyre'dir.[349]
Bazý Hükümler
1. Aleme gösteriþ yapmak ve çalým satmak için deve, at gibi binek hayvanlarý beslemek caiz deðildir.
2. Ýpekli kumaþlar kullanmak haramdýr.[350][347] Sadece Ebû Dâvud rivayet etmiþtir.
[348] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/65-66.
[349] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/66.
[350] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/67.