Pusu Kuran Birlikler By: reyyan Date: 03 Mayýs 2012, 20:08:18
106. Pusu Kuran Birlikler
2662. ...el-Berâ'dan demiþtir ki: Uhud (savaþý) günü Rasûlullah (s.a.) elli kiþi (den ibaret) olan okçularýn baþýna, Abdullah b. Cu-beyr'i koymuþ ve (onlara);
"Bizi kuþlarýn kaptýðýný bile görmüþ olsanýz ben size haber gönderi nce> e kadar sakýn þu yerinizi terketmeyiniz. Bizim onlarý bozguna uðratýp yendiðimizi görseniz bile ben size bir haberci iletinceye kadar (sakýn þu bulunduðunuz yerden) ayrýlmayýnýz." diye emretti. (el-Berâ b. Azîb) dedi ki: Allah müþrikleri bozguna uðrattý, ve Allah'a yemin olsun ki ben (müþriklerin safýnda bulunan) kadýnlarý (korkularýndan) daða týrmanýrlarken gördüm. Bunun üzerine Abdullah b. Cübeyr'in arkadaþlarý:
Ey arkadaþlar ganîmet ganimet! Arkadaþlarýnýz galip geldi. Siz ne bekliyorsunuz?" dedi(ler) Bunun üzerine Abdullah b. Cübeyr;
Siz Rasûlullah (s.a.)'ýn size ne dediðini unuttunuz mu? dedi. Onlar da;
Müslüman askerlerin yanýna varacaðýz, biz de ganimetten pay alacaðýz! diye karþýlýk verdiler ve müslüman askerlerin yanýna varýr varmaz yüzgeri edildiler. Müslümanlar da bozulmaya baþladý.[65]
Açýklama
tbn Aziz'e göre Uhud savaþý hicretin üçüncü yýlýnda Þevval'in onbirine tesadüf eden Cumartesi gününde vâki olmuþtur. Uhud Medine'ye bir fersahtan az bir mesafede bir daðdýr. Ýslam tarihinde büyük bir yeri vardýr. Rasûl-i zîþân efendimiz birçok vesilelerle "Uhud bir daðdýr, o bizi sever biz de onu severiz." buyurmuþtur. Uhud savaþý, Kur'an-ý Kerim'de Al-i Ýmran suresinin pek çok ayetlerinde tasvir edilmiþtir. Ýbn Ýshak'a göre, ÂI-i Ýmrân suresinin altmýþyedi âyeti Uhud savaþýyla ilgilidir. Ýbn Ebi Hatem'in rivayetine göre Abdurrahman b. Avf, "ÂI-i Ýmran sûresinin yüzyirminci âyeti Uhud savaþýyla ilgilidir" dermiþ. Buharî bu hadisi tefsir bölümünde; "Hani sen (bir sabah) erkenden (Uhud'da) müminleri savaþ üslerine yerleþtirmek üzere ailen(Âiþe'nin evin)den ayrýlmýþtýn. Allah hakkýyla iþiten ve bilendir."[66] baþlýðýný taþýyan on numaralý babda rivayet etmiþtir.
Hadisin metninden anlaþýldýðýna göre kafirlerle birlikte Kureyþli kadýnlar da savaþa katýlmýþlardýr.
tbn tshak bu kadýnlarýn kimliklerini açýklarken þu isimleri veriyor:
1. Hind Bint-i Utbe (Ebû Süfyân'ýn karýsý).
2. Ümmü Hâkim binti el-Haris b. Hiþam (tkrime b. Ebu Cehrin karýsý).
3. Fatýmâ binti Velid b. Muðîre; (Haris b. Hiþâm'ýn karýsý).
4. Berze binti Mes*ûd es-Þakafi (Safvan b. Ümeyye'nin karýsý)
5. Reysâ binti Þeybe es-Sehmiyye (Amr b. As'ýn karýsý).
6. Sülâfe. binti Sa'd (Talha b. Ebi Talha el-Hacbi'nin karýsý).
7. Hannâs binti Mâlik (Musab b. Umeyr'in annesi).
8. Umre binti Alkâme b. Kinâne
bazýlarýna göre, müþrikler safýnda Uhud savaþýna katýlan müþrik kadýnlarýn sayýsý onbeþ idi.
Yine bu hadisin metninde Hz. Peygamber, harp için büyük bir stratejik Önemi haiz olan bir gediði tutmalarý ve Kureyþ'in arkadan yapacaklarý çevirme hareketini önlemeleri için elli kadar okçuyu görevlendirmiþ ve baþlarýna da Abdullah b. Cübeyr'i yerleþtirmiþti.
Her ne kadar îbn Kayyim el-Cevziyye, "Zâd'iil-meâd" isimli eserinde elli kiþilik kuvvetin okçular deðil süvariler olduðunu söylemiþse de, tbn Hacer'in dediði gibi bu söz tamamen yanlýþtýr. Çünkü Ýslam tarihçilerinin açýklamalarýna göre o gün müslümanlann elinde bulunan at sayýsý yok denecek kadar azdý.[67]
Bazý Hükümler
1. Savaþtan önce stratejik önemi haiz olan yerlerin belirlenip oralarda düþmana pusu kurulmasý zaferin kazanýlmasý bakýmýndan son derece önemlidir.
2. Harp halinde ordu içinde bir ihtilafýn baþgöstermesi ve ordu kumandanýna veya onun vekiline isyan edip emirlerini dinlememek düþmana yenilmeye sebep olur. Nitekim Buharî de bu hadisi cihad bölümünde, "Harp halinde ordu içinde muhasame ve ihtilafýn fenalýðýna ve baþkumandana karþý isyankâr hareketin ukubeti ve hezimeti tevlid edeceðine dair" baþlýklý 164 numaralý babda rivayet etmiþtir.[68]
[65] Buhârî, Tefsir III, 10; Buhârî, cihâd 164; Ahmed b.Hanbel, IV, 293,294; Buhârî, Meðazî 17.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/210-211.
[66] Âl-i Ýmrân (3), 121.
[67] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/211-212.
[68] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/212.