Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: reyyan Date: 14 Nisan 2012, 16:08:14
37. Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır
4888... Hz. Muaviye'den (rivayet edildiğine göre) Rasûlullah (s.a.): "Eğer sen insanların gizli kusurlarını araştıracak olursan onları (n ahlâkını) bozmuş olursun" yahutta "neredeyse bozacak duruma gelirsin" buyurmuştur.
Ebu'd-Derdâ dedi ki: "Bu, Muaviye'nin Rasûlullah (s.a.)'den işittiği (ve gereğince amel ettiği için kendisinden) yararlandığı bir sözdür."[393]
Açıklama
Hz. Ebu'd Derdâ'nın Allah'dan Muaviye'nin hakkiyle yararlanmasını niyaz ettiği bu hadis-i şerif, insanların şahsî kusurlarını araştırmanın haramlığına delâlet etmektedir. Nitakim Kur'an-i Kerimde yüce Allah: "Birbirinizin kusurunu araştırmayın"[394] buyurmuştur.
Yine hadis-i şerifte bir kimsenin kusurlarını araştırmanın o kimsenin helakine sebep olabileceği ifade buyuruluyor.
Gerçekten kusurları araştırılıp ortaya çıkarılan bir insan, artık kusurlarının herkes tarafından bilindiğini düşündükçe yavaş yavaş utanma duygusunu tamamen kaybedip herkesin gözleri önünde kusur işlemekten çekinmez bir hale gelir. Çünkü utanma duygusunu kaybeden insan, artık her kusuru işleyebilir. Nitekim bir hadis-i şerifte "Utanmazsan dilediğini yap!.."[395] buyurulmuştur. Ebû'd-Derdâ'nın sözünün tercemede gösterdiğiniz anlama geldiği, Bezlu'I-Mechûd'da o ibare ile ilgili açıklamadan anlaşılmaktadır.[396]
4889... el-Mikdam b. Ma'dikerib ile Ebu Umame'den (rivayet edildiğine göre) Peygamber (s.a.) şöyle buyurmuştur:
"Bir devlet yetkilisi, halka su-i zan ile muamele yapmaya kalkışacak olursa onları yoldan çıkarmış olur."[397]
Açıklama
Yetkili makamlarda bulunan kimseler, idaresi altında bulunan kimselere şüphe ve su-i zanlarına dayanarak muameleye kalkışacak olurlarsa haklarında su-i zan beslenen bu kimselerin işledikleri zannedilen zararlı fiillerle birlikte daha başka zararlı fiilleri de işlemeye itmiş olurlar.
İnsanlar haklarında kötü niyetler beslendiğini hissettikleri zaman çok olumsuz tepkiler gösterirler. Genellikle olumsuz bir şekilde kendini gösteren bu tepkiler çoğu zaman nefret, kin ve intikam duygularını da beraber getirirler.
Bilindiği gibi karşılıklı sevgi ve saygının yerini kin ve nefretin aldığı cemiyetlerde, huzur ve sükûndan eser kalmaz. Huzur ve sükûnun yerini kargaşanın aldığı bir ortamda insanların çok şeylerini kaybettiklerinde şüphe yoktur. Bu bakımdan yetkililer idaresi altındaki insanlara zanla muamele etmekten son derece kaçınmalıdırlar.[398]
4890... Zeyd b. Vehb'den (rivayet edildiğine göre); Hz. İbn Mes'ud'a (bir adam) getirilmiş de:
Bu adamın sakalından şarap damlıyor, denmiş. Hz. Abdullah (b. Mes'ud da):
Biz (gizli) kusur araştırmaktan nehyedildik, fakat bize bir suç açıkça görünecek olursa onu cezalandırırız, cevabını vermiş.[399]
Açıklama
Bilindiği gibi, tecessüs daha çok kötülükleri, kusurları araştırmada kullanılan bir tabirdir. Mevzumuzu teşkil eden bu hadis-i şerif, bu manada tecessüsün yasaklanmış olduğunu ifade etmektedir. Şu hadis-i şerif tecessüsün kötülüğünü ne güzel ifade etmektedir.
"Hz. Peygamberi gördüm, Kabe'yi tavaf ediyor ve şöyle buyuru-yordu: Ne kadar temizsin, kokun ne kadar hoş! Ne kadar büyüksün saygınlığın da ne kadar büyük, Muhammed'in varlığı elinde olan Allah'a yemin ederim ki, mü'minin malının ve kanının hanımlığı Allah katında senin haramhğından daha büyüktür. Onun hakkında ancak hüsn-ü zanda bulunabilirler."[400]
[393] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/99-100.
[394] Hucurât (4), 12.
[395] Buhari, Edeb 78.
[396] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/100.
[397] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/100.
[398] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/100-101.
[399] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/101.
[400] İbn Mace, fiten 2.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/101.
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: Bilal2009 Date: 23 Nisan 2016, 13:20:09
Esselamü aleyküm ve rahmetüllah. Tecessüs insanların gizliliklerini ortaya çıkarmaktır. Ve ne kadar kötü bir iştir. Çünkü daha fazla günaha sebep olabilir. Rabbim bizleri bu günahı işlemekten muhafaza eylesin. Rabbim paylaşım için razı olsun.
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: damla6d Date: 23 Nisan 2016, 16:55:58
#Esselamu aleykum..Kişilerin gizli kalmasını istediği şeyler vardır..Kusurlar vb..Bunları araştırmak tecessüstür.. Yani haram..Rabbim razı olsun..#
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: ceren Date: 27 Temmuz 2016, 21:31:33
Aleykumselam.Bir kul ilk once kendi kusurlarını bulup duzeltmeli.Başkalarının kusurlarini arastiran ve onu gun yuzune çıkartan kisi harama bulasmis ve allahin azabini almis olur.Rabbim bizleri bu tur haram davranislardan uzak eylesin inşallah...
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: RAMAZAN 7/D Date: 27 Temmuz 2016, 22:04:09
Ve Aleyküm Selam . İnsanların kusurlarını araştırmak çok ama çok zararlıdır ve kötüdür . Kusur araştıran da zarara uğrar araştırılan da . Kusuru arayan bunun günah olduğu için zarara uğrar , kusuru araştırılan ise kusurunun ortaya çıktığı için yavaş yavaş utanma duygusunu kaybettiği için zarara uğrar . Utanma duygusunu kaybetmek demek herşeyi kaybetmek demektir . Rabb'im haya sahibi kullarından eylesin .
ALLAH cc razı olsun
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: Mevlüde Date: 10 Ağustos 2016, 17:40:23
Aleykumusselam ve rahmetullah.kimsenin kusurunu arastirmayalim.cunku arastirirsak mutlaka buluruz.
Kendi ksuurumuz bize yeter.onalri duzeltmeye gayret edelim insallah.Allah razi olsun
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: halim Date: 17 Ağustos 2016, 15:08:55
Esselamu aleykum ; İnşaallah bizler kimsenin kusurunu araştırmaz Allahın rızası doğrultusunda o istikamete binaen her daim o yolda insanları allahın rızasına davet edenlerden olmak duasıyla ...
Allah razı olsun
Ynt: Tecessüs (Gizli Kusurları Araştırma) Haramdır By: HALACAHAN Date: 20 Ağustos 2016, 21:11:58
Kusur aramak sakıncalı bir davranıştır..Efendimizde bu konuda uyarmistir ainsaallah insanların sevdiği kişilerden oluruz ..Cekindikkerinden degil