Evlenmeleri By: saniyenur Date: 28 Ocak 2012, 02:51:10
IV. Evlenmeleri
552. Mes’ele: Pâdiþâh-ý âlem-penâh hazretleri, abd-i memlûk olan Zeydi âzâd etmeksizin ulufe ile saraydan taþra çýkardýklarýnda, Zeyd câriye iþtira edip tasarruf etmek caiz olur mu?
Elcevap: Mümkün deðildir. [592]
553. Mes’ele: Sultan-ül-müslimîn penc-yek için aldýðý kullar, Sultan-ül-müslimîn izinsiz tezevvüç sahîh olur mu?
Elcevap: Olmaz. [593]
554. Mes’ele: Salih ve mütedeyyin olan me'zûna nýevlâsý te'ehhüle izin vermeyip, ve câriye alýp tasarruf etmeðe izin vermeyip, lâkin abd nefsi takazasýndan âciz olsa nice etmek gerek?
Elcevap: Mevlâsý te'ehhüle isim vermezse cebr etmek lâzýmdýr, cariyeye izin vermek mümkün deðildir. [594]
555. Mes’ele: Hindi azadsýz kuluna nikâh caiz olur mu?
Elcevap: Olmaz. [595]
556. Mes’ele: Zeyd, kýzý Hindi abd-i memlûküne nikâhlandýrnýasý þer'an caiz olur mu?
Elcevap: Kul Zeydin olucak olur, amma Zeyd fevt olduðu gibi bir miktarý Hinde intikal etmekle Hind boþ olur.[596]
557. Mes’ele: Hâlen kul olup, âzâd olmayan Zeyd, hürret-ül-asl Hindi tezevvüce kadir olur mu?
Elcevap: Mevlâsý izniyle olur. [597]
558. Mes’ele: Zeydin iþtira ettiði Hind ve Zeyneb cariyeler "kardeþleriz" dediklerinden sonra, âzâd olduklarýnda "biz kardeþler deðiliz" deyu yemin eyleseler, tasdik olunup zevc-i vâhidde cem' olmalarý caiz olur mu beyan buyurula?
Elcevap: Olur, zevç yeminlerine i'tikad edicek. [598]
559. Mes’ele: Kullar mehri rakabesine müteallik olur, fevt olmak ile sakýt olur. [599]
560. Mes’ele: Zeyd, Amrýn cariyesi Hindi, Amrýn izniyle nikâhlansa, Zeyd fevt olucak Hind vâris olur mu? Elcevap: Olmaz, hemen mehrin alýr. [600]
561. Mes’ele: Zeyd, cariyesin Amra nikâhlandýrsa, cariyenin Amrdan veledi olsa Zeydin olur mu?
Elcevap: Olur. [601]
562. Mes’ele: Zeyd, Amrýn azadsýz ümm-i veledi olan Hindi nikâhla alýp, Zeydin Hindden veledi olsa, zikr olan veled hür olur mu?
Elcevap: Anasý gibi olur, Amr fevt oldukta âzâd olur. [602]
563. Mes’ele: Zeyd, Hindi, kulu Amra nikâhlandýrdýkta, mehr-i mu'accel deyu verdiði ariyet esbabý yine alýp, Amr fevt oldukta Hind Zeydden mehr-i mu'accel deyu verip aldýðý esbabý talep edip almaða kadire olur mu?
Elcevap: Esbâb Zeydin olup, verdikte ariyet deyu vermeyip, mehr-i mu'accel deyu verirse kadiredir. [603]
564. Mes’ele: Zeydin mu'tekasý Hind, Bekrin dâr-ý harbde zevci olduðu ecilden, hâlen Zeyd, Hindi Bekre vermek diledikte tecdîd-i nikâh lâzým olur mu?
Elcevap: Biri birinden müteferrik oldular ise lâzýmdýr, zevciyet üzere ma'an geldiler ise deðildir, [604]
565. Mes’ele: Zeyd cebr ile, kulu Amra cariyesi Hindi nikâh eylese, Amr feshe kadir olur mu?
Elcevap: Kadir olmaz.
Elcevap: Mükâteb gibi deðildir, mevlâ abdi icbâre kadirdir, amma Ýmam-ý A'zamdan icbara kadir olmamaða bir kavil vardýr. [605]
566. Mes’ele: Zeyd, cariyesi Hindi âzâd edip nikahlandýktan sonra, oðlu Amr "ben Hindi âzâd olmazdan evvel tasarruf eyledim" dese, Hind inkâr eylese, Ararýn Hind ile adâvet-i zahiresi dahi olsa, Hind Zeyde haram olur mu?
Elcevap: Eðer vâký'a etti ise haramdýr, Ýhtiyat lâzýmdýr, adavete hinden dedi ise haram olmaz. [606]
567. Mes’ele: Bir vakfýn kullarýndan Zeyd, Hind-i hurret-ül-aslý nikanlandýkta, hâkim "nikâhý sahih deðildir" deyu Hindi tefrik ettikten sonra, Zeyd Hinde mehr-i mu'accel deyu verdiðini almaða kadir olur mu?
Elcevap: Kadir olur, akça vakfýndýr. Duhûl etti ise ba'd-el-ýtk andan alýr. 'Amelden kalýcak, akça alýp anýnla i'tâk meþrû'dur. [607]
[592] B. 90 a
[593] A. 43 a
[594] B. 246 a
[595] A. 42 b
[596] A. 45 a
[597] A. 42 b
[598] A. 44 a
[599] A. 49 b
[600] A. 43 d
[601] A. 44 a
[602] B. 48 b
[603] A. 49 b
[604] B. 11 b
[605] A. 42 b
[606] A. 44 b
[607] A, 47 a